Konflik Israèl-Palèstina
Konflik Israèl-Palestina, minangka péranganing konflik Arab-Israèl, iku konflik kang turun-tumurun antara bangsa Israèl lan bangsa Palestina.
Konflik Israèl-Palestina iki dudusawijining konflik kang prasaja, kaya-kaya dianggep kabèh bangsa Israèl (utawa malah kabèh wong Yahudi kabangsaan Israèl) duwé siji pandulu kang padha, samono uga kabèh bangsa Palestina. Ing kaloro komunitas mau pancèn ana wong-wong lan golongan-golongan kang nganjuraké panyingkiran teritorial total saka komunitas liyané, nanging ana uga sapérangan kang nganjuraké solusi rong nagara, lan sapérangan manèh nganjuraké solusi rong bangsa kanthi siji nagara sekular kang nyakup wewengkon Israèl mangsa saiki, Lurung Gaza, Gisik Kulon, lan Yerusalem Wétan.
Wiwit Pasetujon Oslo, Pamaréntah Israèl lan Otoritas Nasional Palestina kanthi resmi wis duwé tékad kanggo milih solusi rong nagara. Masalah-masalah utama kang isih ngganjel ya iku:
- Status lan mangsa ngarep Gisik Kulon, Lurung Gaza, lan Yerusalem Wétan kang nyakup wewengkon-wewengkon saka Nagara Palestina kang diusulaké.
- Kaamanan Israèl.
- Kaamanan Palestina.
- Hakikat mangsa ngarep nagara Palestina.
- Nasib para pangungsi Palestina.
- Kawicaksanan-kawicaksanan pamukiman pamaréntah Israèl, lan nasib kang ndunungi pamukiman iku.
- Kadhaulatan tumrap panggonan-panggonan suci ing Yerusalem, kalebu Bukit Bait Suci lan kompleks Tembok Nangis Kulon (Wailing wall).
Masalah pangungsi muncul minangka akibat saka perang Arab-Israèl 1948. Masalah Gisik Kulon, Lurung Gaza, lan Yerusalem Wétan muncul minangka akibat saka Perang Enem Dina taun 1967.
Sajarah
Nganti taun 1949
- Deklarasi Balfour 1917
2 November 1917. Inggris ngetokaké Deklarasi Balfour, kang déning pihak Yahudi lan Arab dianggep janji kanggo ngadegaké tanah air kanggo kaum Yahudi ing Palestina.
- Revolusi Arab 1936-1939.
Revolusi Arab kabawah Amin Al-Husseini. Ora kurang saka 5.000 warga Arab kapperjaya. Akèh-akèhé déning Inggris. Atusan wong Yahudi uga tiwas. Husseini mabur menyang Irak, banjur menyang wewengkon Jerman, kang nalika iku ana ing papréntahan Nazi.
- Tèks 1922: Mandat Palestina Liga Bangsa-bangsa
- Mandat Britania tumrap Palestina
- Rencana Pembagian Wewengkon déning PBB 1947
- Deklarasi Pambentukan Nagara Israèl, 14 Mèi 1948.
Sacara sepihak Israèl mbiwara minangka nagara Yahudi. Inggris lunga saka Palestina. Mesir, Suriah, Irak, Libanon, Yordania, lan Arab Saudi bebarengan nglawan Israèl.
- Perang Arab-Israèl 1948
- Pasetujon Gencatan Senjata 1949
3 April 1949. Israèl lan Arab sarujuk gencatan senjata. Israèl ngéntukaké wewengkon 50 persèn luwih akè saka kang diputusaké sajeroning Rencana Pamisahan PBB.
- Exodus bangsa Palestina
1949-1967
- Perang Suez 1956
- Organisasi Pembebasan Palestina (PLO) resmi madeg pada Mèi 1964. Tujuané numpes Israèl.
- Perang Enam Dina 1967
- Resolusi Khartoum
- Pendudukan Lurung Gaza déning Mesir
- Pendudukan Gisik Kulon lan Yerusalem Timur déning Yordan
1967-1993
- Prajanjèn Nasional Palestina digawé taun 1968, Palestina kanthi resmi nuntut pambekuan Israèl.
- 1970 War of Attrition
- Perang Yom Kippur 1973
- Kasepakatan Damai Mesir-Israèl ing Camp David 1978
- Perang Libanon 1982
- Perang Teluk 1990/1
- Kesepakatan Damai Oslo antara Palestina lan Israèl 1993
13 September 1993. Israèl lan PLO sarujuk silih ngakoni kadhaulatan. Ing sasi Agustus 1993, Arafat lungguh saméja karo Nayakotama Israèl Yitzhak Rabin.
- Intifada pisanan
1993-saiki
- Karusuhan terowongan Al-Aqsa
September 1996. Karusuhan terowongan Al-Aqsa. Israèl sengaja mbukak terowongan tunuju Masjidil Aqsa kanggo mbujuk para turis.
- 18 Januari 1997 Israèl sanggup narik wadyabala saka Hebron, Gisik Kulon.
- Prajanjèn Wye River Oktober 1998 isi panarikan Israèl lan nguculaké tahanan pulitik lan kasanggupan Palestina kanggo nglakoni prajanjèn Oslo, kalebu bab dol-tinuku senjata ilegal.
- 19 Mèi 1999, Pamimpin parté Buruh Ehud Barak kapilih dadi nayakotama.
- Intifada al-Aqsa
Maret 2000, Kunjungan pamimpin oposisi Israèl Ariel Sharon menyang Masjidil Aqsa micu karusuhan. Masjidil Aqsa dianggep salah siji papan suci umat Islam. Intifadah gelombang kaloro diwiwiti.
- KTT Camp David 2000 antara Palestina lan Israèl
- Maret-April 2002 Israèl yasa Tembok Pertahanan ing Gisik Kulon lan diiringi rerangkèn serangan "nglalu" saka Palestina.
- Juli 2004 Mahkamah Internasional netepkan pambangunan wates pertahanan nyalahi hukum internasional lan Israèl kudu ngrubuhaké.
- 9 Januari 2005 Mahmud Abbas, saka Fatah, kapilih dadi Présidhèn Otoritas Palestina, nggantèkaké Yasser Arafat kang séda 11 November 2004
- Peta tunuju perdamaian
- Juni 2005 Mahmud Abbas lan Ariel Sharon ketemu ing Yerusalem. Abbas ngulur jadwal pemilu amarga kuwatir Hamas bakal menang.
- Agustus 2005 Israèl lunga saka pamukiman Gaza lan papat wewengkon pamukiman ing Gisik Kulon.
- Januari 2006 Hamas menangaké kursi Dewan Legislatif, ngrampungi dominasi Fatah sajeroning 40 taun.
- Januari-Juli 2008 Kategangan mundhak ing Gaza. Israèl medhot suplai listrik lan gas. Donya nuding Hamas ora kasil ngendhalèkaké tindak kakerasan. PM Palestina Ismail Haniyeh ngotot orea bakal tundhuk.
- November 2008 Hamas batal mèlu patemon unifikasi Palestina kang dianakaké ing Kairo, Mesir. Serangan roket cilik ing wewengkon Israèl.
- Serangan Israèl menyang Gaza diwiwiti 26 Dhésèmber 2008. Israèl nglancaraké Operasi Oferet Yetsuka, kang diterusaké serangan udara marang pusat-pusat operasi Hamas. Akèh kurban saka warga sipil.
- Kakerasan marang bangsa Israèl
- Kakerasan marang bangsa Palestina
- Rencana pemisahan dhiri sepihak Israèl
- Serangan Jabalia mangsa palastra 2004
- Serangan Israèl menyang Gaza - 2008
Uga delengen
Etnisitas
Agama
Géografi
- Palestina (Tanah Israèl)
- Géografi Israèl
- Gisik Kulon (Yudea lan Samaria)
- Jalur Gaza
Panggonan wigati
Ideologi lan gagasan
- Zionisme
- Pan-Arabisme
- Nagara Yahudi
- Usul-usul pambentukan nagara Palestina
Lapuran médhia
- New Historians
- Promises, sebuah filem dokumenter yang dinominasi untuk Oscar
- Laporan médhia tentang konflik Israèl-Palestina
- Charles Enderlin
- Muhammed al-Dura
Organisasi lan angkatan bersenjata
- Angkatan Pertahanan Israèl
- Gerakan anti Israèl
- Al-Fatah
- Hamas
- Hizbullah
- Front Rakyat Pembebasan Palestina (FRPP)
- Yayasan Bantuan dan Pembangunan Tanah Suci
- Otoritas Palestina
- Organisasi Pembebasan Palestina (PLO)
- Jihad Islami Palestina
Tokoh
Israèl
- David Ben-Gurion -- Menachem Begin -- Shimon Peres -- Yitzhak Rabin -- Ariel Sharon -- Chaim Weizmann
Palestina
- Mahmud Abbas -- Hanan Ashrawi -- Yasser Arafat -- Marwan Barghouti -- Haj Amin Al-Husseini -- Dalal Mughrabi -- Nabil Shaath -- Ahmed Shukairy -- Syekh Ahmed Yassin -- Ahmed Qurei
Lainnya
- Raja Hussein -- Anwar Sadat -- Colin Powell -- Anthony Zinni -- Raja Abdullah
Konflik-konflik kagandhèng
- Konflik Arab-Israèl
- Konflik Timur Tengah
- Perang Libanon 2006
- Konflik Gaza 2008-2009
Réferènsi
Wacan
- Bard, Mitchell. The Complete Idiot's Guide to Middle East Conflict, ISBN 0-02-864410-7
- Bickerton, Ian J. and Carla L. Klausner. A Concise History of the Arab–Israèli Conflict. 4th ed. (Prentice Hall, 2001), ISBN 0130903035
- Chomsky, Noam. The Fateful Triangle: The United States, Israèl and the Palestinians. Rev. ed. (South End Press, 1999), ISBN 0-89608-187-7.
- David, Ron. Arabs & Israèl for Beginners (Writers and Readers Publishing, Inc. 1996), ISBN 0863161618
- Dershowitz, Alan. The Case for Israèl, ISBN 0-471-67952-6
- Enderlin, Charles. Shattered Dreams: The Failure of the Peace Process in the Middle East, 1995-2002. (Other Press, 2003), ISBN 1590510607
- Finkelstein, Norman. Image and Reality of the Israèl-Palestine Conflict. 2nd ed. (Verso, 2003), ISBN 1859844421 2nd ed. introduction
- Fraser, T. G. The Arab–Israèli Conflict. 2nd ed. (Palgrave Macmillan, 2004), ISBN 1403913382
- Harms, Gregory with Todd M. Ferry. The Palestine-Israèl Conflict: A Basic Introduction (Pluto Press, 2005), ISBN 0745323782
- Hirst, David. The Gun and the Olive Branch. 3rd ed. (Nation Books, 2003), ISBN 1560254831
- Khouri, Fred J. The Arab–Israèli Dilemma. 3rd ed. (Syracuse University Press, 1985), ISBN 0815623402
- Morris, Benny. Righteous Victims: A History of the Zionist–Arab Conflict, 1881–2001 (Vintage Books, 2001), ISBN 0679744754
- Pearlman, Wendy. Occupied Voices: Stories of Everyday Life from the Second Intifada, ISBN 1-56025-530-7.
- Reinhart, Tanya. Israèl/Palestine: How to End the War of 1948 (Seven Stories Press, 2002), ISBN 1583225382
- Safran, Nadav. The United States and Israèl, ISBN 0-674-92490-8.
- Ross, Dennis. "The Missing Peace: The Inside Story of the fight for Middle East Peace", ISBN 0-374-19973-6
- Smith, Charles D. Palestine and the Arab–Israèli Conflict. 5th ed. (Bedford/St. Martin’s, 2004), ISBN 0312404085
- Swisher, Clayton E. The Truth About Camp David (Nation Books, 2004), ISBN 1560256230
- Sykes, Christopher. Crossroads to Israèl (Cleveland: The World Publishing Company, 1965), [out of print]
- Tessler, Mark. A History of the Israèli–Palestinian Conflict (Indiana University Press, 1994), ISBN 0253208734
- Thomas, Baylis. How Israèl Was Won (Lexington Books, 1999), ISBN 0739100645
Pranala njaba
- Sejarah Israèl, Palestina dan konflik Arab-Israèl
- Garis waktu sejarah dan konflik Israèl-Palestina
- Sejarah Zionisme dan pembentukan Israèl
- Reuters: Chronology of events in Israèli-Palestinian conflict
- The Washington Institute for Near East Policy
- Status hukum Tepi Barat, Gaza dan Yerusalem Timur
- Middle East Policy Council - Conflict Statistics Archived 2005-12-31 at the Wayback Machine.
- HonestReporting - Site that seeks to point out perceived anti-Israèli bias
- Sharm El-Sheikh Fact-Finding Committee Final Report (Mitchell Report) Archived 2004-04-27 at the Wayback Machine.
- Government of Israèl
- Palestinian Maps Omitting Israèl dan Maps of "Palestine" as a means to instill fundamentally negative messages Archived 2006-01-16 at the Wayback Machine.
- IndyMedia (Israèl) Archived 2006-12-04 at the Wayback Machine.
- Palestine Independent Media Center Archived 2008-05-13 at the Wayback Machine.
- Electronic Intifada
- Palestinian Negotiation Team Archived 2020-02-03 at the Wayback Machine.
- "Barak's Generous offer"[pranala mati permanèn] from Gush Shalom
- Israèli settlements in the West Bank and Gaza
- Russia as a Bridgehead of HAMAS
- Myths and facts online: a guide to the Arab-Israèli Conflict A pro-Israèli view
- meta:Solution of the Israèli-Palestinian conflict
- Current breakdown of fatalities in conflict Archived 2006-10-27 at the Wayback Machine.
- The Origin of the Palestine - Israèl Conflict Archived 2005-03-12 at the Wayback Machine., Published by Jews for Justice in the Middle East
- Two Peoples, One State The PLO's Michael Tarazi outlines a proposed solution to the conflict (New York Times, 4 Oktober 2004)
- The Jerusalem Post
- Haaretz - edisi basa Inggris
- "There must be peace between symbols" Archived 2006-02-28 at the Wayback Machine. - analisis Berpikir timur (terbuka untuk dikomentari)
- "Monsters in the shadows of a Palestinian plebiscite" Archived 2006-02-28 at the Wayback Machine. - Analisis Berpikir timur lagi (terbuka untuk dikomentari)
- Neve Shalom/Wahat al-Salam nama lainnya Oasis Bedhamèn, sebuah désa koperasi eksperimen Palestina-Israèl dekat Yerusalem.
- Open Directory Project - Israèl-Palestine Conflict[pranala mati permanèn]
- Perjuangan Kliping Perjuangan Rakyat Palestina Menghadapi Zionis Israèl Archived 2007-09-27 at the Wayback Machine., i-library.org
This article uses material from the Wikipedia Basa Jawa article Konflik Israèl-Palèstina, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Isi cumepak kanthi pangayoman CC BY-SA 4.0, kajaba ana katerangan liyané. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Basa Jawa (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.