Jackie Chan: Hongkoński aktor

Ten artykuł dotyczy aktora. Zobacz też: inne osoby i znaczenia.

Chan Kong-sang, 陳港生, pinyin Chén Gǎngshēng (ur. 7 kwietnia 1954 na Wzgórzu Wiktorii, w Victorii) – hongkoński aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, kaskader, muzyk, przedsiębiorca i komik, ambasador dobrej woli UNICEF.

Jackie Chan

Jackie Chan w San Diego podczas konwentu Comic-Con (2012)
Imię i nazwisko	Chan Kong-sang
Data i miejsce urodzenia	7 kwietnia 1954 Wzgórze Wiktorii
Zawód	aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, kaskader, muzyk, przedsiębiorca, komik
Współmałżonek	Lin Feng-jiao (od 1982)
Lata aktywności	od 1962
Odznaczenia
Multimedia w Wiki Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Jackie Chan

Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone 成龙 Pismo tradycyjne 成龍 Hanyu pinyin Chéng Lóng
Multimedia w Wiki Commons

W 2016 zajął 23. miejsce na liście najlepiej zarabiających celebrytów dwutygodnika „Forbes”. Zajął także drugie miejsce na liście najlepiej zarabiających aktorów tego dwutygodnika.

Wczesne lata

Urodził się na Wzgórzu Wiktorii, jednym z pierwszych osiedli miejskich Hongkongu, w Victorii w Chinach, jako syn Lee-Lee i Charlesa Chanów, którzy pracowali w ambasadzie francuskiej; ojciec jako kucharz, a matka jako gospodyni. Rodzice nadali mu na imię Chan Kong-Sang (co oznacza: „urodzony w Hongkongu”). Kiedy miał 7 lat, jego rodzice przenieśli się do Australii, aby znaleźć nowe miejsca pracy w ambasadzie amerykańskiej. Ćwiczył kung-fu od najmłodszych lat. W wieku siedmiu lat uczęszczał do Chinese Opera Institute (COI) z internatem. Przez następne 10 lat Chan studiował sztuki walki, pantomimę, dramat, taniec, akrobacje i śpiew. Nauka i ćwiczenia trwały 19 godzin dziennie. Poznał tam Sammo Hunga i Yuena Biao. Był poddany surowej dyscyplinie, w tym karom cielesnym za słabe wyniki.

Kariera filmowca

W wieku ośmiu lat podczas pobytu w Chińskiej Akademii Dramatu wraz z jej członkami, zadebiutował w hongkońskim filmie Big and Little Wong Tin Bar (1962) i pojawił się w wielu filmach muzycznych. Następnie wystąpił w grupie The Seven Little Fortunes.

W 1971 zagrał główną rolę w filmie Guang dong xiao lao hu. Nie zagrał w nim jednak do końca z powodu cięć budżetowych. W 1972 nawiązał współpracę z Bruce’em Lee. Wystąpił w dwóch filmach (m.in. w Wejściu smoka) jako kaskader i statysta.

Jackie Chan zagrał w kilkunastu niskobudżetowych produkcjach m.in. w Hua fei man cheng chun w 1975, gdzie brał udział w scenie erotycznej. W 1976 na planie filmowym Ręki śmierci Johna Woo został zauważony przez reżysera Lo Weia. Wyjechał do pracy do Australii. Pracował w restauracji, gdzie otrzymał przydomek „Jackie”. W tym czasie współpracownik Lo Weia zaproponował mu pracę aktora. Chan wrócił do Hongkongu i zaczął być rozpoznawany. Nawiązał współpracę z Yuenem Woo-pingiem, u którego w 1978 zagrał w dwóch filmach: Wąż i cień orła oraz Pijany mistrz.

W 1979 wyreżyserował film Nieustraszona hiena, w którym pokazał zarówno kunszt walk kung-fu, jak i talent komediowy. Następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, ale szybko wrócił do Hongkongu, gdzie zaczął śpiewać. W 1984 został wydany jego drugi studyjny album Love Me, który zdobył uznanie krytyków. W następnych latach nagrywał kolejne albumy studyjne. W 1990 wystąpił w filmie Więzień. Zagrał w filmach: Draka w Bronksie i Jackie Chan: Pierwsze uderzenie.

W 2008 odbyła się premiera filmu Zakazane królestwo, w którym zagrał m.in. wraz z Jetem Li. W 2010 roku został wydany remake filmu Karate Kid o tym samym tytule, gdzie Chan zagrał m.in. wraz z Jadenem Smithem.

W 2011 film Xinhai geming był promowany jako setny film Jackiego Chana.

W 2012 podczas pobytu w Cannes zapowiedział zakończenie kariery w filmach akcji.

Kariera przedsiębiorcy

Prowadzi kilkanaście restauracji i firm, jest również założycielem studia dystrybucyjnego i produkcyjnego JCE Movies Limited.

Działalność charytatywna

W 1993 przekazał 2 miliony dolarów na cele charytatywne fundacji Operation Smile.

W 2004 w Hongkongu zainicjował w Victoria Park organizację wystawy okręgu United Buddy Bears promującej pokój na świecie. Podczas otwarcia wystawy przekazał na ręce przedstawicieli UNICEF oraz innych organizacji pomagających dzieciom czeki na łączną sumę 4,14 miliona dolarów hongkońskich. Wystawa odwiedza od tego czasu metropolie na wszystkich kontynentach.

W 1982 ożenił się z Lin Feng-jiao, z którą ma syna Jaycee.

 

 

Osobny artykuł: Filmografia Jackiego Chana.

Osobny artykuł: Dyskografia Jackiego Chana.

• Jackie Chan w bazie IMDb (ang.)
• Jackie Chan w bazie Filmweb
• Jackie Chan w bazie Notable Names Database (ang.)