Johann Friedrich Blumenbach: Niemiecki antropolog (1752 – 1840)

Ten artykuł od 2011-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

11 maja 1752 w Gocie, zm. 22 stycznia 1840 w Getyndze) – niemiecki fizjolog i antropolog.

Johann Friedrich Blumenbach

Data i miejsce urodzenia	11 maja 1752 Gotha
Data i miejsce śmierci	22 stycznia 1840 Getynga
Zawód, zajęcie	fizjolog, antropolog
Narodowość	niemiecka
Multimedia w Wiki Commons

Studiował medycynę na uniwersytecie w Jenie, ukończył go w 1775 r. z rozprawą doktorancką De generis humani varietate nativa („O naturalnych różnicach w charakterystyce ludzi”). Rozprawa ta uważana jest za jedną z najważniejszych prac w historii rozwoju zrozumienia ras ludzkich.

Został profesorem nadzwyczajnym w 1776 i zwyczajnym w 1778, jego późniejsze prace to Institutiones Physiologicae (1787) i Handbuch der vergleichenden Anatomie (1804).

Podzielił gatunek Homo sapiens na pięć ras:

• rasę białą – kaukaską,
• rasę żółtą – mongolską,
• rasę czarną – etiopską,
• czerwoną rasę, występującą w obydwu Amerykach,
• brązową rasę, lub malezyjską (malajską), występującą w południowo-wschodniej Azji.

Oprócz opisu charakterystyk fizycznych poszczególnych ras, przypisał im także charakterystyki psychologiczne. Uważał na przykład, że rasa kaukaska była znacznie „lepsza” od „głupszej” rasy etiopskiej.

W późniejszym czasie Blumenbach spotkał w Szwajcarii eine zum Verlieben schönen Négresse (Murzynkę tak piękną, że można się było w niej zakochać). Dalsze badania anatomiczne doprowadziły go do przekonania, że „indywidualni Afrykanie różnią się od innych indywidualnych Afrykanów tak samo, a może nawet bardziej niż różnią się od siebie indywidualni Europejczycy”. Doszedł także do wniosku, że Afrykańczycy nie byli w żaden sposób gorsi od Europejczyków pod względem inteligencji.

Jego późniejsze poglądy nie były już tak znane jak jego monumentalne dzieło o rasach ludzkich.

Współczesne przekonania na temat ras ludzkich

Klasyfikacja Blumenbacha przetrwała z drobnymi zmianami przez prawie 200 lat, choć później zdecydowanie odrzucono przypisywane rasom charakterystyki psychologiczne.

W XX wieku zaczął rozpowszechniać się pogląd, że gatunek Homo sapiens jest monotypowy (jednolity) i nie należy rasom przyznawać rangi podgatunków. Współczesne badania DNA istotnie wskazują na małą zmienność w obrębie gatunku, podważając zasadność podziału gatunku na rasy.

• rasa człowieka