طعم گیلاس: فیلمی از عباس کیارستمی محصول ۱۳۷۶

طعم گیلاس Taste of Cherry
کارگردان	عباس کیارستمی
تهیه‌کننده	عباس کیارستمی
نویسنده	عباس کیارستمی
بازیگران	همایون ارشادی
موسیقی	انتخابی از لویی آرمسترانگ و احمد ظاهر
فیلم‌بردار	همایون پایور
تدوین‌گر	عباس کیارستمی
توزیع‌کننده	زایتگیتس فیلمز
تاریخ‌های انتشار	مه ۱۹۹۷ (جشنواره کن)
مدت زمان	۹۵ دقیقه
کشور	ایران
زبان	فارسی

فیلم دربارهٔ مردی است که در حومهٔ شهر تهران، با اتوموبیلش دنبال کسی می‌گردد که تقاضای پردردسر او را در ازای دریافت ۲۰۰ هزار تومان پول انجام دهد. کیارستمی برای طعم گیلاس جایزهٔ نخل طلا جشنواره فیلم کن ۱۹۹۷ را به دست آورد. این دستاورد یکی از مهم‌ترین جوایز تاریخ سینما و هنر ایران است.

آقای بدیعی (با بازی همایون ارشادی) مردی میانسال، قصد خودکشی دارد و قبرش را در کنار درختی کنده‌است. او می‌خواهد قرص‌های خوابش را یک جا بخورد و شب در این قبر بخوابد. بدیعی دنبال کسی است که پس از مرگش، صبح فردا روی جسد او خاک بریزد. در مسیری که برای یافتن چنین کسی پیش می‌گیرد با افراد مختلفی مانند یک سرباز، طلبهٔ افغان و مردی که کارگر موزهٔ تاریخ طبیعی است روبه‌رو می‌شود و از آن‌ها می‌خواهد فردا صبح سراغ او بیایند و «بیست بیل خاک» روی او بریزند و پاکتی را با ۲۰۰ هزار تومان پول که در داشبورد ماشین است به عنوان دستمزد بردارند. سرباز پیشنهاد را رد و به سمت پادگانش فرار می‌کند، طلبهٔ افغان شروع به موعظهٔ بدیعی می‌کند و خودکشی را برخلاف تعالیم اسلام و دستورهای قرآن می‌داند اما کارگر موزه که بعداً معلوم می‌شود پرندگانی مثل بلدرچین و کبک را برای تاکسیدرمی در موزه شکار می‌کرده، با تعریف ماجرایی از روز خودکشی خودش و این که چطور «طعم یک توت مانع خودکشی او شده» پیشنهاد او را می‌پذیرد. در پایان فیلم هنگامی‌که منتظر دیدن سرنوشت «بدیعی» هستیم، تصاویری از پشت صحنه، کارگردان و گروه فیلمبرداری و بازیگر نقش اصلی می‌بینیم.

• مجله تایم در سال ۲۰۰۹ طعم گیلاس را به عنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر تاریخ جشنواره کن نامید.
• این فیلم در نظرسنجی منتقدان و نویسندگان ماهنامه سینمایی فیلم به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران انتخاب شده است.
• در کنار استقبالی که از این فیلم شد، راجر ایبرت منتقد سینما در شیکاگو سان-تایمز، طعم گیلاس را در فهرست فیلم‌های سال ۱۹۹۷ که از آن‌ها گریزان است قرار داده و آن را خسته‌کننده دانسته‌است. راجر در نقدش اشاره کرده پس از تماشای فیلم، جاناتان روزنبام منتقد شیکاگو ریدر و دیو کِهر منتقد نیویورک دیلی نیوز که هر دو را قبول دارد، در لابی هتلش ملاقات می‌کند که معتقد بوده‌اند فیلم، شاهکار بوده‌است اما ابرت معتقد است پادشاهی بدون لباس دیده‌است.
• بنیاد فیلم بریتانیا طعم گیلاس را در سال ۲۰۱۲ در فهرست ده فیلم برتر تاریخ معاصر سینما مفهومی قرار داده‌است.
• سایت‌اندساوند در مقاله در مورد طعم گیلاس نوشت: این فیلم از جمله اثرهای دراماتیک با دیالوگ‌های درخشان است.
• مجموعه کرایتریون در سال ۱۹۹۹ این فیلم را در مجموعه آثار خود معرفی کرده‌است.
• مجله گاردین در سال ۲۰۱۸ در فهرست برترین فیلم‌های برنده نخل طلا در تاریخ جشنواره کن، طعم گیلاس را در جایگاه دوم قرار داد.
• انیس واردا طعم گیلاس را یکی از بهترین فیلم‌های ساخته شده دو دهه خواند و این اثر را در لیست فیلم‌های مورد علاقه خود قرار داد.
• پیتر بردشاو در سال ۲۰۱۸ در توضیح فیلم طعم گیلاس آورده‌است: بدون شک این فیلم یک شاهکار از عباس کیارستمی، یکی از بزرگترین شاعران سینماست. فیلمی با داستان عجیب و غریب، زیبا و غم‌انگیز که حتی اکنون نیز نمی‌توان آن را دقیقاً تفسیر کرد.
• اومبرتو روسی منتقد ایتالیایی این فیلم را به عنوان، اثری با قدرت نادر، متنی که در کنار شخصیت‌ها وجود واقعی دارد، تعریف کرد.
• کیارستمی خود در مورد این فیلم گفت: تفاوت و شباهت کار ما کارگردان‌ها با روان‌شناسان در این است که کارگردان، در سطح جامعه معضلات را می‌بیند و نقطهٔ درد را نشان می‌دهد ولی همان‌جا رها می‌کند و از اینجا به‌بعد، حیطهٔ او نیست. این جامعهٔ روانپزشکی است که پس از تشخیص، به درمان درد هم می‌پردازد.

• نامزد بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم تلورید ۱۹۹۷
• برنده جایزه ویژه جشنواره بین‌المللی فیلم استانبول ۱۹۹۹
• نامزد جایزه بهترین فیلم دهه از نگاه منتقدان ویلج ویس ۱۹۹۹

مجموعه کرایتریون نسخه بلوری (Blue-ray) فیلم «طعم گیلاس» را در ۷ آوریل سال ۲۰۲۰ منتشر کرد.

• طعم گیلاس در وبگاه سوره سینما
• عباس کیارستمی نوشته عباس بهارلو، (غلام حیدری)، انتشارات مؤسسه فرهنگی هنری نوروز هنر