Ssaki Łuskowiec: Rodzaj ssaka

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji.

Długość ciała 40–75 cm, długość ogona 25–58 cm; masa ciała 2,5–16 kg.

Rodzaj zdefiniował w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz w 10 wydaniu publikacji swojego autorstwa traktującej o systematyce zwierząt. Na gatunek typowy Linneusz wyznaczył (oznaczenie monotypowe) łuskowca chińskiego (M. pentadactyla).

Etymologia

• Manis: liczba pojedyncza od łac. manes ‘dusze zmarłych, duchy’ w aluzji do nocnych zwyczajów zwierzęcia.
• Quaggelo: etymologia nieznana, Frisch nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej. Gatunek typowy: Frisch nie wyznaczył gatunku typowego.
• Pangolinus: jawajska nazwa pangolin lub panngoeling oznaczająca ‘zwierzę, które zwija się w kłębek’. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Manis pentadactyla Linnaeus, 1758.
• Pholidotus: gr. φολιδωτoς pholidõtos ‘uzbrojony, odziany w łuski’, od φολις pholis, φολιδος pholidos ‘rogowa łuska’. Gatunek typowy: Sundevall wymienił trzy gatunki – Manis dalmanni Sundevall, 1843 (= Manis pentadactyla Linnaeus, 1758), Manis javanica Desmarest, 1822 i Manis aspera Sundevall, 1843 (= Manis javanica Desmarest, 1822) – nie wskazując gatunku typowego.
• Phatages: wschodnioindyjska nazwa phatagin lub phatagen dla łuskowatego zwierzęcia jedzącego mrówki zaadaptowana przez de Buffona. Gatunek typowy: Sundevall wymienił dwa gatunki – Manis temmincki Sundevall, 1843 i Manis laticauda Sundevall, 1843 (= Manis crassicaudata É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803) – z których gatunkiem typowym jest Manis laticaudata Illiger, 1815 (= Manis crassicaudata É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803).
• Pangolin: jawajska nazwa pangolin lub panngoeling oznaczająca ‘zwierzę, które zwija się w kłębek’. Gatunek typowy: Gray wymienił trzy gatunki – Pholidotus indicus J.E. Gray, 1865 (= Manis crassicaudata É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803), Manis gigantea Illiger, 1815 i Pholidotus dalmannii J.E. Gray, 1865 (= Manis pentadactyla Linnaeus, 1758) – nie wskazując gatunku typowego.
• Paramanis: gr. παρα para ‘blisko, obok’; rodzaj Manis Linnaeus, 1758. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Manis javanica Desmarest, 1822.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki:

• Manis crassicaudata É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803 – łuskowiec indyjski
• Manis pentadactyla Linnaeus, 1758 – łuskowiec chiński
• Manis javanica Desmarest, 1822 – łuskowiec jawajski
• Manis culionensis (de Elera, 1915) – łuskowiec filipiński

Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu:

• Manis hungarica Kormos, 1934 (Europa)
• Manis lydekkeri Dubois, 1908 (Azja)
• Manis palaeojavanica Dubois, 1907 (Azja)

• C.J. Sundevall. Öfversigt af slägtet Manis. „Kungl. Svenska vetenskapsakademiens handlingar”. För år 1842, s. 245–282, 1843. (łac.). 
• T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).