ایران آزادراه ۵

این آزادراه بخشی از محور شمال به جنوب می‌باشد. آزادراه تهران–ساوه یکی از بخش‌های فعال این آزادراه در فاصله تهران تا ساوه است.

آزادراه ۵
اطلاعات مسیر
موجودیت	تهران-ساوه (بهمن ۱۳۷۷) ساوه-سلفچگان (اسفند ۱۳۸۲)–اکنون
تقاطع‌های بزرگ
از	تهران، استان تهران بزرگراه آزادگان بزرگراه بروجردی
	جاده ۴۸ جاده ۷۹ جاده ۵۶ جاده ۳۷ جاده ۳۹ جاده ۴۱ جاده ۷۷
به	بندر امام خمینی و بندر ماهشهر، استان خوزستان جاده ۹۶ (ایران)
موقعیت
استان‌ها	استان تهران، استان مرکزی،استان قم،استان مرکزی، استان لرستان، استان خوزستان
شهرهای بزرگ	پردیس، تهران، رباط کریم، پرند، ساوه، اراک، بروجرد، خرم‌آباد، اندیمشک، دزفول، شوشتر، اهواز، بندر امام خمینی
سامانه بزرگراهی
بزرگ‌راه‌های ایران آزادراه‌ها

• آزادراه پردیس-آمل (آغاز به‌کار نشده)
• آزادراه تهران-پردیس (فعال)
• آزادراه تهران-ساوه (فعال)
• آزادراه ساوه-سلفچگان (فعال)
• آزادراه سلفچگان-قم (کنارگذر غربی قم) (در دست احداث)
• آزادراه سلفچگان-اراک (تکمیل نشده)
• آزادراه کنارگذر شمالی اراک (باند دوم آغاز به‌کار نشده)
• آزادراه اراک-بروجرد (درحال احداث)
• کنارگذر جنوبی بروجرد (فعال)
• آزادراه بروجرد-خرم‌آباد (فعال)
• کنارگذر جنوبی خرم‌آباد (آغاز به‌کار نشده)
• آزادراه خرم‌آباد-پل‌زال (خرم زال) (فعال)
• آزادراه پل‌زال-اندیمشک (فعال)
• آزادراه اندیمشک-اهواز (اندیمشک، دزفول، شوشتر، ملاثانی، اهواز) (آغاز به‌کارنشده) (مسیر کنونی بزرگراه اندیمشک، شوش، اهواز است)
• آزادراه اهواز-بندر امام‌خمینی (فعال)

 

 

آزادراه خرم زال که با نام آزادراه خرم‌آباد - پل زال نیز شناخته می‌شود و عملیات ساخت آن از سال ۱۳۸۴ آغاز شده بود در حد فاصل دو شهر خرم‌آباد و اندیمشک به طول ۱۶۴ کیلومتر قرار گرفته‌است. از جمله اهداف ساخت این آزادراه کاهش تصادفات، کاهش زمان سفر و همچنین صرفه‌جویی سالانه ۴۰۰ میلیارد ریال در مصرف سوخت، کاهش ۶۰ کیلومتری طول آزادراه نسبت به مسیر قدیمی خرم‌آباد - پلدختر - اندیمشک، کاهش بار ترافیکی و افزایش سرعت مطمئن در این محور عنوان شده‌است.

ویژگی‌ها

آزادراه خرم زال دارای ۱۴ دهنه تونل دوقلو به طول ۲۵ کیلومتر (که طولانی‌ترین آن‌ها دارای طول تقریبی ۲۱۹۱ متر است)، ۱۴۰ دهنه پل کوچک، دو تقاطع غیرهمسطح و ۲۸ پل بزرگ به طول ۲ هزار و ۶۰۰ متر. ساخت این آزادراه حدود هفت هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال هزینه داشته‌است که ۵۰ درصد هزینه آن توسط دولت و ۵۰ درصد بقیه آن توسط بخش خصوصی تأمین شده‌است. عوارض دریافتی از خودروها در این آزادراه طی ۱۸ سال پس از بهره‌برداری به بخش خصوصی تعلق خواهد داشت. این آزادراه به صورت چهار خطه و با عرضی در حدود ۲۶ متر احداث شده‌است. آزادراه در فاصله ۱۸ کیلومتری جنوب غربی خرم‌آباد آغاز شده و در ۳٫۵ کیلومتری روستای پل زال واقع در حدود ۵کیلومتری شهر اندیمشک خاتمه می‌یابد.

ساخت

این آزادراه به طول ۱۰۴ کیلومتر بوده و برای آن ۱۴ تونل به طول مجموع ۲۵ کیلومتر و ۲۸ دهنه پل بزرگ به طول مجموع ۲۸۰۰ متر ساخته شده‌است. همچنین ساخت ۲ تقاطع غیر همسطح نیز از دیگر سازه‌های آن به حساب می‌آید. هزینه ساخت کل پروژه ۷۵۰ میلیارد تومان برآورد شده‌است که نیمی از آن توسط بخش خصوصی تأمین شده‌است. در زمان ساخت این طرح عظیم، ۴۰۰۰ نفر مشغول به کار احداث این پروژه بودند.

خسارت به طبیعت

احداث این آزادراه دوهزار هکتار از عرصه‌های طبیعی استان لرستان را نابود کرده‌است. آزادراه خرم زال از نقاط بکر و جنگلهای بلوط جنوب لرستان عبور کرده‌است.

بهره‌برداری

این آزادراه در تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۸۹ با حضور محمود احمدی‌نژاد و حمید بهبهانی وزیر راه و ترابری وقت به‌صورت رسمی به بهره‌برداری رسید.

آزادراه خرم‌آباد - بروجرد - اراک با نام آزادراه شهید محمد بروجردی بخشی از آزادراه سراسری شماره ۵ کشور است که در محدوده دو استان لرستان و مرکزی قرار دارد. طول این آزادراه ۱۳۴ کیلومتر است. این آزادراه در استان لرستان از شرق شهر خرم‌آباد (تقاطع بزرگراه خرم‌آباد - بروجرد) شروع می‌شود و با عبور از بخش بیرانوند، از طریق تونل پونه وارد دشت دشت سیلاخور در شهرستان بروجرد می‌شود. در شهرستان بروجرد دارای دو دسترسی در محل بزرگراه بروجرد-دورود و روستای دهکرد (بزرگراه بروجرد-اراک) است. آزادراه شهید بروجردی در ادامه با ورود به استان مرکزی، در محدوده پتروشیمی شازند اراک (تقاطع بزرگراه اراک-ملایر-بروجرد) به آزادراه کنارگذر شمالی اراک متصل می‌شود.

ویژگی‌ها

به دلیل عبور آزادراه شهید بروجردی از کوه‌های زاگرس، عملیات ساخت پل و تونل در این مسیر از اهمیت زیادی برخوردار بوده‌است. تونل دوقلوی پونه با طول ۳۲۰۰ متر، نخستین و بزرگ‌ترین تونل آزادراهی سه خطه کشور است که به صورت دو تونل موازی و جمعاً با شش خط عبوری بین دو شهر بروجرد و خرم‌آباد قرار دارد. این آزادراه در مجموع ۱۳۴ کیلومتر طول و ۷۵۰۰ متر تونل دارد. طول قطعه اول آزاد راه (فاصله اراک تا دهکرد بروجرد) ۶۸ کیلومتر است، قطعه دوم (کمربندی جنوب بروجرد) ۱۳/۹ کیلومتر طول دارد. قطعه سوم (جنوب بروجرد تا بیرانشهر) ۳۳/۲ کیلومتر و طول قطعه چهارم (بیرانشهر-خرم‌آباد) هم ۱۹/۱ کیلومتر است. در قطعه اول این آزادراه ۱۰۰۳ متر تونل، ۱۴ پل، ۳۷۷ متر دیوار حائل و شمار ۲۰۴ آبرو احداث می‌شود. در قطعه دوم ۲ پل و ۵۷ آبرو و در قطعه سوم ۶۱۶۷ متر تونل، ۹ پل، ۵۹۷۴ متر دیوار حائل و شمار ۸۶ آبرو احداث شده‌است. همچنین در قطعه چهارم آن ۱۲۵۸ متر تونل، ۴ پل، ۶۱۵۹ متر دیوار حائل و شمار ۶۰ آبرو تأسیس شده‌است.

ساخت و بهره‌برداری

طرح ساخت آزادراه در مسیر اراک، بروجرد و خرم‌آباد از سال ۱۳۹۲ در چهار قطعه آغاز شد. مجری طرح، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا بود. در ۱۱ مرداد ۱۴۰۰ بهره‌برداری از قطعات دوم، سوم و چهارم آزادراه در محدوده شهرستان‌های بروجرد و خرم‌آباد جمعاً به طول ۶۸ کیلومتر آغاز شد. برای ساخت این سه قطعه، ۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان هزینه صرف شد.

آزادراه بندر امام خمینی - تهران

از شمال به جنوب
ادامه دارد بصورت:   بزرگراه بروجردی
	بزرگراه آزادگان
تهران   منطقه ۱۸ شهرداری
ایستگاه عوارضی تهران
	جاده اسلامشهر-احمدآباد مستوفی شمال بطرف احمدآباد مستوفی–تهران جنوب بطرف اسلامشهر
	نسیم‌شهر   دشت بلا پایانه بار تهران
	اورین
	شمال بطرف   شهریار–شاهدشهر–صباشهر جنوب بطرف گلستان
ایستگاه خدمات نگارستان
	شمال بطرف الارد–شهریار جنوب بطرف   رباط کریم-مرکز شهر
	رباط کریم-جنوب   پرندک
	پرند   فرودگاه بین‌المللی امام خمینی بطرف    جاده ۶۵    ایستگاه متروی شهر پرند
ایستگاه عوارضی پرند
	جاده ۶۵ شمال بطرف رباط کریم جنوب بطرف پرندک
استان تهران     استان مرکزی
	نیروگاه رودشور
	جاده ۶۵
	آزادراه غدیر (کنارگذر جنوبی تهران) شمال بطرف آبیک-قزوین-تبریز جنوب بطرف چرمشهر-مشهد
ایستگاه خدمات باران
	سلطان احمدلو
	مامونیه
	آزادراه ساوه-همدان (آزادراه کربلا) بطرف همدان-سنندج-کرمانشاه
ایستگاه عوارضی کاوه
	شهر صنعتی کاوه
	جاده ۴۸ بطرف ساوه
ایستگاه عوارضی ساوه
	حسین‌آباد   امام‌آباد
ایستگاه خدمات
استان مرکزی     استان قم
ایستگاه خدمات آفتاب
	دستجرد
ایستگاه عوارضی سلفچگان
	جاده ۵۶ شرق بطرف قم غرب بطرف اراک
ادامه دارد بصورت:    جاده ۶۵ جنوب بطرف دلیجان-اصفهان
در دست احداث
استان قم     استان مرکزی
در دست احداث
	جاده ۵۶ شرق بطرف سلفچگان–قم–تهران غرب بطرف اراک
	فرودگاه اراک   اراک
	جاده ۴۷ شمال بطرف فرمهین–کمیجان جنوب بطرف اراک
	مرزیجران   اراک
	جاده ۵۶ غرب بطرف اراک شرق بطرف مهاجران–بروجرد–ملایر
در دست احداث
استان مرکزی     استان لرستان
در دست احداث
	جاده ۵۶ شمال بطرف اراک-تهران جنوب بطرف بروجرد-خرم‌آباد
	دهکرد
ایستگاه عوارضی بروجرد
	جاده ۳۷ شمال بطرف بروجرد-تهران جنوب بطرف بروجرد-خرم‌آباد
تونل پونه
ایستگاه عوارضی شمالی خرم‌آباد
	جاده ۳۷ شمال بطرف بروجرد-اراک جنوب بطرف خرم‌آباد-اهواز
در دست احداث
	جاده ۳۷
در دست احداث
	جاده ۳۷ شمال بطرف خرم‌آباد-بروجرد جنوب بطرف پلدختر-اهواز
ایستگاه عوارضی جنوبی خرم‌آباد
تونل شوراب
تونل چمشک
تونل کبکان
ایستگاه خدمات پل زال
تونل اثر صفر
تونل اثر یک
تونل اثر دو
تونل اثر سه
تونل خرگوشان یک
تونل خرگوشان دو
تونل ترشان
تونل گندم کار
تونل ماهور
تونل چارتا دو
تونل چارتا یک
تونل زال
تونل هرندی دو
تونل هرندی یک
ایستگاه عوارضی پل زال
	جاده ۳۷ شمل بطرف خرم‌آباد-بروجرد جنوب بطرف اندیمشک
استان لرستان     استان خوزستان
	جاده ۳۷ شمال بطرف پلدختر-خرم اباد جنوب بطرف اندیمشک–دزفول–اهواز
در دست احداث
	جاده ۸۶ شرق بطرف امیدیه–رامهرمز   بزرگراه مدرس بطرف اهواز   بزرگراه کنارگذر شمال شرقی اهواز کمربندی جنوبی اهواز
ایستگاه عوارضی اهواز
ایستگاه خدمات کارون
	شهرک چمران
	جاده ۹۶ (بزرگراه کنارگذر بندر ماهشهر)
	جاده ۹۶ شرق بطرف بندر ماهشهر–امیدیه–رامشیر–بوشهر غرب بطرف بندر امام خمینی–آبادان
از جنوب به شمال

آزادراه پردیس-تهران

از شرق به غرب
	آزادراه کنارگذر جنوبی بومهن     آزادراه کنارگذر شمالی بومهن    جاده ۷۷ شرق بطرف ساری-قائمشهر-بومهن–رودهن غرب بطرف پردیس–جاجرود-تهران
	جاده ۷۷ شرق بطرف بومهن غرب بطرف جاجرود   بلوار خلیج پارس پردیس-مرکز شهر   اصطلک
پردیس
ایستگاه عوارضی پردیس
	جاده ۷۷ شرق بطرف بومهن غرب بطرف جاجرود
	جاده ۷۷ شرق بطرف پردیس غرب بطرف تهران
	بزرگراه بابایی
از غرب به شرق

•  
  در برخی از نقاط به علت عرض کم آزادراه تنها چهار خط برای تردد دارد
•  
  طبیعت اطراف آزادراه خرم‌زال
•  
  درختان بلوط در کنار آزادراه خرم‌زال
•  
  خروجی آزادراه تهران-ساوه در آزادراه غدیر
•  
  ۱۰۰۰ متر تا خروجی آزادراه تهران-ساوه در آزادراه غدیر
•  
  خروجی جاده قم-اراک در آزادراه ساوه-سلفچگان