Verfallsreeg

Dat Produkt ut en Verfall warrt Dochternuklid nöömt, wenn dat wieter verfallt, warrt dat nächste Produkt as Enkelnuklid betekent, dat folgen as Oorenkelnuklid un so wieter. De Verfallsreeg gifft also an, in welke Isotopen dat Utgangsnuklid oder Muddernuklid de Reeg na verfallt. Bi de natürlichen Verfallsoorden blifft de Massentall gliek (bi de Gamma- un de Betastrahlen) oder warrt üm veer minnert (bi de Alphastrahlen). Dat gifft dorüm för de sworen natürlichen Radionukliden veer verschedene Verfallsregen, de dör de Massentallen (links hoochstellt) eendüdig bestimmt warrt.

Dat gifft dree vullstännig vörkamen natürliche Verfallsregen:

• de Uran-Radium-Reeg mit dat Utgangsnuklid Uran-238 un dat Endnuklid Blie-206 (4n+2-Reeg)
• de Uran-Actinium-Reeg mit dat Utgangsnuklid Uran-235 (oder Plutonium-239, wenn en de Reeg bit na de künstlichen Transuranen verlängert) un dat Endnuklid Blie-207 (4n+3-Reeg)
• de Thorium-Reeg mit dat Utgangsnuklid Thorium-232, wovun aver ok noch Vörgängernukliden bit na’t Plutonium-244 op de Eer vörkamt un de Reeg an sik dor al anfangen müss, un dat Endnuklid Blie-208 (4n-Reeg)

De veerte Verfallsreeg kummt bit op den letzten Schritt in de Natur nich vör, vun wegen dat dat lang bestännige Neptunium-237, dat den Naam geven hett un an’n Anfang vun de Reeg steiht, so goot as vullstännig verfallen is un de Twüschenprodukten blots korte Halfweertstieten hebbt. Blots dat letzte Radionuklid vun disse Reeg, Wismut-209 is wegen sien bannig lange Halfweertstiet noch dor un is sogor lange Tiet för dat Endnuklid vun disse Reeg hollen worrn. Eerst 2003 is opdeckt worrn, dat sik dat dorbi üm en Alphastrahler mit en Halfweertstiet vun 19 Trillionen Johren hannelt. Dat Utgangsnuklid vun de Reeg is also Neptunium-237, faken warrt aver ok Plutonium-241 as Utgangsnuklid angeven. Dat Endnuklid is Thallium-205 (4n+1-Reeg).

Ut en sünnere Mengde vun en unbestännig Nuklis billt sik dör Verfall en Mischen ut de Nukliden, de em in de Verfallsreeg opfolgt, so lang bit all Karns de Reeg bit na dat Endnuklid dörlopen hebbt. De Nukliden, de en lütte Halfweertstiet hebbt, gifft dat in de Mischen blots in lütte Mengden, wiel sik de Nukliden mit lange Halfweertstieten starker ansammelt.

In de klassischen Tiet vun’t Utforschen vun de radioaktiven Verfallsregen sünd de ünnerscheedlichen Nukliden mit verschedene Naams betekent worrn, woran de Tohöörigkeit to een vun de natürlichen Verfallsregen un de glieken Egenschoppen aftolesen weern. So sünd to’n Bispeel Radon, Thoron un Actinon allens Eddelgasen:

De Uran-Radium-Reeg de in disse ollen Naamsgeven as folgt utsehn:

U → UX₁ → UX₂ (→ UZ) → U_II → Io → Ra → Rn → RaA → RaB → RaC → RaC' (oder RaC") → RaD → RaE → RaF → ²⁰⁶Pb

• Schuuvgesett