Sant-Ervlan: Kumun Bro-C'hall

Arabat droukveskañ gant Sant-Ervlon.

Sant-Ervlan
An ti-kêr
Anv gallek (ofisiel)	Saint-Herblain
Bro istorel	Bro-Naoned
Melestradurezh
Departamant	Liger-Atlantel
Arondisamant	Naoned
Kanton	Pennlec'h 2 ganton : Sant-Ervlan-Reter ha Sant-Ervlan-Kornôg-Antr
Kod kumun	44162
Kod post	44800
Maer Amzer gefridi	Bertrand Affilé 2014-2026
Etrekumuniezh	Naoned Meurgêr
Bro velestradurel	Tolpad-kêrioù Naoned
Lec'hienn web	Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs	49 067 ann. (2020)
Stankter	1 634 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	47° 12′ 44″ Norzh 1° 38′ 59″ Kornôg / 47.2122222222, -1.64972222222
Uhelderioù	kreiz-kêr : 8 m bihanañ 1 m — brasañ 64 m
Gorread	30,02 km²
Sant-Ervlan
kemmañ

Kumun vrasañ bannlev Naoned eo pa oa 46 268 annezad enni e 2017. Se a laka Sant-Ervlan da vezañ dekvet kêr Breizh, ur gêr hag a gresk buan abaoe ar bloavezhioù 1960. Erv Breizh, ur c'hendi bras, ar greizenn-genwerzh vras Atlantis ha Zenith Naoned Meurgêr, ar sal abadennoù, a c'hall bezañ gwelet evel arouezioù ar c'hêriekadur-mañ, o tispenn roudoù Naoned.

E kornôg Naoned emañ, war ribl norzh al Liger evit an darn vrasañ eus kêr. Tro-dro da Sant-Ervlan e kaver eta kumunioù Naoned, Antr etre Sant-Ervlan hag al Liger, Koeron, Saotron hag Orvez.

War Erv Breizh emañ, ul linenn gribenn eus Torosad Arvorig.

Erwan Vallerie, heuliañ Dauzat ː Sanctum Hermelandum, 1287

En gul e deir ruilhenn kenweet, e gab en erminoù

Aozer : Ao. Murail – Degemeret gant Kuzul ar Gumunn d'ar 14 a viz Meurzh 1980.

VII^vet kantved

Er VII^vet kantved e oa bet krouet ar barrez gant Hermelandus, ur manac'h eus abati Fontenelle, war c'houlenn eskob Naoned.

Dispac'h Gall

Krouet e voe kumun Sant-Ervlan e 1790 diwar ar barrez katolik. Lakaet e voe e Kanton Chantenay hag e Bann Naoned. E 1800 e voe lakaet en Arondisamant Naoned. Lakaet e voe e Kanton Naoned-6 e 1801.

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

96 gwaz ag ar gumun a gollas o buhez abalamour d'ar brezel, d.l.e. 3,60 % eus he foblañs e 1911.

Eil brezel-bed

D'ar 16 a viz Gwengolo 1943 e voe taolet 80 bombezenn e Sant-Ervlan gant nijerezioù B-17 eus ar 1^st Bombardment Division (United States Army Air Forces).

XXI^vet kantved

Lakaet e voe ar gumun da vurev kreizenniñ kantonioù Sant-Ervlan-1 ha Sant-Ervlan-2 pa voe diskaret Kanton Sant-Ervlan-Kornôg-Antr e 2014.

Ur gêr war ziorren bras eo, dreist-holl tro-dro d'ar greizenn genwerzhel Atlantis, e-kichen dor an hent-tro a zo "Armor" he anv. Takad kenwerzhel brasañ kornaoueg Bro-C'hall eo.
Ne oa nemet 2 400 annezad e Sant-Ervlan e 1851, 18 760 e 1968 ha bremañ muioc'h eget 45 000 anezho. Kresket eo war ul lusk a 3% bep bloaz etre 1990 ha 1999. Ret eo neuze da guzulieren-gêr kavout penaos plediñ gant ar c'hresk-se, bodañ ar boblañs a zo kresket re vuan war dachenn ar gumun-vannlev evel m'emañ bremañ ha sevel ur vuhez kêr memestra.

Niver a annezidi

43 082 annezad a oa enni hervez niveradeg an EBSSA e 2011, 44 337 e 2014 ha 46 268 e 2017.

Erv Breizh zo LODEF brasañ Breizh, gant ouzhpenn 780 lojeiz ennañ. Ur c'harter eo en e-unan. Savet e oa er bloavezhioù 1970. Tennañ a ra e anv eus al linenn gribenn.

E dor an Arvor emañ staliet Zenith Meurgêr Naoned, sal-abadennoù brasañ Breizh, abaoe miz Kerzu 2006.

Ya d'ar brezhoneg

D'an 3 a viz Ebrel 2009 e oa bet votet ar garta Ya d’ar brezhoneg gant Kuzul-kêr ar gumun.

Deskadurezh

Diwan en deus digoret e 2008 e skolaj kentañ el Liger-Atlantel.

E distro-skol 2022 e oa 258 bugel enskrivet er skolaj Diwan, er skol Diwan hag er c'hlasoù divyezhek (3,3 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)

Kelenn d'an oadourien

Kentelioù evit an dud vras a zo eno abaoe 2001 gant ar gevredigezh Kentelioù an Noz.

Meur a obererezh dudi a vez kinniget gant Kentelioù an Noz e-kichen ar c'hentelioù : pleustradegoù c'hoariva, labour dorn, bodad lenn, bodad komz, keginañ, dañs, kanañ, golf, mell-droad, baleadegoù ha kement 'zo.

Gant Skol an Emsav ha skoazell Kuzul-rannvro Breizh e vez aozet stummadurioù hir (6 miz, 35 eurvezh bep sizhun) war ar brezhoneg abaoe 2011. Abaoe 2017 e vez aozet ur stummadur 'emvarrekaat' e St Ervlan.

Buhez foran

E 2008 e oa bet digoret e-kichen skolaj Diwan al Liger-Atlantel, ar vediaoueg "KDSK" (Kreizenn dafar sevenadurel keltiek) gant Maripol Gouret. Ul lec'h eskemm ha daremprediñ eo KDSK, evit klask titouroù, amprestiñ levrioù, pladennoù DVDoù, kazetennoù.

Ti-embann

• Timilenn.

Tro Bro-C'hall

16 a viz Gouere 1991 : 11vet tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Kemper ha Sant-Ervlan; trec'h eo Charly Mottet.

• Jean Blanchard de Lessongère, pennprokulor ouzh Kambr ar C'hontoù Breizh e 1612
• Yves Guillon de Teillé, selaouer ouzh Kambr ar C'hontoù Breizh e 1697
• Jean Burot de Carcouët, mestr ouzh Kambr ar C'hontoù Breizh e 1748
• Jacques-Antoine Maillard de la Gournerie, mestr ouzh Kambr ar C'hontoù Breizh e 1761

Tud bet o chom eno :

• Jacqueline Auriol (1917-2000), nijerez

Tud marvet eno :

• Raffig Tullou (1909-1990), kizeller
• Simone Le Moigne (1911-2001), livourez
• Anne Caseneuve (1964-2015), merdeerez

Ardamezeg ar familhoù

	L'Aubier, Laubier Aotrounez La Borderie En argant e deir grilh en sabel o dornelloù bouklet ivez en sabel
	Barrin Beskonted Lessongère En glazur e deir balafenn en aour
	Blanchard Aotrounez Lessongère En glazur e dreustell en argant, heuliet gant pemp bezantenn en aour
	Burot Aotrounez Carcouët En arc'hant e zri fenn bleiz en sabel
	de l'Epervier / de l'Espervier Aotrounez la Bouvardière ha la Langevinière En glazur e lammell en aour, heuliet gant peder bezantenn ivez en aour
	Guillon Aotrounez Teillé En aour e gebrenn en sabel karget gant teir c'hroazigan en argant, hag heuliet gant tri leonig en sabel, an daou ouzh kab penn-ouzh-penn
	Harouys Aotrounez Teillé En aour e deir sourin en gul, pep hini karget gant tri benn unkorn en aour
	Lair Aotrounez la Lessongère ha la Botardière En glazur e gebrenn en aour, heuliet ouzh kab gant div steredenn en argant hag ouzh beg gant ur greskenn ivez en argant
	Maillard Aotrounez la Gournerie En glazur e lammell divouedet en aour, heuliet ouzh kab hag ouzh lezioù gant teir horzh ivez en aour, hag ouzh beg gant ul leon en argant, teodet en gul.
	Michaël, pe Michel Aotrounez la Bourgonnière ha la Tesserie Palefarzhet ː ouzh 1 ha 4 en sabel e dour en argant; ouzh 2 ha 3, en aour e deir groaz pavek en gul, e vevenn en argant

Gevelliñ

Bro	Kêr	Abaoe
Alamagn	Sankt Ingbert	1981
Iwerzhon	Port Láirge	1986
Katalonia	Viladecans	1991
Senegal	Ndiaganiao
Bulgaria	Kazanlak	2008

Emglev mignoniezh

Bro	Kêr	Abaoe
Palestina	Betleem

Paeroniañ

Bro	Kêr	Abaoe
Roumania	Cleja

• Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
• Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995