तालगडी

वाद्याच्या तालाच्या ठेक्यार नाचपी (गडे) नाचतात म्हणून ह्या लोकांनाचाक तालगडी अशें म्हण्टात. सामान्यपणाम ह्या नाचाक तालगडी खेळप अशें म्हण्टात. घुमट, कांसाळें, समेळ, धोल आनी कांय कडेन शेनाय आनी सूर्त ह्या वाद्यांची साथ आनी जोत ह्या गीत प्रकाराची लय ह्या नाचाक मेळटा.

आकर्शक खेळगडे गायन वादनाच्या तालाचेर एकांमेकांकडेन संबंद दवरपी पदन्यास, हालचाली, हस्तमुद्र हांचेचरवीं एक वांटकुळो गीत-नाच करतात, जोत ह्या गितांचो विशय पुराणकथा, थळाव्या देवदेवतांचो संदर्भ असो आसता. श्रीरंग तालगडी, श्री रंग ताल हो ताल पुराय नाचभार चलता. शिगम्याच्या दिसांनी नमना उपरांत दर दिसा सांजेचे गडे, वाठारांतले परंपरेन थारायल्ल्या अशा शिगम्या मांडार देवळा सामकार आनी कांय प्रतिश्ठितांच्या घरामुखार तालगडी खेळटात. तालगडी खेळपी पंगडाचो तळी दिवन भोवमान करतात. हे तळयेंत येजमान एंक ते पांच नाल्ल तांदूळ, विडो, साकर वा गोड आनी उदकाची कळशी मांडार दवरतात.

हो पंगड तळयेची सामुग्री एकठांय करता आनी उपरांत ताचो वापर पंगडाच्या गांवांतल्या भौशीक उतस्वाखातीर करप जाता. गोंयांत साश्ट, बारदेस आनी तिसवाडी हे म्हाल सोडले जाल्यार हेर सगळ्या म्हालांनी तालगडी खेळप जाता. फोंइं आनी काणकोण म्हालांत तालगडीचो जोश चड आसता. फोंडे म्हालांतले तालगडी - मेळ दर वर्सा म्हाड्डोळचे श्री म्हाळसा देवीचे भेटेक वाजत - गाजयत वतात. हालीं सावनूच गोंय सरकाराच्या पर्यटन विभागावतीन राज्य पांवडयाचेर तालगडी सर्त आयोजीत जाता.