Agustina Bessa-Luís: Escritora portuguesa

Maria Agustina Ferreira Teixeira Bessa, máis coñecida como Agustina Bessa-Luís, nada en Vila Meâ (Amarante) o 15 de outubro de 1922 e finada en Porto o 3 de xuño de 2019, foi unha escritora portuguesa.

Infotaula de personaAgustina Bessa-Luís
Agustina Bessa-Luís: Traxectoria, Obra, Adaptacións cinematográficas da súa obra[8]
Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento15 de outubro de 1922 Editar o valor em Wikidata
Vila Meã, Portugal (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Morte3 de xuño de 2019 Editar o valor em Wikidata (96 anos)
Porto, Portugal Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadePortugal Editar o valor em Wikidata
Actividade
Campo de traballoLiteratura portuguesa, literatura infantil e xuvenil, Guión e biografía Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónescritora , biógrafa , dramaturga , guionista , novelista Editar o valor em Wikidata
Membro de
LinguaLingua portuguesa Editar o valor em Wikidata
Premios

IMDB: nm0078760 Allocine: 75619 Allmovie: p221488
Musicbrainz: 1ed37893-fdb3-4db9-b472-3a00328b32dd Discogs: 4736218 Editar o valor em Wikidata

Está considerada unha das figuras máis importantes, e se cadra a máis orixinal, das letras portuguesas do século XX. En 2006 o Centro PEN Galicia outorgoulle o premio Rosalía de Castro.

Traxectoria

A familia paterna procedía da zona de Amarante, a súa avoa materna era de Zamora e Agustina falaba español con soltura.

En 1932 a familia se trasladouse a Porto. Agustina casou en 1945 e foi vivir a Coímbra. Desde 1950 residiu en Porto co seu marido, con estadías breves fóra de Portugal.

Conta cunha ampla obra de máis de media centena de títulos en diversos xéneros, entre os que se inclúen a narrativa, o teatro e os libros infantís. Algunhas das súas obras foron traducidas para alemán, castelán, dinamarqués, francés, grego, italiano, e romanés.

Coa novela Mundo Fechado estreouse como novelista, mais foi A Sibila a que lle trouxo un enorme prestixio. A súa escrita opónse a qualquera tentativa de contextualización, en termos de correntes, na historia da literatura portuguesa. A escritora xurdiu no panorama literario portugués nun momento en que a oposición entre o neorrealismo e o modernismo do movemento da Presença atinxía o seu auxe. Dedicouse case inteiramente á literatura e, desde súa estrea en 1948, mantivo un ritmo de publicación moi alto.

Algúns dos seus libros teñen versión cinematográfica ao cargo de Manoel de Oliveira, como por exemplo Fanny Owen que deu en Francisca (1981). Foi escritora do guión da película Party (1996), do mesmo director.

Foi membro do Conselho Directivo da Comunitá Europea degli Scrittori, de Roma, en 1961 e 1962 e tamén membro da Académie Européenne des Sciences, des Arts et des Lettres, de París, da Academia Brasileira de Letras e da Academia das Ciências de Lisboa, onde foi nomeada sócia-emérita, en 2013. Colaborou en varias publicacións periódicas, foi directora do xornal O Primeiro de Janeiro (1986 e 1987). Dirixiu o Teatro Nacional de D. Maria II.

En 2005 participou no programa da RTP Ela por Ela, serie de 13 episodios sobre proverbios e aforismos, en conversa con Maria João Seixas, dirixido por Fernando Lopes.

En xullo de 2006, pouco despois de terminar A Ronda da Noite, deixou de escribir e retirouse da vida pública, `por motivos de saúde.

Á súa morte o goberno portugués decretou un día de loito nacional.

Obra

Narrativa

  • 1948: Mundo Fechado (reeditado en 2004, con prólogo novo)
  • 1950: Os Super-Homens
  • 1951-1953: Contos Impopulares. En español: Cuentos impopulares, Madrid, Alianza, 1982.
  • 1954: A Sibila. En español: La sibila, Madrid, Alfaguara, 2005.
  • 1956: Os Incuráveis
  • 1957: A Muralha
  • 1958: O Susto
  • 1960: Ternos Guerreiros
  • 1961. O Manto
  • 1962: O Sermão do Fogo. En español: Sermón de fuego, Madrid, Texto, 2007.
  • 1964: As Relações Humanas: I - Os Quatro Rios
  • 1965: As Relações Humanas: II - A Dança das Espadas
  • 1966: As Relações Humanas: III - Canção Diante de uma Porta Fechada (reeditados xuntos en Século XXI)
  • 1967: A Bíblia dos Pobres: I - Homens e Mulheres
  • 1970: A Bíblia dos Pobres: II - As Categorias
  • 1971: A Brusca (relatos)
  • 1975: As Pessoas Felizes
  • 1976: Crónica do Cruzado Osb
  • 1977: As Fúrias
  • 1979: Fanny Owen. En español: Fanny Owen, Barcelona, Crítica, 1988
  • 1980: O Mosteiro
  • 1983: Os Meninos de Ouro
  • 1983: Adivinhas de Pedro e Inês
  • 1984: Um Bicho da Terra (novela sobre Uriel da Costa)
  • 1984: Um Presépio Aberto
  • 1985: A Monja de Lisboa (novela sobre Maria da Visitação)
  • 1987: A Corte do Norte (novela histórica)
  • 1988: Prazer e Glória
  • 1988: A Torre (relato)
  • 1989: Eugénia e Silvina
  • 1991: Vale Abraão
  • 1992: Ordens Menores
  • 1994: As Terras do Risco
  • 1994: O Concerto dos Flamengos
  • 1995: Aquário e Sagitário
  • 1996: Memórias Laurentinas
  • 1997: Um Cão que Sonha
  • 1998: O Comum dos Mortais
  • 1999: A Quinta Essência
  • 1999: A Bela Adormecida (relato)
  • 1999: Dominga (relato)
  • 2001: O Princípio da Incerteza: I — Jóia de Família
  • 2002: O Princípio da Incerteza: II — A Alma dos Ricos
  • 2003: O Princípio da Incerteza: III — Os Espaços em Branco
  • 2004: Antes do Degelo
  • 2005: Doidos e Amantes
  • 2006: A ronda da noite
  • 2012: Cividade (relato de 1951)
  • 2018: Deuses de Barro (novela de 1942)

Literatura infantil

  • 1983: A Memória do Giz (ilustrado por Teresa Dias Coelho)
  • 1987: Contos Amarantinos (ilustrado por Manuela Bacelar)
  • 1987: Dentes de Rato (ilustrado por Martim Lapa). En español: Dientes de ratón, Madrid, Alfaguara, 1990.
  • 1990: Vento, Areia e Amoras Bravas (ilustrado por Mónica Baldaque)
  • 2004: O soldado romano (ilustracións de Chico)
  • 2007: O Dourado (ilustrado por Helena Simas)

Teatro

  • 1958: Inseparável ou o Amigo por Testamento
  • 1961: As Etruscas
  • 1986: A Bela Portuguesa
  • 1992: Estados Eróticos Imediatos de Soren Kierkegaard
  • 1996: Party: Garden-Party dos Açores, diálogos
  • 1998: Garret: O Eremita do Chiado

Biografías

  • 1979: Santo António
  • 1979: A Vida e a Obra de Florbela Espanca
  • 1979: Florbela Espanca
  • 1981: Sebastião José
  • 1982: Longos Dias Têm Cem Anos — Presença de Vieira da Silva
  • 1986: Martha Telles: o Castelo Onde Irás e Não Voltarás

Crónicas, memorias, textos variados

  • 1961: Embaixada a Calígula (relato de viaxe)
  • 1979: Conversações com Dimitri e Outras Fantasias (ensaios)
  • 1980: Arnaldo Gama. "Gente de Bem"
  • 1981: A Mãe de um Rio (texto con fotografía)
  • 1981: Dostovievski e a Peste emocional
  • 1981: Camilo e as circunstâncias
  • 1982: Antonio Cruz, o Pintor e a Cidade
  • 1982: D.Sebastião: o Pícaro e o Heroíco
  • 1982: O Artista e o Pensador como Minoria Social
  • 1984: "Menina e Moça" e a teoria do inacabado
  • 1986: Apocalipse de Albrecht Dürer (interpretación de Douro)
  • 1987: Introdução à lieitura da Sibila
  • 1988: Aforismos
  • 1991: Breviário do Brasil (diario de viaxe)
  • 1994: Camilo: Génio e Figura
  • 1995: Um Outro Olhar sobre Portugal (relato de viaje), con fot. de Pierre Rossollini, e ilustracións de Maluda
  • 1996: Alegria do Mundo I: escritos dos anos de 1965 a 1969
  • 1997: Douro (texto e fotografía), coa súa filla Mónica Baldaque
  • 1998: Alegria do Mundo II: escritos dos anos de 1970 a 1974
  • 1998: Os Dezassete Brasões (texto e fotografía)
  • 2000: O Presépio: Escultura de Graça Costa Cabral (texto e fotografía). Con Pedro Vaz
  • 2000: Contemplação Carinhosa da Angústia (ensaios). En español: Contemplación cariñosa de la angustia, Valladolid, Cuatro.ediciones, 2004
  • 2001: As Meninas (texto e pintura)
  • 2002: O Livro de Agustina (autobiografía)
  • 2002: Azul (divulgación). Con Luísa Ferreira
  • 2002: As Estações da Vida (texto con fotografía de Jorge Correia Santos)
  • 2004: O Soldado Romano ( ilustrado por Chico)
  • 2012: Civilidade (ensaios)
  • 2012: Kafkiana (ensaios)
  • 2013: Caderno de significados
  • 2017: Ensaios e Artigos (1951-2007), Fundação Calouste Gulbenkian, 2793 pp., 3 vols., recompilación final dos seus ensaios

Adaptacións cinematográficas da súa obra

  • 1981: Francisca, dirixida por Manoel de Oliveira, sobre Fanny Owen
  • 1993: Vale Abraão, dirixida por Manoel de Oliveira, sobre Vale Abraão
  • 1995: O Convento, dirixida por Manoel de Oliveira, sobre As Terras do Risco
  • 1996: Party, dirixida por Manoel de Oliveira, sobre Party: Garden-Party dos Açores
  • 1998: Inquietude, dirixida por Manoel de Oliveira, sobre A Mãe de um Rio. (Premio Globo de Ouro (1999) para a mellor realización).
  • 2001: Porto da minha infância, dirixida por Manoel de Oliveira
  • 2002: O Princípio da Incerteza, dirixida por Manoel de Oliveira, sobre O Princípio da Incerteza
  • 2005: Espelho Mágico, dirixida por Manoel de Oliveira, sobre A Alma dos Ricos
  • 2009: A Corte do Norte, dirixida por João Botelho

Recoñecementos

  • 1954: Premio Delfim Guimarães da Guimarães Editores pola obra A Sibila
  • 1966: Premio Eça de Queirós do Secretariado Nacional de Informação pola obra A Sibila
  • 1967: Premio Ricardo Malheiros da Academia das Ciências de Lisboa pola obra Canção Diante de uma Porta Fechada
  • 1977: Premio Nacional de Novelística do Secretariado Nacional de Informação pola obra Homens e Mulheres
  • 1980: Premio Ricardo Malheiros da Academia das Ciências de Lisboa (Prémio Literário), pola obra As Fúrias
  • 1980: Premio P.E.N. do Clube Português de Ficção, pola obra O Mosteiro
  • 1980: Distinguida coa Ordem de Sant'Iago da Espada
  • 1983: Premio D. Dinis da Fundação Casa de Mateus pola obra O Mosteiro
  • 1984: Grande Prémio de Romance e Novela da Associação Portuguesa de Escritores pola obra Os meninos de ouro
  • 1988: Premio de Romance e Novela da Associação Portuguesa de Escritores, pola obra Os Meninos de Ouro
  • 1988: Medalha de Honra da Cidade do Porto
  • 1989: Grao de Officier de l'Ordre des Arts et des Lettres atribuído pelo goberno francés
  • 1993: Premio RDP Antena 1 da Literatura (Ex-aequo), pola obra Prazer e Glória
  • 1994: Premio da Crítica do Centro Português da Associação Internacional de Críticos Literários, pola obra Ordens Menores
  • 1996: Premio Municipal Eça de Queirós da Câmara Municipal de Lisboa
  • 1996: Premio de Prosa de Ficção, pola obra As Terras do Risco
  • 1997: Premio Máxima de Literatura, polas obras Memórias Laurentinas e Party
  • 2001: Premio Internacional União Latina, de Italia, pola obra Um Cão que Sonha
  • 2001: Grande Prémio de Romance e Novela da Associação Portuguesa de Escritores por Jóia de Família
  • 2004: Premio Camões
  • 2005: Doutora Honoris Causa pola Universidade do Porto / Facultade de Letras
  • 2006: Premio Rosalía de Castro do Centro PEN Galicia

Notas

Véxase tamén

Bibliografía

  • Bulger, Laura Fernanda (199o). A Sibila: Uma superação inconclusa. Lisboa.
  • Castelo Branco, Maria do Carmo (1990). A fala da Sibila: nótulas para a leitura de “A Sibila” de Agustina Bessa Luís. Porto
  • Costa, Maria Moreira da (1990). A Sibila de Agustina Bessa Luís. Mem Martins.
  • Dumas, Catherine (2002). Estética e personagens no romance de Agustina Bessa Luís. Porto.
  • Leão, Isabel Vaz Ponce de; Olímpio Pinheiro (1999). Agustina 1948-1998. Bodas escritas de oiro. Porto.
  • Lemos, Filomena Maria; Laura Maria Pereira (2000). Ler, reler, criar, produzir… a obra literária “Dentes de Rato”.
  • Lima, Isabel Pires de (2001). Vozes e olhares no feminino. Porto.
  • Lopes, Silvina Rodrigues (1989.). A alegria da comunicação. Lisboa-
  • Lopes, Silvina Rodrigues (1992). Agustina Bessa Luís: As hipóteses do romance. Porto.
  • Machado, Álvaro Manuel (1983). Agustina Bessa Luís: O Imaginário Total. Lisboa.
  • Manuel, Maria Antónia Câmara; João Manuel Morais (1987). Análise de “A Sibila” de Agustina Bessa Luís. Lisboa.
  • Marinho, Maria de Fátima (1999). O romance histórico em Portugal. Porto
  • Padrão, Maria Glória; Maria Helena Padrao (1987). A Sibila de Agustina Bessa Luís: o romance e a crítica. 3a ed.
  • Padrão, Maria Helena (1998). Os Sentidos da Paixão. Edições da Universidade Fernando Pessoa, Porto.
  • Portela Filho, Artur (1986). Agustina por Agustina. Entrevista conduzida por Artur Portela Fº, Lisboa.
  • Saraiva, Antonio José; Lopes, Óscar (1978): História da literatura portuguesa. Porto.

Ligazóns externas

Tags:

Agustina Bessa-Luís TraxectoriaAgustina Bessa-Luís ObraAgustina Bessa-Luís Adaptacións cinematográficas da súa obra[8]Agustina Bessa-Luís Recoñecementos[8]Agustina Bessa-Luís NotasAgustina Bessa-Luís Véxase taménAgustina Bessa-Luís15 de outubro192220193 de xuñoAmarante, PortugalPorto, PortugalPortugal

🔥 Trending searches on Wiki Galego:

Cobra viperinaNoelia ReyRick and MortyStephen Blair HedgesElvis PresleyKagoshimaMundial de Fútbol de 2014Isidoro de KíivChordataOurensePreposicionalCastro de Punta do BicoAntigo ExiptoLogaritmo1789TeleósteosMediana (xeometría)BicogrosoLingua romanesaAs Pontes de García RodríguezHistoria dos eslavos do surGuitarraShin ChanO Canon da MedicinaLista das aves de GaliciaNoruegaOrixe das avesFermentaciónMachu PicchuSuorHistoria da ChinaMesodermaTenerifeSábado SantoFariseoNordés (vento)Yorgos LanthimosGuerraPintura barroca de EspañaLevantamento Kerenskii-KrasnovConcellos de GaliciaGran Premio de España de 2013Fusión do ADNThe BeatlesEstados Unidos de AméricaKevin LoveADN ZIllas CookÁcido nervónicoSexo analXunta de GaliciaPonte de RandeIlla de NadalDavid BroncanoJackie ChanAtlanta FalconsTaurotragus oryxEspañaEleccións presidenciais dos Estados Unidos de 2016OxalacetatoEspecieQuenllaArgos, GreciaPobo xudeuPaís VascoMasideEdimburgoCasa de PlantagenetAntonio BanderasOlaría da Grecia antigaCamarón de areaLeón, EspañaRetrato de Tenochtitlan2019Dous espíritosAscaris lumbricoidesArma nuclear🡆 More