Potiskum

Potiskum

local government area of Nigeria

mba/obodo	Naijiria
dị na ngalaba nhazi mpaghara	Yobe steeti
dị na mpaghara oge	UTC+01:00
nhazi ọnọdụ	, ,
Nkwekọrịtara oke ala	Ȯra Bawuchi

Ọ nwere mpaghara nke akụkụ anọ kilomita narị ise na iri ise na itoolu (sq mi narị abụọ na iri na isii) na ọnụ ọgụgụ ndị mmadụ puku narị abụọ, puku abụọ na narị asatọ na iri asaa na isii na ọnụọgụgụ ndị mmadụ nke afọ 2006. Koodu nzipu ozi nke ebe a bu narị isii na iri atọ na otu.

Potiskum bụ isi ebe obibi nke ndị Ngizim, Kare-kare na ndị Bolewa . Onye Emir nke Potiskum ugbu a , Mai Umar Ibn Wuriwa Bauya, ka enyere nsọpụrụ mba dịka onye ọrụ nke ịtụ nke Niger (OON) site n'aka onye isi ala gara aga bụ onye isi ala na onye isi ndị isi nke ndị agha nke Naịjirịa Olusegun Obasanjo GCFR n'afọ 2004.

Potiskum kemgbe na-eme nke ọma n'ahia hegemony na Yobe State n'ihi na nke usoro ọnọdụ ya dị ka etiti nke azụmahịa, mmụta, ime mmụọ na mmaliteghachi omenala. Ndị mmadụ si na-agbata Borno, Jigawa, Kano, Bauchi na Gombe Steeti, na ọtụtụ ndị ọzọ si Niger, Chad, Cameroon, Benin na Central African Republic nwere oke na 'nnukwu ahịa ehi na mpaghara Sub Sahara Africa ,' nke dị na Potiskum. Ma nwee otu n'ime nnukwu ụlọ ọrụ mgbazi na Naịjirịa.

Potiskum bu obodo kachasi ukwuu na Yobe Steeti nwere azụmahịa na -aga n'ihu na mpaghara a. Ọ nwere otu n'ime nnukwu ahịa ehi na Afrịka na nke kasị ukwuu na ọdịda anyanwụ Afrịka. Ọtụtụ n'ime ehi ndị a ka a na ebuba na mpaghara ndị ọzọ nke mba Naịjirịa.

N'ebe dị nso n'ahịa ehi ka Potiskum na-ere ahịa ọka /millet. E mere atụmatụ n'afọ 2008 ire akpa ọka narị ise n'ụbọchị ahịa. Ahịa millet bụ nke kachasị na mpaghara ugwu ọwụwa anyanwụ Naịjirịa. A na-ebufe ọtụtụ ngwaahịa n'akụkụ ndị ọzọ nke mba ahụ na mba ndị agbata obi.

Ọdụ ụgbọelu Potiskum dị na GRA nke obodo site na ọdịda anyanwụ nke obodo ahụ n'okporo ụzọ Kano. Ụlo ọrụ Nigerian Airspace Management Agency (NAMA) dị n'ubi, nke kwesiri ị na-ahụ maka ịnyefe ozi ụgbọelu na ụgbọ elu na-efe efe n'elu ụgbọelu, anaghị arụ ọrụ zuru oke dịka akụrụngwa Omni-Directional Range arụnyere na ya enweghị ngwa ọrụ kọmputa iji nyere ndị ọrụ aka ịhụ ka ụgbọ elu na-efegharị na Potiskum. Ọdụ ụgbọ elu ahụ malitere n'oge nsogbu mgbawa maka Africa site n'aka ndị ọchịchị obodo n'ihi na Potiskum bụ obodo na-agbasapụ na mgbago ugwu nke ndị Germany jikọtara tupu oge United Kingdom ewere ọnọdụ. Ebumnuche nke ịrụ ọdụ ụgbọ elu a bụ ime kaọpụpụ na mbata ndị ọcha na Potiskum dị mfe n'ihi na obodo ahụ bụkwa ụzọ mbata nke obodo ndị ọzọ dị nso na mgbago ugwu ahụ, bụ nke mepere azụmaahịa na ọrụ azụmahịa ndị ọzọ metụtara mpaghara ahụ.

N’ọnwa Julaị afọ 2009, ndị otu Boko Haram gbara ụlọ ọrụ ndị uwe ojii ọkụ n’oge ọgbaghara ha.

Mwakpo emere na May 2012 gburugburu ahịa ehi gburu ihe karịrị mmadụ iri atọ na anọ, mana ọ pụtara na ọ bụ mwakpo ndị omekome na-achọ ịbọ ọbọ, na ọbụghị ndị Boko Haram.

N'abalị iri abụọ na ise nke ọnwa Disemba afọ 2012, a gbara egbe ọtụtụ ugboro n'ụlọ ụka.

N'abalị atọ nke ọnwa Nọvemba afọ2014, ọ dịkarịa ala mmadụ iri atọ nwụrụ na ogbunigwe igbu onwe otu onye na ndị otu okpukpe Alakụba Shia na ụlọ akwụkwọ Alakụba Faydia. Gọvanọ Yobe steeti Ibrahim Gaidam kwere ndị otu Islamic Movement in Nigeria (ISMN) nkwa na ya ga-achọ nyocha zuru ezu banyere ebubo na egbe agbara ndị otu ha site n'aka ndị agha ebugara n'ebe emere mwakpo a.

N'abalị isii nke ọnwa Nọvemba afọ 2014, ụmụ nwoke iri na isii ndị ndị agha Naịjirịa nwụchiri "ka ahụrụ ozu ha site na mgbọ egbe ka awa gasịrị." (Uzo ozo tinye onu ogugu na iri na asatọ. )

N'abalị iri nke ọnwa Nọvemba afọ 2014 ma ọ dịkarịa ala ụmụ nwoke iri anọ na isii ka e gburu ma iri asaa na itoolu merụrụ ahụ, site na onye ogbunigwe igbu onwe ya n'oge nzukọ ụmụ akwụkwọ na na ụlọakwụkwọ sayensị sekọndịrị nke Gọọmentị. "

N'ụbọchị iri na otu nke ọnwa Jenụwarị nke afọ 2015, mmadụ anọ nwụrụ ma ihe karịrị iri anọ merụrụ ahụ na ahịa Kasuwar Jagwal GSM mgbe mwakpo nke ụmụ nwanyị abụọ ogbunigwe na-egbu onwe ha, ndị otu n'ime ha pụtara ihe dịka afọ iri na ise. Ogbunigwe metụtara ụgbọ ala a dọwara ebe ahụ mekwara n'ụbọchị ahụ, gbuo mmadụ abụọ ma merụọ otu ahụ, na ọdụ ndị uwe ojii nke Ngalaba.

NN'abalị iri na atọ nke ọnwa jenụwarị nke afọ 2015, Gọvanọ Ibrahim Gaidam katọrọ mwakpo ndị ahụ, ma "tụpụta ka e guzobe Ụlọ ọrụ Mmeghachi Mberede na Ụlo Ọgwụ Ìzugbe na Potiskum." O kwuru na a ga-akwụ ụgwọ ahụike maka ndị merụrụ ahụ na mwakpo ahụ, gụnyere ndị merụrụ ahụ ewegara n'ụlọ ọgwụ ndị ọzọ maka ọgwụgwọ.

Na abali iri abuo na abuo na abali iri-abuo a anọ nke ọnwa Febụwarị afọ 2015, ndi ogbunigwe igbu onwe ha gburu mmadu iri abụọ na abụọ.

Na abalị ise nke ọnwa Julai afọ 2015, mmadụ isii nwụrụ na ogbunigwe igbu onwe.

A na-atụ anya ka ọ bụrụ obodo nke asaa na-eto ngwa ngwa na mpaghara Afrịka n'etiti afọ 2020 na afọ 2025, nwere uto Pacentị ise na ụma iri isii na ise.

• Idris Alkali, onye bụ onye isi nchịkwa gara aga, isi ụlọ ọrụ ndị agha