Birmingham Qalası

Bul Birlesken Korollıqtaǵi ekinshi iri qala. Biraq, ekinshi iri qala bolıwına qaramastan, texnikalıq tárepten Ullı Britaniyadaǵı eń iri qala sáneladı, sebebi London wálayatina (shama menen xalıq sanı 8,546,761) Ullı Britaniya húkimeti tárepinen heshqashan "qala mártebesi" berilmegen; London qalası da,Westminster qalası da Birminghamǵa qaraǵanda az xalıqqa iye.Ullı Britaniya qalaları dizimin kóriń (Xalqı ústini boyınsha tártiplew).Qala 1,145 million adamdı quraydı,West Midlandsmetropolitan okrugi Birmingham Birlesken Korollıqtıń ekinshi qalası” retinde belgili. Angliyanıń Batıs Midlandlar regioninda,Londonnan shama menen 100|mil jaylasqan Birmingham Midlandlardıń socialliq, materiallıq, finanslıq hám sawda orayı esaplanadı. Ayriqsha tárepi sonda, Birminghamdan tek kishi dáryalar aǵip ótedi, tiykarınan River Tame jáne onıń irmoqlari River Rea hám River Koul- olardan biri bawırlas tiykarǵı dáryalar Severn,shahar orayından shama menen 20|mil batısta jaylasqan.

Birmingham qalası
Kartası
Qural
Bayraq
'Siyasatı
'Basqariw túrı	Metropoliten rayonı
'Basqariw organı	Birmingham qala keńesi
Jetekshi ataǵı	Jetekshi
'Lawazimı	Kabinet basliǵi
Jetekshi ataǵı 1	Atqariwshi
Lawazimı 1	GSS=E08000025
Jetekshi ataǵı 2	Jetekshi
Baslıqtıń atı 2	Ian Ward (Lab)
Jetekshi ataǵı 3	Lord Mayor
Baslıqtıń atı 3	Maureen Cornish
Jetekshi ataǵı 4	Bas atqariwshi
Baslıqtıń atı 4	Chris Naylor (Interim)
Belgilengen ataq	Esap-kitap
Belgilengen atamasi 1	Senyorlar rayonı
Belgilengen jil 1	1166
Belgilengen atamasi 2	Munitsipal rayon
Belgilengen jil 2	1838
Belgilengen atamasi 3	Qala
Belgilengen jil 3	14-yanvar 1889-jil
Belgilengen atamasi 4	Metropoliten rayon
Belgilengen jil 4	1-aprel 1974-jil
'Basqarıw shtabı	Keńes úyi, Viktoriya Maydani
Kontinent	Birlesken Korollıq
Mámleket(UB)	Angliya
Koordinatası	52|29|N|01|54|W
Fond	ca.600
'Qáddı
- Jámi	267,8 kv km
'Teńiz qáddinen biyikligı	140 m
Xalqı
- Jámi (2019)	1 141 816
- Xalıq tıǵızlılıǵı	4 262/kv km
Waqıt zonası	UTC +0 (GMT)
- Jaz waqıtı	UTC +1 (BST)
Mayor (Lord Mayor)	Maureen Cornish
Web saytı	birmingham.gov.uk

Orta ásirlerde Uorvikshirde tariyxtan bazar qalashası bolǵan Birmingham XVIII asirde Midlendlar bilimi hám Sanaat revolyuciyasi dáwirinde ilim, texnologiya jetiskenliklerin kórgen hám ekonomikalıq rawajlanıw, zamanagóy industrial jámiyettiń kóplegen tiykarların jaratqan qatar innovatsiyalardı islep shıǵarǵan. 1791-jılǵa kelip ol "dúnyadaǵı birinshi islep shıǵarıw qalası" retinde tán alınǵan Birminghamniń hár qıylı qánigelesken hám joqarı maman kásipler menen shuǵıllanatuǵın mińlaǵan kishi ustaxanalari menen ajralıp turatuǵın ekonomikalıq dóretiwshilik hám innovatsiyalardıń ájayıp dárejesin xoshametlantirdi; bul XX ásirdiń aqırǵı sheregine shekem dawam etiwi kerek bolǵan párawanlıq ushın ekonomikalıq tiykar jarattı.Wattli puw dvigateli Birminghamda oylap tabılǵan. Socialliq jıldamlıqtıń joqarı dárejesi nátiyjesinde siyasiy radikalizm mádeniyatı da rawajlantirildi, bul mádeniyat Tóbeas Attvudtan Jozef Chemberlenge shekem bolǵan basshılar astında járdem beriwi kerek edi. Bul Britaniyada Londonnan sırtta teńi joq siyasiy tásir hám Britaniya demokratiyasınıń rawajlanıwinda sheshiwshi rol oynaydı. 1940-jıldıń jazınan 1943-jıldıń báhárine shekem, Birminghamdi Birmingham Blitsi dep atalıwshiGerman Luftwaffe kúshli bombardimon etdi. Qala infradúzimine jetkerilgen zálel rejeshiler tárepinen kózaba alıp barılǵan buzılıw dep tán alinip, jańa qurılıs siyasatina qosımsha túrde keyingi on jıllıqlarda keń kólemli qalani qayta tiklewine alıp keldi. Birmingem ekonomikasında házirde xizmat tarawı ústinlik etedi. Qala iri xalıq aralıq sawda, transport, usaqlap satıw sawdasi, konferenciya hám ilajlar orayı esaplanadı. Onıń metropoliten ekonomikasıBirlesken Korollıqtaǵı ekinshi iri mámleketYaIM $121,1 mlrdti quraydi (2014) Onıń bes universiteti soniń ishinde Birmingem universiteti, onı mámleket sırtındaǵı eń iri joqari tálim orayına aylantırǵan. Birmingemdaǵi iri materiallıq mákemeler Birmingem qalası simfonik orkestri,Birmingem korollıq baleti,Birmingem repertuar teatri,Birmingem kitapxanası hám Suwretlew kórkem-óner shashtárezlik institutı- xalıq aralıq abıroyı, hám qalada janlı hám tásirli xalıq sańati,muzika adabiy hám pazandalik sahnaları bar Qala 2022-jilǵi Óz-ara doslıq oyınlarina da tabıslı miyman kútiwshilik etdi 2022-jıl jaǵdayına kóre, Birmingem Ullı Britaniyadaǵı sırt ellikler eń kóp keletuǵın úshinshi qala bolıp tabıladı.

Birmingem atı Old English ang|Beormingahām sózinen kelip shıqqan bolip, úy yamasa [[lang|ang|Beormingas]] xalıq punkti - atı shın mániste “Beorma xalqi” degen mánisti ańlatıwshı hám anglo-sakson administraciyasınıń dáslepki bóliniwinde shólkemlesken qáwim yamasa urıwi. Qáwim atı menen atalǵan Beorma anglo-sakslar jaylasip alǵan waqıtta onıń basshısı, ulıwma áwlad yamasa tań qalǵanday qáwim ǵayratkeri bolıwı múmkin edi. ang|-ingahām menen tawsılatuǵın jay atları aymaqtıń anglo-sakson kolonizatorlıǵınıń dáslepki basqıshlarında islengen baslanǵısh xalıq punktlerine tán bolıp, Birmingem, itimal, 7-ásirdiń baslarında ámeldegi bolǵanlıǵın kórsetedi. Átiraptaǵı atları ang|-tūn ('ferma'), ang|-menen tawsılatuǵın xalıq punktleri. lēah ('toǵaylardi tazalaw'), ang|-worð ('qosimsha') hám ang|-dala ('ashiq jer') tárepinen jaratılǵan ekilemshi xalıq punktleri bolıwı múmkin. Anglo-sakson xalqınıń keyingi keńeyiwi geypara jaǵdaylarda, itimal, aldınǵı Britaniya saytlarında ushirasadi.

Tariyxtan aldınǵı hám orta ásirler

Birmingem aymaǵındaǵı alǵashqi insan iskerligi haqqında dáliller eramızǵa shekemgi 8000 menen tas dáwiri máwsimlik xalıq punktleri, túngi ań partiyaları hám tereklerdi kesiw sıyaqlı toǵaydaǵı ilajlardı kórsetiwshi artefaktlar. Kóp kuygan höyüklar zamanagóy adamlar birinshi ret bul jerge bronza dáwirinde intensiv túrde ornalasip, dıyqanshılıq penen shuǵıllanlıǵin, yaǵnıy eramızdan aldınǵı 1700-jıllar arasında xalıqtıń sezilerli, biraq qısqa múddetli aǵımı júz bergenligin kórsetedi. hám eramızǵa shekemgi 1000, itimal, kelspewshilik yamasa átiraptaǵı immigratsiya nátiyjesinde júzege kelgen I asirde Britaniyanı Rimler basıp alıwı, Birmingem platosiniń toǵaylı mámleketi aldınǵa jıljıp kiyatırǵan Rim legionlari ushın tosıq boladı, úlken Metchli qorǵanın qurǵanlar zamanagóy Edgbaston aymaǵında AD 48, jáne onı Rim jolları