Stacja Kolejowa Hel: Stacja kolejowa w Polsce

Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca turystycznego. Stacja czołowa i koniec linii nr 213. Znajduje się przy ulicy Dworcowej w północnej części miasta. Ze względu na duży ruch turystyczny w okresie wakacji letnich, rozkład jazdy wykazuje znaczne różnice sezonowe.

Hel

Stacja kolejowa w Helu
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowość	Hel
Data otwarcia	1922
Poprzednie nazwy	Hel (1922-1939) Hela (1939-1945)
Dane techniczne
Liczba peronów	2
Liczba krawędzi peronowych	4
Kasy
Linie kolejowe
213 Reda – Hel
Położenie na mapie Helu Hel
Położenie na mapie Polski Hel
Położenie na mapie województwa pomorskiego Hel
Położenie na mapie powiatu puckiego Hel
54°36′39,6469″N 18°48′04,3257″E/54,611013 18,801202
Multimedia w Wiki Commons

Stacja kolejowa w Helu znajduje się w północnej części miasta. Zabudowania dworcowe znajdują się przy ulicy Dworcowej i zajmują całą zachodnią zabudowę tej ulicy. Po drugiej stronie torów jest ulica Boczna.

Geneza

W 1918 Polska odzyskała niepodległość. Granice na Pomorzu ustalono dopiero w 1920. Wówczas linia kolejowa z Redy do Pucka (i dalej Krokowej) znalazła się w Polsce. Stacja w Pucku była najbliżej morza położonym obiektem na sieci PKP, dlatego zbudowano w Pucku tymczasowy port wraz z bocznicą kolejową.

1921–1945

W 1921 rozpoczęto budowę linii na Mierzei Helskiej. Stacja w mieście Hel powstała w 1922. Linia została częściowo wybudowana na drodze kołowej, co spowodowało tymczasowe odcięcie Helu od sieci drogowej. Dopiero w 1923 koleje ostatecznie odbudowały zniszczoną drogę. Budowa dworców w miejscowościach nadmorskich trwała jeszcze do końca lat 20. XX wieku. W 1928 dobudowano linię ze stacji Hel do portu w Helu. Wówczas to linia 213 osiągnęła swoją maksymalną długość.

W XX-leciu międzywojennym linia ta była obsługiwana przez parowozy OKl27, kursujące na trasie Gdynia – Puck – Gdynia oraz opalane olejem parowozy Tp3, które obsługiwały trasę Puck – Hel – Puck. Pod koniec lat 30. XX wieku na Hel zaczęły docierać pociągi dalekobieżne z Warszawy oraz południa Polski.

Rozbudowa kolei spowodowała rozwój gospodarczy Mierzei Helskiej powodując, że dotychczas rybackie wioski przeistaczały się w kurorty oblegane latem przez turystów z pozostałej części Polski.

1945–1989

W PRL ze względu na duże znaczenie militarne Helu, dostęp turystów do Helu był ograniczony. Mogli oni przyjeżdżać do miasta tylko koleją.

W 1979 zaprzestano korzystać z przystanku Hel Bór.

W 1982 zmodernizowano linię na odcinku Władysławowo – Hel. Podczas remontu między innymi wymieniono szyny lekkie na szyny S49.

Od 1989

W 1998 linia 213 została zmodernizowana i zautomatyzowana. Ruch pociągów jest sterowany w Gdyni. Na stacji pozostała tylko obsługa kasy biletowej.

W marcu 2001 dzięki interwencji i dofinansowaniu samorządu województwa pomorskiego linia została uratowana przed likwidacją.

W 2005 do obsługi połączeń lokalnych pomiędzy Gdynią a Helem zaczęto stosować szynobusy i spalinowe zespoły trakcyjne wyprodukowane przez Pesa Bydgoszcz. W 2006 pojazdy te przejęły całość przewozów poza sezonem. W sezonie letnim ze względu na zwiększenie liczby podróżnych stosowane są składy tradycyjne.

11 listopada 2010 Newag Nowy Sącz przekazał dwa dwuczłonowe SZT SA137, do końca roku zostały jeszcze przekazane 3 z 4 kupionych przez województwo pomorskie pojazdów trójczłonowych SA138, a czwarty z nich pojawił się na początku 2011. Pojazdy te zostały kupione ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa pomorskiego na lata 2007–2013 i przypisane zostały do obsługi połączeń Kościerzyna – Gdynia – Kościerzyna i Gdynia – Hel – Gdynia. Wyparły one stosowane dotychczas pojazdy wyprodukowane przez bydgoską Pesę.

5 października 2011 podpisano umowę z przedsiębiorstwem Salcef Costruzioni Edili E Ferroviarie na rewitalizację całej linii nr 213. Remont rozpoczął się wiosną 2012 i spowodował od 10 września 2012 czasowe zamknięcia linii. Ze względu na zwiększone przewozy podczas wakacji ruch pociągów został odwieszony na wakacje 2013

Stacja leży na linii kolejowej nr 213 łączącej Redę z Helem. Linia jest jednotorowa, normalnotorowa, niezelektryfikowana.

 

Budynek dworca jest wielobryłowy. Główna bryła jest piętrowa z dachem wielospadowym. Pozostałe bryły są parterowe z dachem dwuspadowym z niewielkim nachyleniem dachu. Budynek został wykonany z muru pruskiego. Od strony peronów znajduje się podcień.

Stacja ma dwa perony posiadające łącznie 3 krawędzie peronowe. Perony są niskie, mają nawierzchnię asfaltową. Dojście do peronów jest na poziomie szyn.

W połowie 2015 roku zakończono modernizację stacji, która była realizowana w ramach modernizacji linii nr 213.

 

 

Pociągi osobowe

Linią 213 jeżdżą pociągi osobowe w relacji Gdynia – Hel (i z powrotem) oraz Gdynia – Władysławowo (i z powrotem). W okresie letnim do Helu od kilku lat jest przedłużany pociąg przyspieszony regio Tur Gdynia – Chojnice prowadzony przez całą swoją trasę lokomotywą spalinową.

Ze względu na duży ruch turystyczny w sezonie letnim oraz zdecydowanie mniejszy poza sezonem dla linii publikowane były dwie tablice w rozkładzie jazdy. Od 2005 do obsługi połączeń lokalnych pomiędzy Gdynią a Helem zaczęto stosować szynobusy i spalinowe zespoły trakcyjne. Od 2010 są to przypisane do tej linii (oraz do trasy Kościerzyna – Gdynia – Kościerzyna) spalinowe zespoły trakcyjne SA137 i SA138.

W sezonie letnim z powodu wzmożonego ruchu przewozy są obsługiwane składami klasycznymi z wagonami piętrowymi. SZT łączy się wówczas w dłuższe składy często z wagonem doczepnym w środku.

Pociągi dalekobieżne

Pociągi dalekobieżne jeżdżą linią kolejową nr 213 tylko w czasie wakacji letnich ze względu na napływ turystów na Mierzeję Helską. Wówczas na tej trasie jeżdżą zarówno pociągi pospieszne (TLK), jak i ekspresowe (EIC). Pociągi te ze względu na brak elektryfikacji są prowadzone lokomotywami spalinowymi.