Ernst Heinrich Wilhelm Stephan, od 1855 von Stephan (ur.
7 stycznia 1831 w Słupsku/Stolp, zm. 8 kwietnia 1897 w Berlinie) – pruski urzędnik państwowy, zajmujący się głównie pocztą.
W ciągu wieloletniej służby państwowej pełnił m.in. funkcje dyrektora służby pocztowej Konfederacji Północnoniemieckiej (1870), generalnego poczmistrza Cesarstwa Niemieckiego (ministra poczt, 1876), podsekretarza stanu (1880), ministra stanu (1895). W 1874 był jednym z założycieli Światowej Unii Pocztowej.
30 listopada 1865 roku na Niemieckiej Konferencji Poczt w Karlsruhe zgłosił jako pierwszy pomysł wprowadzenia możliwości wysyłania kart pocztowych bez kopert, ale pomysł odrzucono, uważając go za niemający przyszłości. Jako pierwsza karty wprowadziła Austria w 1869 roku, a pocztówki zyskały tak dużą popularność, że wprowadzono je wkrótce w całej Europie. Zreformował system pocztowy w Niemczech (pocztą zarządzała do I połowy XIX wieku rodzina arystokratyczna Thurn und Taxis), zaprowadzając unifikację 17 odrębnych oddziałów. W 1877 jako pierwszy wprowadził w Niemczech telefon.
Jako Generalny Poczmistrz – von Stephan zlecił m.in. budowę 2000 nowych budynków pocztowych na terenie całej ówczesnej Rzeszy. Jeden z tych budynków został uroczyście przekazany do eksploatacji w dniu 20 listopada 1879 roku w rodzinnym mieście von Stephana – Stolp-in-Pommern (dzisiejszym Słupsku). Budynek ten istnieje i służy do dziś, stanowiąc piękny i użyteczny „pomnik” najsławniejszego obywatela miasta.
Osobę Generalnego Poczmistrza uhonorowało też DGzRS (Niemieckie Towarzystwo dla Ratowania Rozbitków z Morza, jedna z pierwszych organizacji ogólnoniemieckich, która powstała jeszcze przed powstaniem drugiej Rzeszy). W 1887 roku personel Poczty i Telegrafu Rzeszy ufundował stacji ratowniczej DGzRS w Stolpmuende (dzisiejszej Ustce) nad Bałtykiem nową łódź, nazwaną „General-Postmeister” na pamiątkę H. von Stephana – osoby w tym czasie żyjącej. Łódź ta trafiła do swego miejsca bazowania dopiero w 1890 roku, po ukończeniu nowego hangaru.
Jako entuzjasta radia i innych nowinek technicznych von Stephan był także zwolennikiem wyposażania wielkich niemieckich jednostek morskich w radiostacje pokładowe, doceniał też rolę wielkich i szybkich statków pasażerskich jako środka transportu dla przesyłek pocztowych. Umierając w kwietniu 1897 roku von Stephan nie doczekał już wejścia do służby pierwszego wielkiego niemieckiego liniowca transatlantyckiego, wyposażonego w pokładową radiostację – sławnego czterokominowca „Kaiser Wilhelm der Grosse” (zbud. w Szczecinie w 1897 roku; NDL; 14.349 BRT).
Nie można pominąć jego roli w tworzeniu niemieckiej terminologii pocztowej i terminologii z zakresu komunikacji. W latach 1874 i 1875 Heinrich von Stephan jako Generalny Poczmistrz polecił zastąpienie ok. 760 wyrazów pochodzenia obcego rodzimymi odpowiednikami (lub zasymilowanymi zapożyczeniami). Wiele z nich przyjęło się w języku niemieckim. Kilka przykładów (na pierwszym miejscu kursywą zniemczenie, w nawiasie wyraz obcy): Briefumschlag (Couvert), Dienstalter (Anciennität), Eilbote (per express), eingeschrieben (rekommandiert), Fernsprecher (Telephon), Nachnahme (remboursement), Postanweisung (Mandat), Postkarte (Correspondenzkarte), postlagernd (post restante), Postwertzeichen (Briefmarke).
W 1874 nadano mu tytuł Honorowego Obywatela Słupska. Na jego cześć nazwę Stephansort nadano osadzie na Nowej Gwinei.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Heinrich von Stephan, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.