Aşıq Hüseyn Saraçlı
Aşıq Hüseyn Saraçlı (tam adı: Hüseyn Qurban oğlu Həsənov; 1916, Saraçlı, Borçalı qəzası – 12 iyul 1987, Saraçlı, Bolnisi rayonu) — Azərbaycan ustad aşığı.
Borçalı aşıq məktəbinin görkəmli nümayəndəsi olmuşdur.
| Aşıq Hüseyn Saraçlı | |
|---|---|
| Hüseyn Qurban oğlu Həsənov | |
 | |
| Doğum tarixi | 1916 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 12 iyul 1987 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | şair |
| Janr | aşıq musiqisi |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |  |
Həyatı
Aşıq Hüseyn Saraçlı 1916-cı ildə Gürcüstan Respublikası Bolnisi rayonunun Saraçlı kəndində Borçalının məşhur şəxslərindən olan Qurban kişinin ailəsində doğulub. Atası 1931-ci ildə kolxoz quruculuğu dövründə rus bolşevikləri tərəfindən güllələnib.
Natamam orta təhsilini Saraçlı məktəbində alan Hüseyn onu sözün əsl mənasında şöhrətin zirvəsinə qaldıran, adını bütün Qafqazda, Türkiyə və Orta Asiyada dillər əzbəri edən aşıqlıq sənətinə hələ lap gənc yaşlarından başlayıb. Saz tutmağı Saraçlıda Aşıq İsmayıldan öyrənib, Aşıq İbrahim Quşçunun və Sarvan Bayramın yanında püxtələşib. Borçalının məşhur söz ustaları Faxralı Şair Nəbinin və Şair Ağacanın Allah vergisi ilə yoğrulmuş istedadından bəhrələnib.
Aşıq Hüseyn Saraçlı boy-buxunu, oturuşu-duruşu, söz-söhbəti ilə yanaşı, həm də əxlaqı – yüksək mənəviyyatı ilə əsl ozan idi. Aşıq, yetişdirib ərsəyə çatdırdığı şəyirdləri Qəhrəman Süleymanlı, Əhməd Sadaxlı, Məhəmməd Sadaxlı, Sədi Ulaşlı, Nurəddin Qasımlı və başqaları ilə birlikdə dağlı-aranlı Borçalını at belində diyar-diyar dolaşar, dəvət olunduğu ellərdə ağır-ağır toylar edər, məclislər yola verərdi.
Aşıq Hüseyn Saraçlı həm də yaradıcı aşıq idi. Dillər əzbəri olmuş şeirlərin, bir neçə dastanın, "Qürbəti-Kərəm", "Bağdad dübeyti" kimi saz havalarının müəllifi olan Aşıq Hüseyn Saraçlının çıxışları neçə-neçə bədii və sənədli filmin, televiziya verlişlərinin yaraşığı olmuşdur. "Tütək səsi" filmində çaldığı "Ruhani" havası isə tamaşaçını əfsunlayan möhtəşəm bir sənət nümunəsi kimi əbədi yaşam qazanmışdır.
Hüseyn Saraçlı Azərbaycan aşıqlarının II və III qurultaylarının, 1959-cu ildə Moskvada keçirilən Azərbaycan incəsənəti ongünlüyünün fəal iştirakçısı olmuşdur.
Onun haqqında çoxlu şeirlər, məqalələr yazılıb, qısa metrajlı film çəkilib. Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə böyük Ozan haqqında yazırdı: "…H. Saraçlının söylədiyi dastanları dinləmişəm. Xüsusən Aşıq Ələsgərin Gəncə səfərini ustad elə bədii və obrazlı danışır ki, vəziyyət teatr tamaşası kimi gözümüzün qarşısında canlanır. Elə bil gözəl bir operaya baxırsan. Bu operanın rejissoru da o özüdür, dirijoru da, ifaçısı da, müşayət edəni də. Eyni zamanda o, həm liberetto müəllifidir, həm də bəstəkar".
Aşıq Hüseyn Saraçlı 1980-ci ildə Gürcüstan SSR-nin Əməkdar mədəniyyət xadimi adına layiq görülmüş, bədii əsərlərindən ibarət toplu 1992-ci ildə "Yazıçı" nəşriyyatında çap olunmuşdur. Xalq şairi Zəlimxan Yaqub onun həyatı və sənət fəaliyyəti ilə bağlı "Hüseyn Saraçlı dastanı"nı yaratmışdır.
Ustad aşıq 1987-ci ildə vəfat etmişdir. Məzarı Saraçlı qəbiristanlığındadır. Doğma kəndində aşığın büstü qoyulmuşdur.
Kitabları
- Hüseyn Saraçlı. Bakı, "Elm və təhsil", 2016. 368 səh. (+8 səh. şəkil)
Səs yazılar
Mənbə
- Fikrət Süleymanoğlu. Borçalı Saraçlısı. Bakı,2009
Həmçinin bax
İstinadlar
This article uses material from the Wikipedia Azərbaycanca article Aşıq Hüseyn Saraçlı, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Azərbaycanca (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.