|
Descobridor o inventaire | |
Data de descobèrta | |
Contrari | |
Color | |
Simbòl de quantitat | |
Simbòl d'unitat | |
Proprietat de | |
Fondador | |
Compren | |
Data de debuta | |
Data de fin | |
Precedit per | |
Seguit per | |
Coordenadas | |
|
|
Taula complèta • Taula espandida |
ISO 4217 | |
Descripcion | |
Nom scientific | |
Autor | |
Taxon superior | |
Domeni | |
Règne | |
Embrancament | |
Classa | |
Òrdre | |
Familha | |
Genre | |
Espècias | |
Reng taxonomic | |
Estatut de conservacion (IUCN) | |
Regula | |
Interagís amb | |
Endemic a | |
Taxon tipe | |
Abreviacion d'autor en botanica | |
Basionim | |
Incertae sedis | |
Sinonim remplaçat | |
Ancian autor del taxon | |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
Simbòl quimic | |
Formula quimica | |
Estat de la matèria | |
Metòde de determinacion | |
Sistèma cristalin | |
Familha de lengas | |
Dialècte | |
ISO 639-1 | |
ISO 639-2 | |
ISO 639-3 | |
ISO 639-6 | |
ISO 15924 | |
alfabet | |
còde de lenga IETF | |
còde de lenga Wiki | |
Fabricant | |
Desvolopaire | |
Lengatge de programacion | |
Conceptor | |
Domeni d'aqueste mestièr | |
Version establa | |
Sistèma operatiu | |
Plataforma | |
Mòde de jòc | |
Motor | |
Seria | |
Licéncia | |
Lançador | |
Site de lançament | |
Data de lançament | |
Tipe d'orbita | |
Bus satellit | |
Imatriculacion de l'aeronau | |
Armament | |
Primièr vòl | |
Alimentat per | |
Informacions generalas |
Nom, Simbòl, Numèro | Tòri, Th, 90 |
Seria quimica | Actinid |
Grop, Periòde, Blòt | -, 7, f |
Massa volumica | 11,72 kg/m3 |
Color | Argentada, sovent blasit de negre |
Proprietats atomicas |
Massa atomica | 232,0377 ± 0,0004 u |
Rai atomic (calc) | 179 pm |
Rai de covaléncia | 206 ± 6 pm |
Rai de van der Waals | pm |
Configuracion electronica | [Rn] 7s2 6d2 |
Electrons per nivèl d'energia | 2, 8,18,32,18,10, 2 |
Estats d'oxidacion | 4 |
Oxid | basa fèbla |
Estructura cristallina | Cubic de fàcia centradas |
Proprietats fisicas |
Estat ordinari | solid |
Temperatura de fusion | 1 476,9 °C, 1750 K |
Temperatura de ica | ?? K |
Energia de fusion | 16,1 kJ/mol |
Energia de ica | ?? kJ/mol |
Volum molar | 19,80×10-6 m³/mol |
Pression de la vapor | |
Velocitat del son | 2 490 m/s a 20 °C |
Divèrs} |
Electronegativitat (Pauling) | 1,3 |
Calor massica | J/(kg.K) |
Conductivitat electrica | 6,53×106 S/m |
Conductivitat termica | 54 W/(m.K) |
1èr potencial d'ionizacion | 6,3067 kJ/mol |
2nd potencial d'ionizacion | 11,9 kJ/mol |
3sen potencial d'ionizacion | 20,0 kJ/mol |
4sen potencial d'ionizacion | 28,8 kJ/mol |
Isotòps mai estables |
iso | AN | periòde | MD | Ed MeV | PD | 228Th | {sin.} | 1,9116 a | α | 5,520 | 224Ra | 229Th | {sin.} | 7 340 a | α | 5,168 | 225Ra | 230Th | {sin.} | 75 380 a | α | 4,770 | 226Ra | 231Th | traças | 25,5 h | β | 0,39 | 231Pa | 232Th | 100% | 14,05×109 a | β | 4,083 | 228Ra | 233Th | {syn.} | 22,3 min | β- | 1,24 | 233Pa | 234Th | traças | 24,1 j | β- | 0,199 | 234mPa | |
Unitats del SI & CNTP, levada indicacion contrària. |
Identificants |
ULAN | |
DOI | |
RKDimages | |
Rijksmonument | |
KGS | |
Historic Places identifier | |
ID d'artista de MusicBrainz | |
ID album de MusicBrainz | |
ID d'òbra de MusicBrainz | |
Legislator | |
Identificant BHL | |
Identificant ITIS | |
Identificant IUCN | |
Identificant NCBI | |
Identificant TPDB | |
Identificant GBIF | |
Identificant WoRMS | |
Numèro EE | |
Indicatiu | |
Còde AITA | |
Còde OACI | |
Còde mnemonic | |
Identificant JPL Small-Body Database | |
Còde de l'observatòri Minor Planet Center | |
Identificant Structurae | |
Identificant Emporis | |
Numèro CAS | |
numèro EINECS | |
SMILES | |
InChI | |
InChIKey | |
Còde ATC | |
Numèro E | |
Identificant UNII | |
Numèro RTECS | |
Identificant ChemSpider | |
Identificant PubChem (CID) | |
Numèro ZVG | |
Identificant ChEBI | |
Numèro ONU | |
Còde Kemler | |
Identificant Drangbank | |
Mencion de dangièr SGH | |
Identificant Wine AppDB | |
Identificant d'un satellit NSSDC | |
SCN | |
|
Lo tòri es un element quimic de la taula periodica, lo simbòl que n'es Th e son nombre atomic es 90. Es un metal leugièrament radioactiu, que se tròba dins l'escòrça terrèstra, e es considerat coma una possibla alternativa a l'urani coma combustible nuclear.
Caracteristicas màger
Dins l'estat pur, lo tòri es un metal blanc argentat que manten sa brilhança (s'oxida pas) pendent de mese. Un còp començat lo procès d'oxidacion, lo tòri, ven un material gris e fin finala, negre. Quand se calfa en preséncia d'aire, lo tòri metallic s'aluca e brulta amb una brilhanta flama blanca. Lo diòxid de tòri (ThO2) a un dels punch de fusion mai naut de totes los oxids (3.300 °C).
Aplicacions
Aplicacions del tòri:
- Dins las lampas de gas portabla. La sisa de teissut a l'entorn del brutlador conten de tòri, que brilha amb una lutz blanca (non ligada a la radioactivitat) quand se calfa.
- Dins lo aliatges de magnèsi, ne melhorant las proprietats a nautas temperaturas.
- S'utilisa tanben per recobrir los cables de tungstèn, utlisats en equipament electronic, melhorant l'emission d'electrons dels catòdes de temperaturas nautas.
- Lo tòri s'apond tanben dins los electròdes de tungstèn, dins la sòudura d'arc amb gases, e dins las ceramicas resistentas a la calor.
- L'oxid de tòri s'utiza per contrarotlar la mesura de las particulas de tungstèn utlizadas en las ampolas electricas.
- L'oxid de tòri s'utlisa tanben dins de materials de laboratòri refractaris.
- L'addicion d'oxid de tòri al veire ajuda a crear de veires amb un naut indici de refraccion e una bassa dispersion. Essent util dins las lentilhas de nauta qualitat per de camèras e instruments scientifics.
- Coma catalisador, l'oxid de tòri s'utiliza per:
- La datacion radioactiva per urani/tòri es utlizada per datar de fossils d'ominids.
- Material per la produccion de combustible nuclear. Causa que lo tòri es mai abondent que l'urani, unes dessenhs prepausats de centrales nucleares, incorpòran lo tori coma combustible de fissió.
- L'oxid de tòri colloïdal s'usava coma contrast en radiografies, entre los ans 1930-1950. A l'ora d'ara, s'usa pas mai a causa de sos efièches cancerigens.
Istòria
Lo tòri foguèt descobèrt en 1828 pel quimista suedés Jöns Jacob Berzelius, que lo donèt lo nom s'inspirant de Tòr, lo dieu del tròn, dins la mitologia nordica. Se trobèt pas cap d'utilitat pel metal fins a 1885, que se comencèt foguèt usat per de mangas, per las lantèrnas de gas.
Lo nom ioni (ionium), amb lo simbòl Io, foguèt donat en un estudi precedent d'elements radioactius a l'element que se formava amb lo nombre massic 230 de la cadena de descomposicion radioactiva de l'urani-238. Mai tard, foguèt descobrèt que l'iòni e lo tòri èran lo mèsme element.
Referéncias
Ligams extèrnes
This article uses material from the Wikipedia Occitan article Tòri, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Lo contengut es disponible jos licéncia CC BY-SA 4.0 levat mencion contrària. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Occitan (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.