Dowcip: Krótka forma humorystyczna, służąca rozśmieszeniu słuchacza
Dowcip, żart, kawał – krótka forma humorystyczna, służąca rozśmieszeniu słuchacza.
Najczęstszą formą rozpowszechniania dowcipu jest przekaz słowny. Dowcipy można spotkać na wielu stronach internetowych, w prasie, w specjalnych rubrykach. Publikowane są książki i czasopisma z dowcipami. Istnieją też ponure żarty („czarny dowcip”) oraz „puste dowcipy”, śmieszące tylko opowiadającego. Innym gatunkiem dowcipu jest „dowcip ciągły”, czyli powtarzany kilka razy w krótkim odstępie czasu lub „dowcip abstrakcyjny”, obecny np. w krajach Europy Środkowej – głównie w Czechach i Polsce. Znany jest także jako pure nonsense czy humor angielski. Można też natrafić na pojęcie żartu „hermetycznego”, który może opierać się na memie lub jest zrozumiały tylko dla docelowej grupy odbiorców, np. kolegów z pracy czy też informatyków.
Zdarzają się okresy popularności dowcipów o konkretnych osobach, np. o Chucku Norrisie w 2005 roku (Chuck Norris Facts). Popularność tematyczna kawałów zmienia się z czasem, w określonym kontekście pojawiają się dowcipy polityczne stanowiące formę ironicznego komentarza wobec rzeczywistości. Zmiany te mają różnorodne przyczyny, a czasem inspiracje. Kawały jako obiekt badań naukowych ujmowane są pomiędzy obszarem trzecim literatury a folklorem.
Prawdopodobnie najstarszą księgą żartów jest anonimowy zbiór dowcipów pt. „Philogelos” (gr. Φιλόγελως, dosł. miłujący śmiech) pochodząca z III/IV w. Znajduje się w nim 265 kawałów.
Według André Jollesa żart jest jednym z morfologicznych archetypów leżących u podstaw współczesnych gatunków literackich.
Jedną z największych monografii o dowcipie napisał Zygmunt Freud, w której opisał dowcip w relacji do nieświadomości.
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Φιλόγελως (Philogelos) [online] [dostęp 2018-06-13].
- Philogelos: The Laugh Addict [online] [dostęp 2018-06-13] (ang.).
- TOP 10 najstarszych dowcipów świata [online] [dostęp 2019-01-18] (pol.).
- TOP 100 najlepiej ocenianych dowcipów w Internecie. megaczad.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-11)].
This article uses material from the Wikipedia Polski article Dowcip, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.