Ans 1500: Decenni

1501 : en Pèrsia, conquista de Tabriz per Ismail I^èr. Aquò entraïnèt la proclamacion de l'Empèri Safavida.
1502 : en Reiaume de Castelha, perseguida de la politica de repression dei minoritats non catolicas amb l'expulsion de totei lei musulmans (franc d'aquelei de la region de Granada).
1502 : premier contacte entre Espanhòus e Maias. Aquò aguèt ges de consequéncia immediata car leis Espanhòus èran pas encara interessats per lei regions continentalas d'America.
1502 : en Mesoamerica, fin dau rèine d'Ahuitzotl que se neguèt en causa d'una venguda deis aigas. L'inondacion causèt de degalhs importants dins Tenochtitlan. Son nebòt Moctezuma II li succediguèt.
1504 : disparicion dau reiaume d'Alodia après sa conquista per lei Funj que fondèron lo Sultanat de Sennar a partir de l'eiretatge culturau e politic dau reiaume nubian.
1508 : mòrt au combat dau negus Naod qu'èra a luchar còntra una incursion musulmana dins lei regions orientalas d'Etiopia. Foguèt remplaçat per son fiu Dawit II. La grand dau sobeiran novèu assegurèt una regéncia.
1508 : presa de Bagdad per l'armada pèrsa dau cha Ismail I^èr. Aquò entraïnèt la disparicion de la federacion tribala dei Turcomans dau Moton Blanc.

1506 : començament de la construccion de la Basilica de Sant Pèire de Roma. Santuari principau dau complèx dau Vatican, es un edifici major de la Glèisa Catolica que son arquitectura es inspirada per lei principis eissits de la Renaissença e dau periòde barròc. Lei trabalhs principaus durèron fins a 1626.

1507 : premiera carta portant lo tèrme « America ». Foguèt realizat per lo cartograf alemand Martin Waldseemüller (1470-1520).
1508 : publicacion d'una descripcion d'un teodolit per Martin Waldseemüller.