Outubro Na Cultura Popular Galega

Outros nomes populares do mes de outubro son os de San Lucas e o de mes do rosario .

• A lúa de octubre a sete cubre, e se chove, nove.
• A verdura de San Simón dá pró amo e mais pró ladrón .
• A verdura en outono cómea o seu dono.
• Áncoras ó fondo, que chega San Simón.
• Arriba, putas, que aí veñen as san Lucas
• As avenidas de San Simón, antes ou despois sonadas son.
• As avenidas de San Simón, sonadas son.
• As enchentes de San Simon sonadas son, ou antes ou despois enchen o carro e mais os bois.

 

• Auga de outono mata ó seu dono .
• De setembro a San Simón non cóma-lo mexillón .
• En outubro, a terra esterca e cobre.
• En octubre, a terra estercola e cobre.
• En san Francisco trae a vela, en San Xosé lévaa .
• En setembre e outono, bebe o viño vello e deixa estar o novo .
• Na semana de san Lucas, suca, boi, suca .
• O día de San Lucas mata o teu porco e barra as túas cubas .
• O que deixa a Coaresma e as festas de san Lucas, dígao a incrusa.
• Pasados os Remedios e san Roque, xa non hai sesta nin merendote
• Polo Pilar, os nabos na terra e o viño a envasar .
• Polo Pilar, nabos á terra e viño a envasar.
• Polo San Lucas, mata o teu porco e barra as tuas cubas .
• Polo san Lucas saben ben as uvas.
• Polo san Lucas solta os bois, mata os porcos e tapa as cubas .
• Polo san Simón, áncoras ó fondón.
• Polo san Simón apreta o baldón
• Polo San Simón proba o viño, i o porco polo San Martiño .
• Polo San Simón tapa o portelo da sazón, o da resteva non.
• Por San Francisco bota o liño mourisco, se o botas en San Simón nin dá estopa nin estopón.

 

• Por san Francisco, risco, risco.
• Por san Luca alza o boi da suca, mata o porco e tapa a cuba.
• Por san Martiño e san Xudas, piñeiriña das túas uvas
• Por san Quintín castañas ó rolín .
• Por san Simón a xeira do cogordón .
• Por san Simón cada moneda vale un doblón.
• Por San Simón, camiñar si, navegar non.
• Por san Simón e por san Xudas, mata ó teu porco e atesta as túas cubas .
• Por san Simón e san Xudas, collidas as uvas.
• Por san Simón e san Xudas, mata o teu porco e atesta as túas cubas.
• Por san Simón, aperta o baldón.
• Por san Simón o néspero se repón.
• Por san Xudas e san Simón, collidas as uvas son.
• San Francisco fai a rela, San Xosé lévaa.
• San Francisco trae a vela, San Xosé lévaa.
• San Pedro e san Simón traen a chave do trebón. Así como eles son santos, traian os trebóns mansos .
• San Simón, apreta o baldón.
• San Simón proba o viño e o porco san Martiño.
• San Simón, se me pillas unha mosca, douche un millón.
• Santiago manda o pan, san Migueliño manda o viño, san Francisco manda a landre e san Andrés o touciño.

• Naquela banda do río,/ ten meu pai un castiñeiro,/ bota castañas no outono/ uvas no mes de xaneiro.
• Nosa Señora da Adina/ ten oliveiras no adro,/ botan piñas no outono,/ cereixas no mes de maio .
• Nosa Señora da Adina/ ten un piñeiro no adro,/ bota piñas polo outono,/ cereixas no mes de maio .
• San Simón, san Simonciño,/ bendíceme este cordón/ que dá nove voltas/ ó redor do corazón.

Bibliografía

• ÁLVAREZ GIMÉNEZ, Emilio: Refranero agrícola y metereológico gallego. Pontevedra 1904.
• GARCÍA GONZÁLEZ, Constantino: Glosario de voces galegas de hoxe, Verba, anexo 27, Universidade de Santiago 1985.
• FERRO RUIBAL, Xesús (dir.) e outros: Diccionario dos nomes galegos. Ir Indo, Vigo 1992.
• LEIRO LOIS, Adela (dir.): Cambados: a tradición oral. Colexio Público Castrelo. Cambados 1986.
• MOREIRAS SANTISO, Xosé: Os mil e un refrás galegos do home. Ed. do autor, Lugo 1977.
• MOREIRAS SANTISO, Xosé: Os mil e un refráns galegos da muller. Alvarellos, Lugo 1978.
• RODRÍGUEZ GONZÁLEZ, Eladio: Diccionario enciclopédico gallego-castellano. Galaxia, Vigo 1958-1961.
• SOTO ARIAS, Mª Rosario: "Notas para un estudo dos refráns haxiocronolóxicos", en Cadernos de Fraseoloxía Galega 15, 2013, 347-370.
• ZAMORA MOSQUERA, Federico: Refráns e ditos populares galegos. Galaxia, Vigo 1972.