Abelpries
De Abelpries (nah Niels Henrik Abel) wurrd siet 2003 jedes Johr dör de Norweegsch Akademie van de Wetenschapen as internatschonale Uttekung för besünners wetenschaplich Arbeiten up dat Rebeet van de Mathematik verleeht.
De is mit 6 Millionen norweegsch Kronen (etwa 700.000 Euro) doteert. To’n Anlaat van Abel sien 200. Gebortsdag harr de norweegsch Regeeren in dat Johr 2002 en Stiftung to dat Verleehn van den Pries inricht.
Dat Prieskomitee besteiht ut fief Personen. De Priesverleehn finnd in Anwesenheit vun den norweegschen König statt. Sien Gegenstück in den Geisteswetenschapen is de Holberg-Pries. In‘n Gegensatz to de Fields-Medaille gifft dat kien Öllersgrenz för den Priesdräger (dor nich öller as 40 Johr), womit disse Pries en Nobelpries dichter kummt, as de Fields-Medaille. En Nobelpries för Mathematik gifft dat nich.
Priesdräger
| Jahr | Priesdräger | Institut | Begrünnen | Bild | |
|---|---|---|---|---|---|
| 2003 | Jean-Pierre Serre (* 1926) | Collège de France | för sien Slöötelrull in de Gestaltung van de modern Form van völ Berieken van de Mathematik, ünner annern van de Topologie, algebraischen Geometrie un Tallentheorie | _cropped.jpg) | |
| 2004 | Michael Francis Atiyah (1929–2019) | University of Edinburgh | för dat Opdecken un den Bewies van dat Index-Theorems, dat Topologie, Geometrie un Analysis verbinnen deiht, un hör herutragend Rull bi den Brüggenslag tüschen Mathematik un theoretischer Physik |  | |
| Isadore Manuel Singer (1924–2021) | Massachusetts Institute of Technology |  | |||
| 2005 | Peter Lax (* 1926) | New York University | för sien bahnbreekend Bidrääg to de Theorie un den Gebruuk van partiellen Differentialglieken as ok deren numerischer Lösung |  | |
| 2006 | Lennart Carleson (* 1928) | Königlich Technische Hoochschool Stockholm | för sien deepgahnd, tokunftswiesend Bidrääg to de harmonischen Analysis un to de Theorie van glatt dynamischer Systeme |  | |
| 2007 | S. R. Srinivasa Varadhan (* 1940) | New York University | för sien grundleggend Bidrag to de Wohrschienlichkeitstheorie, in‘n Speziellen för de Schaffung van en eenheitlich Theorie för groot Afwieken |  | |
| 2008 | John Griggs Thompson (* 1932) | University of Florida | för hör grundleegend bidrääg to de Algebra un insbesünnere to de Entwicklung van de modernen Gruppentheorie |  | |
| Jacques Tits (1930–2021) | Collège de France | .jpg) | |||
| 2009 | Michail Gromow (* 1943) | Institut des hautes études scientifiques | för sien revolutschonäre Bidrääg to de Geometrie |  | |
| 2010 | John Torrence Tate (1925–2019) | University of Texas at Austin | för sien groot un nahhollend Infloot up de Tallenheorie |  | |
| 2011 | John Willard Milnor (* 1931) | Institute for Mathematical Sciences, Stony Brook University, New York | för bahnbreekend Opdecken in de Topologie, Geometrie un Algebra |  | |
| 2012 | Endre Szemerédi (* 1940) | Alfréd Rényi Institute of Mathematics, Hungarian Academy of Sciences, Budapest and Department of Computer Science, Rutgers University, New Jersey, USA | för sien grundleggend Bidrääg to de diskreten Mathematik un theoretischen Informatik un in Anerkennung van den deepgriepend un andüernd Infloot van disse Bidrääg up de additive Tallentheorie un de Ergodentheorie |  | |
| 2013 | Pierre Deligne (* 1944) | Institute for Advanced Study, Princeton, New Jersey, USA | för sien bannig wichtig Bidrääg to de algebraischen Geometrie un för den grundleggend Infloot van disse Bidrääg up de Tallentheorie, Dorstellungstheorie un verwandte Rebeeden | _cropped.jpg) | |
| 2014 | Jakow Sinai (* 1935) | Princeton University un Landau-Institut für Theoretische Physik | för sien grundleggend Bidrääg to dynamischen Systemen, Ergodentheorie un mathematischer Physik |  | |
| 2015 | John Forbes Nash Jr. (1928–2015) | Princeton University | för hör indrucksvull un fundamentalen Bidrääg to de Theorie van de nichtlinearen partiellen Differentialglieken un hör Anwennen up geometrische Analysis |  | |
| Louis Nirenberg (1925–2020) | Courant Institute of Mathematical Sciences of New York University |  | |||
| 2016 | Andrew Wiles (* 1953) | University of Oxford | för sien spektakulären Bewies van den Grooten Fermatschen Satz dör de Modularitätsvermooden för semi-stabile elliptische Kurven, mit den he en nee Tietöller van de Tallentheorie apen maakt hett. |  | |
| 2017 | Yves Meyer (* 1939) | École normale supérieure Paris-Saclay, Frankriek | för sien zentraal Rull bi de Entwicklung van de mathematischen Theorie van de Wavelets. | _-_Philippe_Binant_Archives.jpg) | |
| 2018 | Robert Phelan Langlands (* 1936) | Institute for Advanced Study, Princeton, USA | för sien visionäär Programm, dat de Dorstellungstheorie mit de Tallenheorie verbinnd. |  | |
| 2019 | Karen Keskulla Uhlenbeck (* 1942) | University of Texas at Austin | för hör Pionierleistungen bi geometrischen partiellen Differentialglieken, Eektheorie un integrablen Systemen as ok för de Grundleggend Utwirkungen van hör Arbeit up Analysis, Geometrie un mathematische Physik. |  | |
| 2020 | Hillel Fürstenberg (* 1935) | Hebräische Universität Jerusalem | för en Vörriederrull bi de Verwennen van Methoden ut Wohrschienlichkeitstheorie un Dynamischen Systemen in Gruppentheorie, Tallentheorie un Kombinatorik. |  | |
| Grigori Alexandrowitsch Margulis (* 1946) | Yale University |  | |||
| 2021 | László Lovász (* 1948) | Eötvös-Loránd-Universität | för hör grundleggend Bidrääg to de Theoretische Informatik un to de Diskrete Mathematik und för hör führend Rull bi deren Entwicklung to zentraal Rebeeden van de moderne Mathematik. |  | |
| Avi Wigderson (* 1956) | Institute for Advanced Study | .jpg) | |||
| 2022 | Dennis Parnell Sullivan (* 1941) | Stony Brook University | för sien grundleggend Bidrääg to de Topologie in'n wiedesten Sinn, besünner hör geometrischen, algebraischen un dynamischen Aspekte. |  | |
| 2023 | Luis Caffarelli (* 1948) | University of Texas at Austin | för sien Arbeiten to de Partielle Differentialglieken |  | |
| 2024 | Michel Talagrand (* 1952) | Universität Pierre und Marie Curie | für sien bahnbrekend Bidrääg to de Wohrschienlichkeitstheorie un Funktschonalanalysis mit herutragend Anwennen in de mathematischen Physik un Statistik. |  |
Weblinks
- Website van den Abelpries (engelsch)
This article uses material from the Wikipedia Plattdüütsch article Abelpries, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Der Inhalt ist verfügbar unter CC BY-SA 4.0, sofern nicht anders angegeben. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Plattdüütsch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.