Luis Buñuel

Luis Buñuel
Tlācatlanōnōtzaliztli
Tlācatōcāitl	Luis Buñuel Portolés
Tlācati	Nemachiyōtīlli:ESPf1939 22 ic ōme mētztli, 1900 Calanda, Aragón, Caxtillān
Micqui	Nemachiyōtīlli:MEXf1934 29 ic chicōme mētztli, 1983 Āltepētl Mēxihco (83)
Tematumalli xihuitl	1929 - 1977

Luis Buñuel Portolés ītōcā cē caxtiltēcatl (quin mēxihcatl) īxīptlayōlizyacānqui. Ōtequitic īpan Caxtillān, Mēxihco, Francia īhuān T.T.I..

Achto xiuhtin

 

Luis Buñuel Portolés Ōtlācat īpan Calanda , cē tepitzin āltepētl īpan Caxtillān, in xiuhpan 1900. Leonardo Buñuel González auh María Portolés ōcatcah ītah auh īnan. Ōmomachtih īpan Zaragoza, īpan cē jesuita ītlamachtīlcal. In xiuhpan 1917, ōmomachtih īpan in Universidad de Madrid (āxcān yeh Universidad Complutense de Madrid), nicān ōquīxmatqueh intlahcuiloh Salvador Dalí īhuan in xōchicuīcanitl Federico García Lorca.

Francia

In xiuhpan 1925, Buñuel ōya ōmpa Paris, ōquīxmah André Breton, in melāhuaicpaliztli ītlatzintiani. Ōtequipanoh teuh yacānaliztli tēpalēhuāni īca Jean Epstein. Buñuel auh Dalí ōquihcuiloqueh Un Chien Andalou xiuhpan 1929. In īxiptlayōlli, ītōcā ximopanōltih Breton olōlli. In xiuhpan 1930 Buñuel ōquichīuh L'Âge d'Or, in ithuaz teuh petlachāhualiztli īhuīc catōlicoquīxtianāyotl. īpampa in necominilo, L'Âge d'Or catca ahchīhualoqui 50 xiuhtin.

Caxtiltēcatl Tlācayaoyōtl īhuān Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl

Buñuel ōtlacuepayo Caxtillān, ōquichīuh Las Hurdes: Tierra Sin Pan in xiuhpan 1933. Otzīnt Filmófono, chīhualōni calli, īhuān Ricardo María de Urgoiti īpan 1935. Tlacayaoyotl caxtiltēcatl opēuh inīn xiuhpan 1936. Īicnīuh García Lorca ītōcā mictilo īpan tlachicuēiti 19.

Buñuel ōcholoh canah Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl. Nicān iximah teyacānqueh Charles Chaplin īhuān Serguéi Eisenstein In xiuhpan 1941 ōtequipanoh īca Museum of Modern Art, īpan 1943, īca Warner Brothers. Ahoteyacan īpan 1947.

Mēxihco

Ihcuāc Luis Buñuel catca ōnen īca tomin, occē xihuitl, īcopa cē cena ōmpa René Clair īchān ītech, cē franciatlācatl īxīptlayōlizyacānqui mitznequitlahtoāz īca Denise Tual. In cihuātl, ōquimanilih cē tequitl; tēyacāna La casa de Bernarda Alba īpampa Paris īhuān Mēxihco. Buñuel ōyah īpampa Mēxihco īpampa tlahtoa īca tlachīuhqui Óscar Dacingers. Yeceh, ōquimah in tequitl ōtlanamacac.

Dacingers ōquimanilih occē tequitl, Gran Casino, īxiptlayōlli īca Jorge Negrete auh Libertad Lamarque. Buñuel ōtlacuic. Ītōcā cē nēnquīzi. Ēyi xiuhtin zātēpan, Buñuel ōhueli chīhua El gran calavera, īca Fernando Soler. Pampa inin īxiptlayōlli, iximah ītlatequipanocapo Luis Alcoriza. El gran calavera Ītōcā cē icnōmatini axiliztli. Ipan 1950, Buñuel auh Dancingers ōquichīuhquen Los olvidados, ipēuhcan ahximopanōltih, in īxiptlayōlli ōahcoquiz in "Premio pampa Achicualli teyacānqui" īpan Cannes.

Buñuel ōtētocac tēyacana īpampa Mēxihco. In xiuhpan 1954 auh 1960, ōtēyacan 2 īxiptlayōlmeh īpan Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl Ixachitlān, The Adventures of Robinson Crusoe auh The Young One. Buñuel ōcuep īpan Caxtillān pampa quichīuh Viridiana in xiuhpan 1962. Zātēpan, īpan Mēxihco, ōtēyacan ōme īxiptlayōlmeh: El ángel exterminador (1962) auh Simón del desierto (1964).

Occepa Francia

Buñuel ōtequipano nōcuēl īpan Francia in xiuhpan 1956 . Quin Simón del desierto, ahmo tequipanoā īpan Mēxihco. Belle de jour (1967), ītōcā cē huel nechihualiztli, tlāni miactīn premios. In xiuhpan 1972, Buñuel ōahcoquiz in "Oscar" (Academy Award) pampa achicualli ahmo-inglatlahtōlli īxiptlayōlli; pampa Le charme discret de la bourgeoisie. ītlatzacuīxiptlayōlli ītōcā Cet obscur objet du désir, īc Pierre Louÿs āmoxtli: La Femme et le pantin. Buñuel ōmic īpan Āltepētl Mēxihco in xiuhpan 1983

Teōmatiliztli

Buñuel ītoca cē ahteōni, yēceh in teōmatiliztli cā īpan miaquīn īxiptlayōltin. Ōmomachtih īpan cē jesuita ītlamachtīlcal, tēl ōquixiccāuh.

Melāhuaicpaliztli

• 1929 Un Chien Andalou (Cē Andalucíaitzcuintli)
• 1930 L'âge d'or (In teōcuitlimmaniatl)
• 1933 Las Hurdes, tierra sin pan (In Hurdes, ahtlaxcallli tlālli)
• 1947 Gran Casino (Huēyi Patōlcalli)
• 1949 El gran Calavera (In huēyi Yōllōpoliuhqui)
• 1950 Los olvidados (In tēilcāhuililīlli)
• 1951 Susana
• 1951 La hija del engaño (In cihuāconetl ītech in tetlāllānhuīlizltli)
• 1952 Subida al cielo (Panhuetziliztli ilhuicacapahuīc)
• 1952 Una mujer sin amor (Cē cihuātl ahmo tlazohtlaliztica)
• 1953 El bruto (In Ahyollo)
• 1953 Él (Yehhuātl)
• 1954 La ilusión viaja en tranvía (In nechixcāyeliztli yahui īc tepozohtlamalacatl)
• 1954 Abismos de pasión (Neyolcocoltiztli axoxōhuīlmeh)
• 1954 The Adventures of Robinson Crusoe (In Robinson Crusoe tētzahuyomeh)
• 1955 Ensayo de un crimen (Cē tlatlatiliztli yeyēcoliztli)
• 1955 El río y la muerte (In ātōyātl auh in miquiztli)
• 1956 Cela s'appelle l'aurore (Inōn motōca in tlathuiztli)
• 1956 La mort en ce jardin (In miquiztli inīn xōchitlah)
• 1958 Nazarín
• 1959 La fièvre monte à El Pao (In Ātōnahuiztli tlehcō īpan El Pao)
• 1960 The Young One (In cihuāpilli)
• 1961 Viridiana
• 1962 El ángel exterminador (In tēmictiāni angel)
• 1964 Le journal d'une femme de chambre
• 1965 Simón del desierto (In huāccāīxtlāhuatl Simón)
• 1967 Belle de jour (Cualnēzqui tōnaltica)
• 1969 La Voie Lactée (In cītlalin īcue)
• 1970 Tristana
• 1972 Le charme discret de la bourgeoisie
• 1974 Le fantôme de la liberté
• 1977 Cet obscur objet du désir