Ebrahim Ra’isi

14 grudnia 1960 w Meszhedzie) – irański duchowny szyicki, ajatollah i polityk konserwatywny, członek Zgromadzenia Ekspertów, w latach 2019-2021 r. Główny Sędzia – zwierzchnik irańskiego wymiaru sprawiedliwości. Od 3 sierpnia 2021 r. prezydent Iranu.

Ebrahim Ra’isi

Data i miejsce urodzenia	14 grudnia 1960 Meszhed
8. Prezydent Islamskiej Republiki Iranu
Okres	od 3 sierpnia 2021
Przynależność polityczna	Stowarzyszenie Duchowieństwa Bojowego
Poprzednik	Hasan Rouhani
Multimedia w Wiki Commons
Cytaty w Wikicytatach

Dwukrotnie kandydował na prezydenta Iranu. Po raz pierwszy startował w wyborach prezydenckich w Iranie w 2017 r., w których zajął drugie miejsce, przegrywając z urzędującym prezydentem Hasanem Rouhanim. Zwyciężył w wyborach prezydenckich w 2021 roku.

Jest synem szyickiego duchownego, jednak we wczesnym dzieciństwie stracił ojca. Ukończył szyickie seminarium duchowne w Ghom, gdzie kształcił się m.in. pod kierunkiem ajatollaha Haszemiego Szahrudiego oraz Alego Chameneiego.

Działalność po rewolucji islamskiej

Po rewolucji islamskiej, zauważony przez ajatollaha Mohammada Behesztiego, w 1980 r. został zastępcą prokuratora w Karadżu, a następnie także w Hamadanie; mimo odległości dzielącej oba miasta pełnił w nich obowiązki równocześnie. W 1985 r. powierzono mu stanowisko zastępcy prokuratora Trybunału Rewolucyjnego w Teheranie. Był jednym z odpowiedzialnych za masowe egzekucje więźniów politycznych w Iranie w 1988 r.

Po śmierci Najwyższego Przywódcy Iranu Ruhollaha Chomejniego został prokuratorem generalnym w Teheranie, natomiast w 1994 r. powierzono mu kierowanie antykorupcyjną Organizacją Inspektoratu Państwowego. W 2014 r. został irańskim prokuratorem generalnym, natomiast w 2016 r. Najwyższy Przywódca Iranu Ali Chamenei mianował go przewodniczącym fundacji religijnej Astan Ghods Razawi i strażnikiem świątyni imama Rezy w Maszhadzie. W tym samym roku Ra’isi został członkiem Zgromadzenia Ekspertów. Od 2021 r. Raisi łączył te funkcje ze stanowiskiem prokuratora Specjalnego Sądu Duchownego, zajmującego się sądzeniem szyickich duchownych.

Kandydat na prezydenta Iranu (2017)

 

W kwietniu 2017 r. mało dotąd znany opinii publicznej Ra’isi ogłosił start w planowanych na 19 maja wyborach prezydenckich w Iranie. Uzyskał najwięcej głosów w wewnętrznych wyborach w konserwatywnej koalicji, Ludowym Froncie Sił Rewolucji Islamskiej. Ogłaszając start, zaprezentował się jednak jako kandydat niezależny. Swoją kampanię wyborczą prowadził głównie w mniejszych miastach i na wsi, kierując ją do ludności uboższej i bardziej religijnej. Zapowiadał walkę z korupcją, niwelowanie nierówności społecznych i pomoc dla ubogich, utworzenie milionów nowych miejsc pracy dzięki „dżihadystowskiemu zarządzaniu”. Krytykował porozumienie Iranu z państwami zachodnimi w sprawie programu nuklearnego, popierał wspieranie szyickich organizacji paramilitarnych walczących w Iraku i w wojnie domowej w Syrii. Jako rozwiązanie bieżących gospodarczych problemów kraju wskazywał "ducha rewolucyjnego".

15 maja inny kandydat konserwatywny, Mohammad Bagher Ghalibaf, wycofał się z wyborów, deklarując poparcie dla Ra’isiego, którego popularność znacząco wzrosła w poprzednich tygodniach. Kandydatura Ra’isiego cieszyła się poparciem Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej oraz podległego mu Związku Mobilizacji Uciemiężonych, a prawdopodobnie sprzyjał jej także Najwyższy Przywódca Ali Chamenei.

Ostatecznie Ra'isi zajął w wyborach drugie miejsce, uzyskując poparcie 15,8 mln Irańczyków i przegrywając z urzędującym prezydentem Hasanem Rouhanim, którego poparło ponad 23 mln wyborców, tj. 57% uprawnionych do głosowania.

Dalsza kariera polityczna

Po przegranych wyborach pozostał czynnym politykiem, regularnie występując z krytyką polityki Hasana Rouhaniego, domagając się konserwatywnego kursu w polityce wewnętrznej i bardziej konfrontacyjnego w polityce zagranicznej. Był wymieniany jako możliwy kandydat na kolejnego Najwyższego Przywódcę Iranu po śmierci Alego Chameneiego.

W 2019 r. otrzymał nominację na Głównego Sędziego Iranu – zwierzchnika całego krajowego wymiaru sprawiedliwości. W tym samym roku znalazł się wśród najwyższych irańskich urzędników państwowych objętych sankcjami USA.

Wybory w 2021

W 2021 gdy kończyła się druga i ostatnia kadencja Hasana Rouhaniego, Ebrahim Ra'isi po raz kolejny wystartował w wyborach prezydenckich. W czerwcowych wyborach prezydenckich zdobył 61,95 % głosów, wygrywając w pierwszej turze. Urząd objął 3 sierpnia 2021.

Jego żoną jest Dżamile Alamhoda, córka Ahmada, głównego imama meczetu piątkowego w Meszhedzie, wykładowczyni uniwersytetu Męczennika Behesztiego w Teheranie.