Трыест — горад у італьянскім рэгіёне Фрыулі-Венецыя-Джулія, адміністрацыйны цэнтр аднайменнай правінцыі.
У мінулым — вольны імперскі горад, сталіца Аўстрыйскага Прымор'я, адасобленая свабодная тэрыторыя. Трыест размешчаны ў глыбіні Трыесцкага заліва Адрыятычнага мора, за 145 км на ўсход ад Венецыі, побач са славенскай мяжой. Па дадзеных перапісу 1991 года, насельніцтва горада складала 231,000 чалавек; а ў 2007 годзе — 203 356 чалавек. Заступнікам горада лічыцца мучанік Св. Юст Трыесцкі. Свята горада — 3 лістапада.
Горад Трыест Trieste
| ||||||||||||||||||||||||||
У час, калі рымляне заснавалі Аквілею, у раёне сучаснага Трыеста жылі кельцкія і ілірыйскія плямёны. Першыя згадкі аб Трыесце, пад назвай Тэргестэ (ад славенскага trg — рынак, гандлёвы пляц) адносяцца да 104 г. да н.э. і належаць грэчаскаму географу Артэмідору Эфескаму: у гэты час горад быў ужо рымскім.
Пасля заняпаду ў 476 годзе Заходнярымскай імперыі, Трыест падзяліў лёс астатніх істрыйскіх гарадоў, пабачыўшы остготаў, візантыйцаў, лангабардаў, пакуль не ўвайшоў у 774 у склад імперыі Карла Вялікага. Затым ім кіравалі біскупы, а ў 1203 горад захапілі венецыянцы. З 1382 да 1918 горад становіцца габсбургска—аўстрыйскім. З 1719 да 1891 меў статус Вольнага порту і быў адзіным буйным портам Аўстрыі. З 1809 да 1814 быў акупаваны французамі. Пасля заснавання ў 1861 Італьянскай дзяржавы, у населеным пераважна італамоўным насельніцтвам Трыесце з'явіўся антыаўстрыйскі рух, мэтай якога было далучэнне горада да Італіі. Пасля сканчэння Першай Сусветнай вайны, 29 кастрычніка 1918, была заснаваная новая паўднёваславянская дзяржава — Каралеўства Югаславія, у склад якой першапачаткова ўвайшоў і Трыест (на той час колькасць славенцаў у перыферыйных раёнах дасягала 18%). Аднак паводле падпісанай у верасні 1919 Сен-Жэрменскага дагавора, Трыест, разам з усёй Істрыяй і Усходняй Фрыуліяй, перайшоў да Італіі. Падчас панавання фашыстаў адбывалася італьянізацыя славенскага насельніцтва. Пасля сканчэння Другой Сусветнай вайны, у 1947 годзе, саюзнікамі была абвешчана Свабодная тэрыторыя Трыест. Паводле Лонданскага дагавора 1954 года гэтая тэрыторыя была падзеленая паміж Італіяй і Югаславіяй (горад Трыест адыйшоў да першай). У 1975 дэмаркацыйная лінія афіцыйна стала дзяржаўнай граніцай дзвюх краін. З уваходам Славеніі ў 2004 у Еўрасаюз і далучэннем яе ў 2007 да шэнгенскай зоны Трыест перастаў быць горадам на ўскрайку Еўрасаюза, якім ён быў некалькі дзесяцігоддзяў.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Трыест, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.