عراق در زمان صدام حسین شاهد نقض شدید حقوق بشر بود که یکی از بدترین موارد در جهان محسوب میشد.
پلیس مخفی، تروریسم دولتی، شکنجه، کشتار جمعی، نسلکشی، پاکسازی قومی، تجاوز جنسی، تبعید، کشتار غیرقانونی، ناپدید شدن اجباری، ترور، جنگ شیمیایی، و تخریب مردابهای جنوب عراق از جمله روشهای صدام و حزب بعث عراق بود که برای حفظ کنترل استفاده میکرد. تعداد کل کشتهها و ناپدید شدنهای مربوط به سرکوب در این دوره ناشناخته است، اما طبق گزارش دیدهبان حقوق بشر، تعداد قربانیان حداقل ۲۵۰۰۰۰ تا ۲۹۰۰۰۰ نفر برآورد میشود که بیشتر آنها در نتیجهٔ نسلکشی انفال و سرکوب قیامهای عراق رخ دادهاند.
دیدهبان حقوق بشر و عفو بینالملل گزارشهای منظمی از حبس و شکنجهٔ گسترده منتشر کردند.
سازمانهای حقوق بشر اعدامهای مورد تأیید دولت، اعمال شکنجه و تجاوز جنسی را برای چندین دهه از زمان به قدرت رسیدن صدام حسین در سال ۱۹۷۹ تا سقوط او در سال۲۰۰۳ مستند کردهاند.
به گفتهٔ مقامات وزارت خارجهٔ ایالات متحده، بسیاری از موارد نقض حقوق بشر در عراق توسط صدام حسین عمدتاً شخصاً یا به دستور صدام حسین و یازده نفر دیگر انجام شدهاست. اصطلاح «دوجین کثیف صدام» در اکتبر ۲۰۰۲ (از رمان ای ام ناتانسون، که بعداً به عنوان فیلمی به کارگردانی رابرت آلدریچ اقتباس شد) ابداع شد و توسط مقامات آمریکایی برای توصیف این گروه استفاده شد. بیشتر اعضای این گروه در دولت عراق مناصب بالایی داشتند و عضویت از گارد شخصی صدام تا پسران صدام ادامه داشت. این فهرست توسط دولت بوش برای کمک به استدلال اینکه جنگ سال ۲۰۰۳ عراق علیه صدام حسین و رهبری حزب بعث بود، به جای علیه مردم عراق، استفاده شد. اعضا عبارتند از:
اخیراً پنجاه و هفت جعبه با کامیونها و خودروهای نظامی بزرگ روسی توسط مقامات دولتی عراق به شهر کردنشین سلیمانیه بازگردانده شد. هر جعبه حاوی یک کودک مرده بود، چشمهای بیرونزده و سفید خاکستری، ظاهراً پر از خون. جسد فرزندان به خانوادهها داده نشد و مجبور شدند قبر اشتراکی را بپذیرند و سپس مجبور شدند ۱۵۰ دینار برای دفن بپردازند.
تخریب اماکن مذهبی شیعیان توسط دولت سابق «به تخریب شهرها در جنگ جهانی دوم تشبیه شدهاست و آسیب به حرم [حسین و عباس] بیشتر از کلیساهای اروپایی بود.» پس از نسلکشی ۱۹۸۳–۱۹۸۸، حدود یک میلیون کرد اجازه یافتند در «روستاهای نمونه» اسکان داده شوند. بر اساس گزارش کارکنان مجلس سنای ایالات متحده، این روستاها «ساختمان ضعیفی داشتند، از حداقل امکانات بهداشتی و آب برخوردار بودند و فرصتهای شغلی کمی برای ساکنان فراهم میکردند. برخی، اگر نه بیشتر، با سیم خاردار احاطه شده بودند و کردها تنها به سختی میتوانستند وارد یا خارج شوند.» پس از استقرار حکومت جمهوری در عراق، تعداد زیادی از مردم عراق برای فرار از سرکوب سیاسی توسط عبدالکریم قاسم و جانشینان او، از جمله صدام حسین، از کشور فرار کردند. تا سال ۲۰۰۱، تخمین زده شد که "مهاجران عراقی بیش از ۳ میلیون نفر هستند (با جمعیت ۲۳ میلیون نفری در داخل کشور باقی میمانند). نیکلاس کریستوف از نیویورک تایمز میگوید: «به هر حال پلیس در کشورهای دیگر از شکنجه استفاده میکند، اما گزارشهای موثقی وجود دارد که پلیس صدام زبانها را بریده و از متههای برقی استفاده میکند. کشورهای دیگر چشم مخالفان را از بین میبرند. بازجوهای صدام چشم صدها کودک را بیرون آوردند تا پدر و مادرشان را به حرف بیاورند.»
در نوامبر ۲۰۰۴، دیدهبان حقوق بشر تخمین زد که ۲۵۰۰۰۰ تا ۲۹۰۰۰۰ عراقی توسط رژیم صدام حسین کشته یا ناپدید شدهاند، از جمله:
تخمین ۲۹۰۰۰۰ «ناپدید شده» و احتمال کشته شدن شامل موارد زیر است: بیش از ۱۰۰۰۰۰ کرد در جریان عملیات انفال ۱۹۸۷–۱۹۸۸ کشته شدند و منجر به آن شد. بین ۵۰۰۰۰ تا ۷۰۰۰۰ شیعه که در دههٔ ۱۹۸۰ دستگیر و بدون هیچ اتهامی برای مدت نامحدودی در بازداشت به سر میبرند، که امروزه از آنها خبری نیست. تخمین زده میشود که ۸۰۰۰ مرد از طایفهٔ بارزانی در سال ۱۹۸۳ از اردوگاههای اسکان مجدد در کردستان عراق خارج شدند. ۱۰۰۰۰ یا بیشتر مرد جدا شده از خانوادههای کرد فیلی در دههٔ ۱۹۸۰ به ایران تبعید شدند. حدود ۵۰۰۰۰ فعال اپوزیسیون، از جمله کمونیستها و دیگر چپها، کردها و سایر اقلیتها و بعثیهای نامطلوب، در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ دستگیر و «ناپدید شدند». حدود ۳۰۰۰۰ مرد شیعهٔ عراقی پس از قیام نافرجام مارس۱۹۹۱ دستگیر شدند و از آن زمان تاکنون خبری از آنها نیست. صدها روحانی شیعه و شاگردان آنها پس از سال۱۹۹۱ دستگیر و «ناپدید» شدند. چندین هزار عرب مردابی که پس از بازداشت در جریان عملیات نظامی در باتلاقهای جنوبی ناپدید شدند. و اعدام شدگان در بازداشت در برخی سالها چندین هزار در کمپین به اصطلاح «پاکسازی زندان» بودند.
این احساس وجود دارد که حداقل سه میلیون عراقی در حال تماشای یازده میلیون نفر دیگر هستند.
- «یک دیپلمات اروپایی»، به نقل از نیویورک تایمز، ۳ آوریل ۱۹۸۴.
مقالهای در ژانویهٔ ۲۰۰۳ در نیویورک تایمز توسط جان فیشر برنز بهطور مشابه بیان میکند که "تعداد کسانی که در دستان پلیس مخفی "ناپدید شدهاند" که دیگر خبری از آنها نیست، میتواند ۲۰۰۰۰۰ نفر باشد" و صدام را با جوزف استالین مقایسه کرد. با اذعان به اینکه «حتی بر مبنای تناسب، جنایات [استالین] بسیار بیشتر از جنایات آقای صدام حسین است». عملیات انفال در سال۱۹۸۸ منجر به کشته شدن ۵۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ کرد (اگرچه منابع کردی رقم بالاتری را ۱۸۲۰۰۰ ذکر کردهاند)، در حالی که ۲۵۰۰۰–۱۰۰۰۰۰ غیرنظامی و شورشیان در جریان سرکوب شورشهای ۱۹۹۱ کشته شدند. علاوه بر این، طبق گزارشها، ۴۰۰۰ زندانی در زندان ابوغریب در پاکسازی بزرگسال ۱۹۸۴ اعدام شدند. تعداد کمتری از عراقیهایی که در سالهای دیگر حکومت صدام اعدام شدهاند، شناخته شدهاند. به عنوان مثال، «عفو بینالملل گزارش داد که در سال۱۹۸۱ بیش از ۳۵۰ نفر بهطور رسمی در عراق اعدام شدند. کمیتهٔ ضد سرکوب در عراق جزئیات بیوگرافی ۷۹۸ اعدام (به همراه ۲۶۴ قتل افراد ناشناس و ۴۲۸ زندگینامهٔ بازداشتشدگان و ناپدیدشدگان بدون حکم) را ارائه میدهد.» کنان ماکیه هشدار میدهد که تمرکز بر تعداد کشتهشدگان، گسترهٔ کامل «ترور در داخل عراق» را که عمدتاً محصول پلیس مخفی فراگیر و استفادهٔ سیستماتیک از شکنجه بود، پنهان میکند.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article حقوق بشر در عراق بعثی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.