Kiyaksar, Key Xusrew, Kiaksarês (bi yewnaniya kevn: Κυαξάρης, lat. Kuaksárês; bi latînî: Cyaxares; bi îraniya kevn: 𐎢𐎺𐎧𐏁𐎫𐎼, Uvaxştra, bi avestayî: Huxşaθra Hikûmdarê baş, bi akkadî: Umakiştar, bi frîgiya kevn: Ksuwaksaros, navbera li dor 625–585 berî zayînê), Li gorî Herodot keyê sêyem yê împertoriya Med.
Di vê gotarê de agahiyên bingehîn ên li ser mijarê kêm in an jî nîn in. |
Ew ji bavê xwe Frawartiş û ji bapîrê xwe Deyoses (Diyako) jî hêjatir bû. Ji hêla leşkerî ve Ew gelek yê bi navûdeng bû. Keyxusrew bi komkirna piranîya êl û hozên Îrana kevn karî dast bi dagîrkirina deverên cîranên împeratoriya Medî bike.
Kiyaksar (Key Xusrew, Cyaxares) | |
---|---|
Keyê medî | |
Serwerî | 624 berî zayîne – 585 berî zayînê |
Tackirin | 624 berî zayînê |
Jînenîgarî | |
Dîn | Zerdeştî |
Xanedan | Xanedana Mediyan |
Bav | Frawartiş |
Zarok | |
biguhêre |
Pîştî kuştîna Frawartiş. Kurê wî yê bi navê Key Xusrew desthilatîyê digir e. Key Xusrew bi Rengekî serkî ji bo bi Rêvebirine karûbarên welat serokekî bêhempa bû. wî şervanên herî beş ji leşkerên xwe dirustkir. Û di nav de jî tîrhavêjên kêrhatî û ji hajî hebûn û şervanên wî yên Rimhavêj jî hebûn.
Ji berkû welatê mad welatekî ji hajî bû sebarat Hespsûriyê û karûbarên şervaniyê de. lewme jî ev yaka ji dibú sedam ku Huxşter bi kara xwefîdayên bi cûrat û ji hajî li xwe kombike. ew leşkerê ji çû şeran ne di tirsan. Bi dirstikirina wî leşkerî û şervanên xweragir wan karîn skayiyekan ji nav bibin. ku ew Demêkî dirêj bû skayiyekan li wilatê maddiya kuştin û wêranî dijî xelkên sivîl dikirin. Bi wê serkeftinê jî wî karî Heyfa bavê xwe wilatê xwe ji skayiyekan vekin.
Paşra Huxşter têkîldarî û havgirtinê bi paşayê babiliya ra çêdike. Ji hajî gotinê ye. ku babilya bi hilgirtina havkariya laşkerî ji madd karîn xwe ji bin destiyê xilsa bikin. Û bi havgirtina Med û babilya Aşûriyan tên şikestin. û bajarê Neynewa li sala 612ê berî zayînê tê dagîrbikin ji hêla madday û babiliya ve. Sarakus paşay Împertoriya aşûriyan xwe û jin û zarokên xwe dike dinav agir de eva jî diba sedam ku bi timamî hûkmê hezar salî ya împeratoriya aşûr ju nav harit. Û huxşterda di sala 584ê ya berî zayînê jiyane xwe ji dest dide[çavkanî hewce ye].
Ev gotara têkildarî dîrokê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |
This article uses material from the Wikipedia Kurdî / كوردی article Kiyaksar, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ger wekî din nehatibe diyarkirin, naverok di bin CC BY-SA 4.0 de berdest e. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Kurdî / كوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.