Dirk Bogarde, właśc.
Derek Jules Gaspard Ulric Niven van den Bogaerde (ur. 28 marca 1921 w Londynie, zm. 8 maja 1999 tamże) – brytyjski aktor, pisarz i scenarzysta.
Imię i nazwisko | Derek Jules Gaspard Ulric Niven van den Bogaerde |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 28 marca 1921 |
Data i miejsce śmierci | 8 maja 1999 |
Zawód | aktor, pisarz, scenarzysta |
Lata aktywności | 1939–1990 |
Początkowo był idolem poranka w filmach dla organizacji Rank, później występował w filmach artystycznych. Napisał siedem najlepiej sprzedających się tomów wspomnień, sześć powieści i artykułów w „The Daily Telegraph”.
Był najstarszym z trójki dzieci Margaret Niven (1898–1980) i Ulrica van den Bogaerde (1892–1972). Jego ojciec urodził się w Perry Barr w Birmingham, był pochodzenia flamandzkiego i pełnił funkcję dyrektora artystycznego tygodnika „The Times”. Jego matka pochodziła z Glasgow w Szkocji i była aktorką. Bogarde spędził większość dzieciństwa w Sussex, wychowywany przez starszą siostrę Elizabeth i ukochaną nianię Lally. Uczęszczał do Allen Glen’s School w Glasgow, zanim ukończył University College School w Londynie i Allan Glens College w Glasgow. Uczęszczał także do Chelsea School of Art.
Zaczynał w teatrze od drobnych prac pomocniczych; był gońcem, rekwizytorem i dekoratorem. W 1937 rozpoczął studia w Royal College of Art. W 1939 w wieku 19 lat zadebiutował na scenie z Amersham Repertory Company i na ekranie w niewielkiej roli w komedii Chodź, George! u boku George’a Formby’ego. W 1941 wstąpił do wojska. Brał udział w walkach na Pacyfiku, walczył na frontach Europy i Azji, pełniąc też służbę komentatora radia BBC na Jawie.
Po zakończeniu II wojny światowej wrócił do aktorstwa. Sukcesem scenicznym był występ w sztuce Johna Boyntona Priestleya Kiedy się pobierzemy. W 1950 podpisał kontrakt z wytwórnią Arthura Ranka. Wystąpił w szeregu popularnych filmów i zyskał status gwiazdy filmowej, jednak pod względem artystycznym najlepszym okresem w jego karierze były lata 60. i początek następnej dekady.
W dramacie Ofiara (1961) wystąpił jako szanowany prawnik szantażowany z powodu swej homoseksualnej orientacji. Współpracował z Josephem Loseyem, amerykańskim reżyserem realizującym swe filmy w Anglii – zagrał w dramatach psychologicznych Służący (1963) i Wypadek (1967). Najwybitniejsze kreacje stworzył w dziełach Luchino Viscontiego – Zmierzchu bogów (1969) i Śmierci w Wenecji (1971). Inne znaczące pozycje filmowe, w których wystąpił to Darling (1965), Żyd Jakow (1968), Nocny portier (1974) i O jeden most za daleko (1977).
Przewodniczył jury konkursu głównego na 37. MFF w Cannes (1984).
Bogarde był także utalentowanym pisarzem, autorem wspomnień i powieści. W 1992 królowa Elżbieta II nadała mu tytuł szlachecki (za osiągnięcia aktorskie).
Był homoseksualistą. W latach 1938–1988 był partnerem aktora Anthony’ego Forwooda.
Bogarde zmarł 8 maja 1999 w Londynie na atak serca w wieku 78 lat. Prochy artysty zostały rozsypane przy jego byłej posiadłości „Le Haut Clermont” w Grasse w południowej Francji.
Rok | Nagroda | Kategoria | Film |
---|---|---|---|
1964 | Nagroda BAFTA | Najlepszy aktor brytyjski | Służący (1963) |
1966 | Darling (1965) | ||
1987 | Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej | – | – |
1990 | Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Valladolid | Najlepszy aktor | Daddy Nostalgie (1990) |
This article uses material from the Wikipedia Polski article Dirk Bogarde, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.