مناخیم ولفوویچ بگین یا مِناحْیْم بیجِن (به عبری: מְנַחֵם בְּגִין، تلفظ: مِنَحْیْم بِيچِن menahém bégin) (زاده ۱۶ اوت ۱۹۱۳ در لهستان – مرگ ۹ مارس ۱۹۹۲ در تل آویو، اسرائیل)، ششمین نخستوزیر اسرائیل و برنده جایزه صلح نوبل بود.
مناخیم بگین اولین نخستوزیر اسرائیل از حزب لیکود اسرائیل بود.
مناخم بگین | |
---|---|
מנחם בגין | |
ششمین نخستوزیر اسرائیل | |
دوره مسئولیت ۲۱ ژوئن ۱۹۷۷ – ۱۰ اکتبر ۱۹۸۳ | |
رئیسجمهور | افاریم کاتزیر اسحاق نافون حییم هرزوگ |
پس از | اسحاق رابین |
پیش از | اسحاق شامیر |
وزارت دفاع اسرائیل | |
دوره مسئولیت ۲۸ مه ۱۹۸۰ – ۵ اوت ۱۹۸۱ | |
نخستوزیر | خودش |
پس از | عزر وایزمن |
پیش از | آریل شارون |
دوره مسئولیت ۱۴ فوریه ۱۹۸۳ – ۲۳ فوریه ۱۹۸۳ | |
نخستوزیر | خودش |
پس از | آریل شارون |
پیش از | موشه آرنس |
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۱۶ اوت ۱۹۱۳ برست، بلاروس، امپراتوری روسیه |
درگذشته | ۹ مارس ۱۹۹۲ (۷۸ سال) تلآویو، اسرائیل |
حزب سیاسی | هروت (۱۹۴۸–۱۹۸۸) لیکود (۱۹۸۸–۱۹۹۲) |
دیگر عضویتهای سیاسی | گاهال (۱۹۶۵–۱۹۸۸) |
محل تحصیل | دانشگاه ورشو |
امضا |
در آن زمان بیشتر یهودیان روسیه، پیرو افکار ولادیمیر ژابوتینسکی بودند، خانواده بگین هم همچون ژابوتینسکی از طرفداران جنبش مسلحانه صهیونیسم برای ایجاد کشور اسرائیل بودند. مناخیم بلافاصله به سازمان بتار پیوست. یک سال بعد، مناخیم هفده ساله فرمانده بتار در شهر خودشان ـ برست لیتوفسک ـ شد. همزمان بگین در دانشگاه ورشو درس حقوق خواند.
او در کنگره اعضای بتار در سال ۱۹۳۸ سوگند گروه را اینچنین قرار داد: «من اسلحه به دست میگیرم تا هم از قومم دفاع کنم و هم وطنم را به پیروزی برسانم». خیلی زود، او در جنبش ژابوتینسکی رشد کرد و در سال ۱۹۳۹ معاون عملیاتی بتار شد. جنگ جهانی دوم که شروع شد، آلمانیها به ورشو حمله کردند. بگین مجبور شد از ورشو فرار کند. در این زمان بود که او به ارتش آندرس که در شوروی از لهستانیتبارها تشکیل شده بود، پیوست. سال ۱۹۴۲ نخستوزیر آینده اسرائیل از راه ایران به فلسطین رفت. او پس از ورود به فلسطین با گروه ایرگون ارتباط برقرار کرد. ایرگونیها هم از تندروهای یهودی بودند که در فلسطین وقت کارهای مسلحانه میکردند. دو ماه بعد بگین، فرمانده ایرگون شد.
تأسیس اسرائیل در ۱۹۴۸ فعالیتهای سیاسی و نظامی بگین را محدود کرد. او حزب هیروت (آزادی) را تأسیس کرد؛ ولی طرفدار زیادی نداشت، تا آن که در جریان جنگ ۱۹۷۳، با ائتلاف با آریل شارون، لیکود را تأسیس کرد. محبوبیت شارون، بخت لیکود در انتخابات شد. ۲۱ ژوئن ۱۹۷۷ بگین نخستوزیر اسرائیل شد. وی در ۲۷ اکتبر ۱۹۷۸ با دیدار انورسادات رئیسجمهور مصر در اورشلیم، قرارداد صلحی را مبنی بر خروج کامل نیروهای اسرائیلی از صحرای سینا و نیز تشکیل حکومت خودگردان برای فلسطینها در اسرائیل را امضا کرد که بعدها به قرارداد کمپ دیوید مشهور گشت.
توافقنامه کمپ دیوید ۳ موضوع عمده را در بر میگرفت؛
بگین عاقبت بر اثر ضعف و ناتوانی و بیماری در ۱۵ سپتامبر ۱۹۸۳ استعفا کرد. مناخیم بگین در ۹ مارس ۱۹۹۲ در سن ۷۸ سالگی درگذشت.
بگین مدتی در دهه ۴۰ میلادی رهبری سازمان نظامی ملی در سرزمین اسرائیل (ایرگون) را که از سوی قیومیت بریتانیا بر فلسطین، «تروریست» خوانده شده بود را بر عهده داشت.
این گروه در سال ۱۹۴۷ در «هتل کینگ دیوید» بمبی گذاشت که منجر به کشته شدن ۹۱ نفر شد. او یکی از سخنرانیهایش در نیویورک را با این جمله آغاز کرد «من یک تروریست سابق هستم!»
بگین در سال ۱۹۴۸ هنگامی که رهبر حزب آزادی بود، برای درخواست کمک مالی سفری به ایالات متحده انجام داد. در طول آن سفر، هانا آرنت و برخی دیگر از روشنفکران یهودی، در نامهای سرگشاده به روزنامهٔ نیویورک تایمز وی را رهبر حزبی خواندند که «بهشدت در سازماندهی، روشها، فلسفهٔ سیاسی و خواستهٔ اجتماعی مشابه حزبهای نازی و فاشیست است». در این نامه به کشتار دیریاسین که طی آن ۲۴۰ نفر ساکنان روستایی کشته شدند، اشاره شدهاست. این نامه از جمله توسط آلبرت انیشتین، برندهٔ جایزهٔ نوبل فیزیک، امضا شد.
امضای توافقتنامه کمپ دیوید آغاز صلحی پایدار در منطقه خاورمیانه را تضمین کرد؛ به همین دلیل، بنیاد نوبل در سال ۱۹۷۸ جایزه صلح خود را بهطور مشترک به انور سادات از مصر و مناخیم بگین از اسرائیل تقدیم کرد.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ مناخم بگین موجود است. |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article مناخم بگین, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.