Yari 1930A: Yardeko

Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento

Yardeki:

Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 1906 • 1907 • 1908 • 1909 • 1910 1911 • 1912 • 1913 • 1914 • 1915 1916 • 1917 • 1918 • 1919 • 1920 1921 • 1922 • 1923 • 1924 • 1925 1926 • 1927 • 1928 • 1929 • 1930 1931 • 1932 • 1933 • 1934 • 1935 1936 • 1937 • 1938 • 1939 • 1940 1941 • 1942 • 1943 • 1944 • 1945 1946 • 1947 • 1948 • 1949 • 1950 1951 • 1952 • 1953 • 1954 • 1955 1956 • 1957 • 1958 • 1959 • 1960 1961 • 1962 • 1963 • 1964 • 1965 1966 • 1967 • 1968 • 1969 • 1970 1971 • 1972 • 1973 • 1974 • 1975 1976 • 1977 • 1978 • 1979 • 1980 1981 • 1982 • 1983 • 1984 • 1985 1986 • 1987 • 1988 • 1989 • 1990 1991 • 1992 • 1993 • 1994 • 1995 1996 • 1997 • 1998 • 1999 • 2000

La yari 1930a dil 20ma yarcento esis yardeko qua komencis ye la 1ma di januaro 1930 e finis ye la 31ma di decembro 1939. Ca epoko influesis per l'ekonomiala krizego di 1929, qua komencis pos la krulo di la Borso di New York en 1929 e produktis traumatala efekti en omna landi. La povreso, la chomeso e la sociala tensi esis difuzita.

La kresko di sociala tensi stimulis la diskursi autoritatoza e la kresko di grupi di extrema-dextra, exemple la Nacional-Socialista partiso di Germania. Naziisti arivis a la povo en Germania en 1933, e rapide riarmizis la lando e komencis politiki di teritorial expanso e persequo a Judi.

Dum ca yardeko, ank eventis la milito di Chaco, inter Bolivia e Paraguay, l'invado Italiana en Etiopia, l'interna milito di Hispania e komencis la duesma milito Chiniana-Japoniana, qua finos erste en 1945, kande Japonian imperio vinkesos pos la duesma mondomilito.

Yen kelka eventi de la yari 1930a:

• En Germania, nacional-socialisti ganas povo per demokrata sistemo. Adolf Hitler divenas chefo di stato di la lando. On supresas omna opozanti, e l'unesma koncentreyi konstruktesas.
• Hispana interna milito eventas de 1936 til la 1ma di aprilo 1939.

• Japonia expansas su a kontinento ja ante la duesma mondomilito.
• Judi pokope translojas a Palestina. En 1937 e 1938 eventas multa konflikti inter Judi ed Arabi en la regiono.

• Britaniani supresas omna kritiko da Ghanaani de 1934 til 1936.
• Italia konquestas Etiopia, inter 1935 e 1936.