Bukhara

Gamlebyen i Bukhara

Festningsmurer, hjemmet til khanene i Bukhara
Land	Usbekistan
	Innskriven ved UNESCOs 17. sesjon i 1993. Referansenr. 602.
Kriterium:	II, IV, VI
Sjå òg	Verdsarvstader i Asia
Bakgrunnsstoff	Gamlebyen i Bukhara ved unesco.org

Bukhara (usbekisk Buxoro, kyrillisk skrift Бухоро) er den 5. største byen i Usbekistan og hovudstad i Bukhara-regionen med 247 644 innbyggjarar (2016). Det har budd folk i området rundt Bukhara i minste fem tusen år, og byen har vore til i rundt halvparten av denne tida. Bukhara ligg langs Silkevegen, og har lenge vore eit senter for handel, lærdom, kultur og religion. Gamlebyen omfattar ei rekkje gamle bygningar, og er rekna som verdsarv av UNESCO.

Fleirtalet av innbyggjarane i byen er persisk-språklege tadsjikar. Bukhara og Samarkand er dei to viktigaste sentera til tadsjikisk-persisk kultur og historie, og begge desse byane var viktige knutepunkt på Silkevegen.

Bukhara har også vore heim til ei mengd jødar, etterkomarar etter ei gruppe som slo seg ned der i romesk ti. Omgrepet bukhariske jødar er jamleg blitt brukt til å omtala jødar frå Sentral-Asia.

Bukhara har historisk vore eit hovudsenter for persisk sivilisasjon, og Bukhara-regionen var lenge ein del av Persarriket. Frå 1785 til 1920 var det eit emirat; den siste emiren i Bukhara var Muhammed Alim Khan. Bukhara var hovudstad i Bukhara-sovjetrepublikken frå 1920 til 1925, då han blei gjort til ein del av Usbekistan SSR.