Sun Yat-Sen: Nangbangon ti Republika ti Tsina (1866–1925)

A kas ti nangiyuna a pionero ti Republika ti Tsina, ni Sun ket naibagbaga a kas ti "Ama ti Pagilian" iti Republika ti Tsina (ROC), ken ti "nangiyuna ti demokratiko a rebolusion" idiay Republika ti Tattao ti Tsina. Ni Sun ket nangipapel ti kangrunaan apapel ti panakatnag ti Qing a Dinastia idi las-ud ti Doble a Sangapulo a Rebolusion. Uray no isu ket adda idi idiay St. Louis, Missouri , isu ket naidutokan nga agserbi a kas ti presidente ti Probisional a Republika ti Tsina, idi nabangon idi 1912. Isu pay ket kimmadduaan idi a nangbangon ti Kuomintang (KMT), a nagserserbi a kas ti immuna a daulona. Ni Sun ket isu idi ti nagikaykaysa a pigura iti kalpasan ti Imperial a Tsina, ken agtultuloy a naisangsangayan kadagiti maika-20 a Siglo nga Insik a politiko para iti panagraraem ti tattao manipud kadagiti dua a bangir ti Ilet ti Taiwan.

Sun Yat-sen
孫文 / 孫逸仙
Probisional a Presidente ti Republika ti Tsina
Nagakem 1 Enero 1912 – 10 Marso 1912
Bise Presidente	Li Yuanhong
Sinaruno ni	Yuan Shikai
Premier ti Kuomintang ti Tsina
Nagakem 10 Oktubre 1919 – 12 Marso 1925
Inunaan ni	Isu (a kas ti Premier ti Partido ti Insik a Rebolusionario)
Sinaruno ni	Zhang Renjie (a kas ti mangipangulo)
Dagiti bukod a salaysay
Naiyanak	(1866-11-12)12 Nobiembre 1866 Xiangshan, Guangdong, Tsina
Natay	12 Marso 1925(1925-03-12) (tawen 58) Beijing
Nakaipunpunan	Mausole ni Sun Yat-sen, Nanjing, Republika ti Tattao ti Tsina
Pakipagilian	Insik
Partido ti politika	Kuomintang
Dadduma a kumadduaan iti politika	Partido ti Insik a Rebolusionario
A(s)sawa	Lu Muzhen (1885–1915) Kaoru Otsuki (1903–1906) Soong Ching-ling (1915–1925) Chen Cui-fen (1892-1925)
Annak	Sun Fo Sun Yan Sun Wan Fumiko Miyagawa (b. 1906）
Alma mater	Kolehio ti Medisina ti Hong Kong para iti Insik
Trabaho	Pisiko Politiko Rebolusionario Mannurat
Pirma

Urayno ni Sun ket naipanpanunotan a kas maysa kadagiti kalatakan a daulo ti moderno a Tsina, ti politikal a biagna idi ket ti agnanayon a panagsagsagaba ket kankanayon a idi panakatalaw.Kalpasan ti panagballigi ti rebolusion, isu ket kellaat a naiyetnag ti bileg iti kabarbaro a nabangon a Republika ti Tsina, ken nangidadaulo kadagiti nagsasaruno a rebolusionario a gobierno a kas maysa a panagikarit kadagiti mannakigubat a nagtengtengngel ti pagilian. Ni Sun ket saan a nagbiag a nakakita ti panagtitipon ti bileg ti partidona iti pagilian idi las-ud ti Akin-amianan nga Ekspedision. Ti partidona, a nangporma ti narasi a kumadduaan kadagiit Komunista, ket napisi kadagiti dua asangkatipunan kalpasan idi pimmusay. Ti kangrunaan a legado ni Sun ket ti panangrang-ayna ti politikal a pilosopia a tinawtawagan ti Tallo a Pamunganayan ti Tattao: nationalismo, demokrasia, ken ti panggedan ti tattao.