Województwo Małopolskie Morawica: Wieś w województwie małopolskim

Zobacz też: Morawica w innych znaczeniach tej nazwy.

Znajduje się w obrębie dwóch regionów geograficznych; Garbu Tenczyńskiego zaliczanego do Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i Obniżenia Cholerzyńskiego będącego mezoregionem Bramy Krakowskiej. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Morawica

wieś
Kościół
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	krakowski
Gmina	Liszki
Liczba ludności (2022)	1081
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-084
Tablice rejestracyjne	KRA
SIMC	0325624
Położenie na mapie gminy Liszki Morawica
Położenie na mapie Polski Morawica
Położenie na mapie województwa małopolskiego Morawica
Położenie na mapie powiatu krakowskiego Morawica
50°04′32″N 19°45′07″E/50,075556 19,751944
Multimedia w Wiki Commons

Przez miejscowość przebiega autostrada A4 (w tym miejsce obsługi podróżnych MOP-Morawica; w kierunku Krakowa).

Wieś w okresie średniowiecza stanowiła wraz z okolicznymi dobrami siedzibę rodu Toporczyków (Toporów), którzy później przyjęli nazwisko Tęczyńskich. Najstarsza wzmianka o rycerzach z Morawicy znajduje się w „Cudach św. Stanisława – Żywot większy” (łac. Vita Sancti Stanislai – Vita maior) Wincentego z Kielczy; wspomniany jest tam rycerz Andrzej z Morawicy oraz proboszcz z Morawicy o imieniu Świętek (1247–1253) – jest to również najstarsza wzmianka o parafii w Morawicy. W XIV wieku Toporczycy przenieśli swoją siedzibę do zamku Tenczyn, którego budowę rozpoczął w 1319 roku kasztelan krakowski Jan Nawój z Morawicy. Około 1408 roku kaplicę zamkową przekształcono w murowany kościół; wykorzystano do tego celu kamienie pochodzące z rozbiórki części zamku w Morawicy. W „Księdze uposażeń diecezji krakowskiej” (Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, 1470–1480) Jana Długosza znajduje się informacja, że kościół w Morawicy, wzniesiony w 1408 roku, był „zbudowany z białego kamienia” (łac. ex albo lapide murata).

W XVII wieku wieś przeszła w ręce Czartoryskich. W 1743 roku stary kościół rozebrano i na jego miejscu zbudowano obecny kościół ze środków przekazanych przez Augusta Aleksandra Czartoryskiego. Od połowy XIX wieku Morawica była własnością rodu Potockich, którzy przed II wojną światową sprzedali dobra w Morawicy Andrzejowi Jaworowskiemu.

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.

• Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja, dzwonnica, ogrodzenie oraz wzgórze kościelne (dawne zamkowe). Kościół barokowy z 1743 roku, projekt arch. Franciszek Placidi;
• Plebania z otoczeniem. Pierwotnie zbudowane w XII wieku romańskie palatium rodu Toporczyków. Następnie budynek był częścią zamku obronnego w średniowieczu. Plebania przebudowana w 1666 roku w stylu barokowym;
• zespół dworski: dwór, park;

Osobny artykuł: Zamek w Morawicy.

 

• Strona parafii św. Bartłomieja w Morawicy