Wysunięta Obecność NATO (ang.
NATO Forward Presence) – przyjęta w trakcie szczytu NATO w Warszawie w 2016 inicjatywa utrzymywania na terytorium państw Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego ograniczonej obecności wojskowej w postaci batalionowych grup bojowych celem zagwarantowania bezpieczeństwa na tzw. wschodniej flance NATO.
NATO | |||
Historia | |||
Państwa wystawiające |
| ||
---|---|---|---|
Państwa mandatowe | eFP: | ||
Decyzja o użyciu | 9 lipca 2016 | ||
Rozpoczęcie misji | styczeń-czerwiec 2017 | ||
Organizacja | |||
Typ | operacyjny | ||
Skład | eFP: 8 batalionowych grup bojowych | ||
Liczebność | eFP: ok. 10000 żołnierzy | ||
Dyslokacja | Ādaži, Cincu, Kabile, Krajowa (tFP), Lešť, Orzysz, Rukłe, Tapa, Tata |
Utrzymywane są dwie formy Wysuniętej Obecności: wzmocniona Wysunięta Obecność (ang. enhanced Forward Presence – eFP) w Estonii, Litwie, Łotwie i Polsce (od 2017) oraz Bułgarii, Rumunii, Słowacji i Węgrzech (od 2022) oraz dostosowana Wysunięta Obecność (ang. tailored Forward Presence – tFP) w Bułgarii i Rumunii.
Rosyjskie działania zbrojne wymierzone w integralność Ukrainy (aneksja Krymu przez Rosję i wojna w Donbasie) znacząco zmieniły sytuację geopolityczną w środkowej i wschodniej Europie. Koniecznością stało się zagwarantowanie bezpieczeństwa nowym państwom członkowskim Paktu Północnoatlantyckiego, tj. przyjętych do Sojuszu po 1999 r., zwłaszcza w rejonie tzw. wschodniej flanki NATO (przede wszystkim Polska i państwa bałtyckie, a także Rumunia i Bułgaria).
W rezultacie postanowień podjętych w trakcie szczytu NATO w Warszawie w dniach 8-9 lipca 2016 r. państwa członkowskiego NATO rozpoczęły przemieszczanie sił sojuszniczych w ramach dwóch form inicjatywy Wysuniętej Obecności:
Na nadzwyczajnym szczycie NATO w Brukseli 24 marca 2022 r., zwołanym po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę, państwa członkowskie podjęły decyzję o zwiększeniu sił zaangażowanych w eFP oraz jednoczesnym rozszerzeniu wzmocnionej Wysuniętej Obecności o kolejne cztery państwa: Słowację, Węgry, Rumunię i Bułgarię..
Wzmocniona Wysunięta Obecność ma charakter defensywny, obejmujący dwa główne zakresy:
Zasadniczym elementem wzmocnionej Wysuniętej Obecności jest osiem batalionowych grup bojowych (BGB):
Grupa bojowa | Państwo-gospodarz | Garnizon | Państwo ramowe | Pozostałe państwa |
---|---|---|---|---|
BGB Estonia | Estonia | Tapa | Wielka Brytania | Dania, Francja, Islandia |
BGB Łotwa | Łotwa | Ādaži | Kanada | Albania, Czarnogóra, Czechy, Hiszpania, Islandia, Macedonia Północna, Polska, Słowacja, Słowenia, Włochy |
BGB Litwa | Litwa | Rukłe | Niemcy | Belgia, Czechy, Holandia, Islandia, Luksemburg, Norwegia |
BGB Polska | Polska | Orzysz | Stany Zjednoczone | Chorwacja, Rumunia, Wielka Brytania |
BGB Słowacja | Słowacja | Lešť | Czechy | Niemcy, Słowacja, Słowenia |
BGB Węgry | Węgry | Tata | Węgry | Chorwacja, Stany Zjednoczone, Włochy |
BGB Rumunia | Rumunia | Cincu | Francja | Holandia (tFP: Polska, Portugalia, Stany Zjednoczone) |
BGB Bułgaria | Bułgaria | Kabile | Włochy | Bułgaria. Grecja, Stany Zjednoczone |
Każda grupa bojowa liczy ok. 1000-2000 żołnierzy, stacjonujących w systemie rotacyjnym (6-miesiecznym). Status państwa ramowego oznacza wyznaczenie kadry kierowniczej grupy, jednostki bojowej oraz odpowiedniego zaplecza wsparcia i logistycznego.
Grupy bojowe w systemie krajowym przydzielone są do odpowiednich brygad zmechanizowanych państw-gospodarzy (estońska 1 Brygada Piechoty, łotewska Brygada Piechoty Zmotoryzowanej, litewska Brygada Zmechanizowana Żelazny Wilk i polska 15 Brygada Zmechanizowana), z którymi prowadzą cykl szkoleń, utrzymujących stałą gotowość bojową grup. W systemie międzynarodowym grupy bojowe koordynowane są przez wielonarodowe dywizje wojsk NATO: podlegające Wielonarodowemu Korpusowi Północno-Wschodniemu z dowództwem w Szczecinie Wielonarodową Dywizję Północny-Wschód z kwaterą główną w Elblągu oraz Wielonarodową Dywizję Północ w Ādaži.
Zaplecze logistyczne i infrastrukturalne w swoim zakresie zapewniają państwa-gospodarze w ramach HNS (Host Nation Support). Do inicjatywy eFP zostały włączone Grupy Integracyjne Sił NATO (NATO Force Integration Unit – NFIU) utworzone w 2015 wielonarodowe jednostki wojskowe, stacjonujące w Polsce, Litwie, Łotwie, Estonii, Słowacji, Węgrzech, Rumunii i Bułgarii. Wsparcie NFIU obejmuje planowanie, rozlokowanie i integrację kontyngentów narodowych w ramach grup bojowych oraz grup bojowych z przydzielonymi brygadami.
Liczebność poszczególnych grup bojowych:
Grupa bojowa | V 2017 | II 2018 | III 2019 | X 2020 | III 2021 | XI 2022 | Zaangażowanie Polski |
---|---|---|---|---|---|---|---|
BGB Estonia | 1100 | 1001 | 1073 | 964 | 1166 | 1373 | |
BGB Łotwa | 1138 | 1170 | 1401 | 1525 | 1473 | 1840 | PKW Łotwa (eFP) |
BGB Litwa | 1022 | 1404 | 1055 | 1233 | 1287 | 1805 | |
BGB Polska | 1270 | 1117 | 1218 | 1010 | 1031 | 1805 | |
BGB Słowacja | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1056 | |
BGB Węgry | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1054 | |
BGB Rumunia (eFP i tFP) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1126 | PKW Rumunia (tFP) |
BGB Bułgaria | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 945 | |
Łącznie | 4530 | 4692 | 4747 | 4732 | 4957 | 10232 |
Struktura organizacyjna grupy bojowej na przykładzie kanadyjskiej (struktura organizacyjna ulega zmianom wynikającym z rotacyjnej obecności kontyngentów narodowych, stan na czerwiec 2019).
|
Dostosowana Wysunięta Obecność ma inny charakter niż wzmocniona Wysunięta Obecność: opiera się głównie na wsparciu rumuńskich sił zbrojnych w procesie formowania i funkcjonowania MND-SE – Wielonarodowej Dywizji Południowy-Wschód (powstałej na bazie rumuńskiej 1 Dywizji Piechoty w Bukareszcie). MNDSE jest wielonarodowym dowództwem szczebla dywizyjnego, składającego się z żołnierzy z następujących państw: Rumunia (państwo ramowe), Albania, Bułgaria, Francja, Grecja, Kanada, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Stany Zjednoczone, Turcja, Węgry, Wielka Brytania. Dywizja osiągnęła zdolność operacyjną 22 marca 2018, uzyskując możliwość dowodzenia siłami sojuszniczymi w południowo-wschodniej Europie.
Rumunia jest zarówno państwem-gospodarzem tFP jak i państwem-kontrybutorem eFP: wystawia baterię przeciwlotniczą do Batalionowej Grupy Bojowej w Polsce. Wsparcie Rumunii w zakresie planistycznym i organizacyjnym zapewniają Grupy Integracyjne Sił NATO w Rumunii i Bułgarii.
Trzon MND-SE stanowi Wielonarodowa Brygada Południowy-Wschód (na bazie 2 Brygady Piechoty w Krajowej). W przeciwieństwie do eFP wielonarodowa grupa bojowa nie stanowi zwartej jednostki, a pododdziały podporządkowane są dowództwu brygady. W 2019 brygadę tworzyli żołnierze z następujących państw: Rumunia (państwo ramowe), Bułgaria, Hiszpania, Polska, Portugalia, Stany Zjednoczone.
Bieżąca działalność jednostek tFP polega podtrzymywaniu zdolności bojowej poprzez szkolenie dowództw i pododdziałów rumuńskich (20., 22., 26. bataliony piechoty, 325 batalion artylerii, 205 batalion artylerii przeciwlotniczej, 116 batalion logistyczny) oraz sojuszniczych stacjonujących rotacyjnie w Rumunii (m.in. polska kompania piechoty zmotoryzowanej) oraz dyslokowanych czasowo na czas ćwiczeń.
This article uses material from the Wikipedia Polski article NATO Forward Presence, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.