Liopelmowate

Ich względnie prosta budowa wskazuje na pradawne pochodzenie.

Liopelmowate

Leiopelmatidae
Mivart, 1869
Okres istnienia: 200–0 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 200/0 200/0
Przedstawiciel rodziny – liopelma Archeya (L. archeyi)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy bezogonowe
Podrząd	Archebatrachia
Rodzina	liopelmowate
Typ nomenklatoryczny
Leiopelma hochstetteri Fitzinger, 1861
Synonimy Rodziny: Liopelmatina Mivart, 1869 Liopelmidae Noble, 1924 Leiopelmidae — Turbott, 1942 Leiopelmatidae — Stephenson, 1951 Leiopelmatinae — Kuhn, 1965 Liopelmoidea — Laurent, 1967 Leiopelmatoidia — Dubois, 2005 Leiopelmatoidea — Dubois, 2005 Leiopelmatinae — Dubois, 2005 Rodzaju: Liopelma — Günther, 1869 Leioaspetos Wells & Wellington, 1985
Rodzaje
Leiopelma Fitzinger, 1861
Zasięg występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wiki Commons

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Zelandii.

Jaja składa w jednym kłębie pod różnymi przedmiotami w okolicy mokradeł, źródeł lub potoków (głazy, korzenie, zmurszałe pnie). Larwy nie mają aparatów gębowych i otworów oddechowych – tlen pobierają silnie ukrwioną siecią naczyń w fałdach ogona i na brzuchu, zaś żywią się zawartością żółtka. Dorosły osobnik ma ok. 3 cm (maksymalnie 5), barwę żółtoszarą. Żyje w jamach, skalnych szczelinach, pod korzeniami krzewów, gdzie chroni się przed wiatrami. Prowadzi naziemny tryb życia. Długość życia tej jednej z najprymitywniejszych żab wynosi nawet 30 lat.

Taksonomia

Najbliższymi żyjącymi krewnymi liopelmowatych są przedstawiciele północnoamerykańskiego rodzaju Ascaphus, przy czym ostatni wspólny przodek rodzajów Ascaphus i Leiopelma żył jeszcze w mezozoiku. Na tej podstawie niektórzy autorzy zaliczają także rodzaj Ascaphus do liopelmowatych, inni natomiast wydzielają go do osobnej rodziny ogończakowatych (Ascaphidae), uznając jednocześnie liopelmowate i ogończakowate za taksony siostrzane.

Etymologia

• Leiopelma (Liopelma): gr. λειος leios „gładki”; πελμα pelma, πελματος pelmatos „podeszwa stopy”.
• Leioaspetos: gr. λειος leios „gładki”; ασπετος aspetos „niewysłowiony”. Gatunek typowy: Liopelma hamiltoni McCulloch, 1919.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki:

• Leiopelma archeyi Turbott, 1942 – liopelma Archeya
• Leiopelma hamiltoni McCulloch, 1919 – liopelma Hamiltona
• Leiopelma hochstetteri Fitzinger, 1861 – liopelma Hochstettera

oraz gatunki wymarłe:

• Leiopelma acricarina
• Leiopelma auroraensis
• Leiopelma markhami
• Leiopelma miocaenale
• Leiopelma waitomoensis

Znacznie starsze skamieniałości, datowane na okres jury, również należące do tej rodziny znaleziono w Argentynie.