Шальчынінкай: горад у Літве

Знаходзіцца за 45 км ад Вільнюса і з’яўляецца адміністрацыйным цэнтрам Шальчынінкайскага раёна Вільнюскага павета.

Горад Шальчынінкай літ.: Šalčininkai Герб Краіна  Літва Павет Вільнюскі Раён Шальчынінкайскі Сянюнія Шальчынінкайская Каардынаты HGЯO Першая згадка 1311 Ранейшыя назвы Салечнікі Горад з 1956 Плошча 2,98 км² Вышыня цэнтра 181 м і 173 м Насельніцтва ▲6 841 чал. (1 студзеня 2023) Часавы пояс UTC+2, летам UTC+3 Тэлефонны код 380 Паштовыя індэксы LT-17001 Афіцыйны сайт salcininkai.lt Шальчынінкай на карце Літвы

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Насельніцтва налічвае каля 4,7 тыс. чалавек, з якіх 72% — палякі, 13% — літоўцы, 7% — рускія, 4% — беларусы, 4% — іншыя. Праз горад ідзе шаша Вільнюс — Ліда і чыгунка Вільнюс — Ліда. Шальчынінкай адносіцца да этнаграфічнага рэгіёна Дзукія.

Упершыню паселішча ўзгадваецца ў 1311 годзе (у прускіх хроніках узгадваецца пад назвай Salsniken ці Saletzniken), калі паселішча было захоплена і зруйнавана ордэнскім войскам з 150 рыцараў і 2 тыс. пяхоты пад кіраўніцтвам ордэнскага комтура Генрыха. Немцы захапілі вялікую здабычу і 700 палонных. Напады на паселішча войска Тэўтонскага ордэна здзяйсняла ў 1378, 1382 і 1394 гадах.

З XIV стагоддзя паселішча належала Глябовічам. У 1410 годзе быў пабудаваны першы касцёл. У 1523 годзе Глябовічы перадалі Салечнікі мясцовай каталіцкай парафіі. У гэты час ў паселішчы існавала пратэстанцкая капліца і яўрэйскі малітоўны дом.

Пасля падзелаў Рэчы Паспалітай Салечнікі апынуліся ў складзе Расійскай імперыі. У 1812 годзе былі знішчаны напалеонаўскім войскам. У пачатку ХІХ стагоддзя Салечнікі часта наведваў Адам Міцкевіч.

 

Жыхары паселішча ўзялі актыўны ўдзел у паўстанні 1830—1831 гадоў. Паўстанцы з Салечнікаў змагаліся з рускім войскамі пад кіраўніцтвам Людвіка Нарбута. Пасля ліквідацыі прыгоннага права ў 1861 годзе Салечнікі пачалі хутка развівацца. Асаблівы штуршок у развіцці горада адбыўся пасля 1882 года, калі праз Салечнікі прайшла чыгунка.

З 1922 года Салечнікі як частка Сярэдняй Літвы трапілі ў склад Польскай Рэспублікі. У 1929 годзе тут жыло 587 чалавек, да 1939 года насельніцтва павялічылася да 844 чалавек.

У верасні 1939 года заняты савецкімі войскамі і ў лістападзе далучаны да Беларускай ССР.

Пасля уваходу Літвы ў склад СССР восенню 1940 (разам з Друскенікамі і Гадуцішкамі) перададзены ў склад Літоўскай ССР.

Статус горада Шальчынінкай атрымаў у 1956 годзе, а ў 1972 годзе сюды быў перанесены з Эйшышкеса цэнтр раёна.

• Палацава-паркавы комплекс Вагнераў
• Касцёл Святога Пятра
• Помнік Адаму Міцкевічу

• Мікалай Дзяржковіч (?—1467) — царкоўны каталіцкі дзеяч, біскуп віленскі.