رک نباشید

این صفحه حاوی یک انشا دربارهٔ سیاست رفتاری ویکی‌پدیا است. این انشا شامل توضیحات و توصیه‌های یک یا چند مشارکت‌کنندهٔ ویکی‌پدیا است. انشاها جزو مقاله‌های دانشنامه یا سیاست‌ها یا رهنمودهای ویکی‌پدیا نیستند؛ چرا که به‌طور کامل توسط جامعه مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. بعضی از انشاها هنجارهای متداول را بیان می‌کنند؛ در حالی که سایر انشاها فقط دربردارندهٔ دیدگاه‌های اقلیت هستند.

میانبر: وپ:نا رک

این صفحه در یک نگاه: وقتی رک‌گویی به معنای تخریب یک کاربر باشد، انجام آن تنها منجر به افزایش اختلاف می‌شود، و اگر نظرتان غلط از آب دربیاید، حتی می‌تواند بسیار شرم‌آور باشد.

در ویکی‌پدیا، ما به طرزی غیرقابل اجتناب با معدود افرادی سروکار داریم که پردردسرند. برخی ویرایشگران، فقط برای دردسر درست کردن یا با انجام ویرایش‌های مخرب، با زورچپاندن یک موضوع، یا با تحریک جنجال اینجا هستند. دیگران ممکن است آن قدر شدید باور داشته باشند که نظرشان درست است که نتوانند همکارانه در ویکی‌پدیا ویرایش کنند. ما در چارچوب کار ساختن و نگهداری از دانشنامه گاهی چنین کاربرانی را می‌بندیم یا طرد می‌کنیم. به هنگام سروکار داشتن با چنین کاربرانی، ممکن است رک‌گویی وسوسه‌انگیز باشد؛ ولی، انجام این کار برای برخورد مؤثر با آنان لازم نیست و می‌تواند ایدهٔ خیلی بدی باشد.

ما از پیش‌زمینه‌ها، فرهنگ‌ها و گروه‌های مختلفی می آییم و ارتباط روی اینترنت همیشه آسان نیست. علاوه بر این مانع، این واقعیت وجود دارد که ما همواره تا جای خاصی فرض حسن نیت می‌کنیم — پس از آن جا مطمئن می‌شویم که ویرایشگر دیگر به طور واضح در حال زورچپانی یک دیدگاه، وندالیسم، یا ترولینگ است، یا به نحوی با حسن نیت مشارکت نمی‌کند! آنها هرچه می‌کنند، قطعاً خلاف یکی از مقررات است، و برای آن باید قطع دسترسی شوند یا دست‌کم اخطار بگیرند.

در این نقطه خیلی از ما وسوسه می‌شویم اعلام کنیم مخالفمان در حال زورچپانی دیدگاهی‌ست، یک خرابکار است، دارای تضاد منافع است، دارد ترولینگ می‌کند، دارد حملهٔ شخصی می‌کند. از این اتهام عمومی گاهی به «بیل خواندنِ بیل» یاد می‌شود؛ ولی چنین نامگذاری یا برچسب‌زنی‌ای می‌تواند بی‌نزاکتی باشد یا حتی مرزهای حملهٔ شخصی را درنوردد.

دلایل بسیار خوبی هست که چنین نکنیم. به‌اختصار، وقتی مناقشه تا این حد بالا بکشد، احتمالاً کاربران به چیزی که می‌گویید دیگر گوش نمی‌دهند و اگر بعداً معلوم شود اشتباه گفته‌اید، می‌تواند شرم‌آور باشد.

 

رک‌گویی، گاهی می‌تواند به یاد این موعظه که اگر چیزی شبیه اردک به نظر می‌رسد، مثل اردک شنا می‌کند و صدای اردک درمی‌آورَد، آن چیز احتمالاً اردک است... به «آزمون اردک» تعبیر شود.

به‌هرحال، اردک‌ها به این خاطر که به‌ندرت باور دارند اردک‌اند، مسخره‌اند. یک شیوهٔ انسانی برای ارتباط با اردکی که باور دارید «اردک» است، می‌تواند این باشد که به‌آرامی به او رفتارِ اردکانه‌اش را گوشزد کنید. فریاد کردنِ «این یک اردک است» احتمالاً اردک را برمی‌انگیزاند، و ممکن است کوآک کوآک کند، و وقتی شما با یک اردک مسابقهٔ داد زدن می‌دهید، واقعاً هیچ‌کس نمی‌بَرد.

• وپ:رک باشید