Фільм Кастусь Каліноўскі: фільм Белдзяржкіно 1928 года

Зняты на «Белдзяржкіно». Прэм’ерныя паказы адбыліся 14 жніўня 1928 года ў Менску і 4 снежня 1928 года ў Маскве.

Кастусь Каліноўскі
Жанр	нямое кіно і гістарычны фільм
Рэжысёр	Уладзімір Расціслававіч Гардзін
Сцэнарыст	Уладзімір Расціслававіч Гардзін
У галоўных ролях	Мікалай Канстанцінавіч Сіманаў Барыс Мікалаевіч Ліванаў Уладзімір Іосіфавіч Уладамірскі Фларыян Паўлавіч Ждановіч
Аператар	Навум Рыгоравіч Аптэкман[d]
Кінакампанія	Беларусьфільм
Працягласць	72 хв.
Краіна	СССР
Мова	руская
Год	1928
IMDb	ID 0250464

Акцёры: Мікалай Сіманаў, Таццяна Булах-Гардзіна, Уладзімір Уладамірскі, Рыгор Ге, Фларыян Ждановіч, Мікалай Камісараў, Барыс Ліванаў, Соф'я Магарыл, Генадзь Мічурын, Барыс Платонаў, Валерый Плотнікаў, Павел Самойлаў, А. Церах, Аляксей Феона, Канстанцін Хахлоў, Кандрат Якаўлеў.

На беларускіх землях пачынаецца паўстанне. Сяляне захопліваюць абозы з хлебам. Магнаты і шляхта падтрымліваюць іх, імкнучыся да кіраўніцтва і ўз'яднання з Польшчай. Граф Велькапольскі становіцца правадыром дваранства, адным з атрадаў якога камандуе яго сын Станіслаў. Рускі памешчык граф Арлоў эксплуатуе сваіх халопаў. Ясь Рудзянок пасылае сястру Марылю да Кастуся Каліноўскага — лідара паўсталых сялян — з просьбай аб дапамозе. Па загадзе ваеннага генерал -губернатара графа Мураўёва на «уціхамірванне краю» кінутыя казакі. Атрад польскіх канфедэратаў Велькапольскага-малодшага змагаецца з імі, але ў той жа час рабуе сялян. Яся збіваюць. З'яўляецца Каліноўскі з атрадам і кажа Стасю, з якім знаёмы па вучобе ў Пецярбургскім універсітэце: «Не з тымі ваюеш». Дазорцы паведамляюць пра набліжэнне карнікаў. Стась вымушаны прасіць Каліноўскага аб дапамозе. Сялянскі атрад дапамагае разбіць казакоў і захоплівае ўмацаваны замак, дзе Каліноўскі засноўвае сваю стаўку. На базары Марыля раздае лістоўкі, а Кастусь выступае з прамовай, агітуючы сялян. Абодва спрытна хаваюцца ад паліцыі. Між тым Велькапольскі-старэйшы спрабуе перацягнуць сялян на свой ​​бок: ён запрашае іх у свой ​​маёнтак, заводзіць размовы аб зямлі, свабодзе і нацыянальным адзінстве. Прысутны тут Каліноўскі кажа, што мужык не будзе давяраць панам: лозунг народа — хлеб і зямля. Яго спрабуюць схапіць. Сястра Стася Ядвіга, якая ведае Кастуся з юнацтва, хітрасцю дапамагае брату бегчы. Інтарэсы дваран і сялян канчаткова разыходзяцца. Карнікі графа Мураўёва расстрэльваюць удзельнікаў паўстання, а магнаты і шляхта пасылаюць да генерал-губернатара дэлегацыю з петыцыяй аб адданасці цара. Велькапольскі-старэйшы прапаноўвае нават размясціць у яго маёнтку вайсковую частку, каб злавіць Каліноўскага. У гэты час Кастусю атрымоўваецца скрасці, пераапрануўшыся афіцэрам і даведаўшыся пароль, царскую казну. Мураўёў аб'яўляе яго па-за законам . Сялянскі атрад штурмуе і захоплівае замак Велькапольскіх. У паядынку Каліноўскі забівае Станіслава. Але падыходзяць карнікі. Паўстанцы разбітыя. Паўстанне задушана. Каліноўскі схоплены.

Перад пакараннем смерцю з эшафота ён звяртаецца з развітальным словам да народу: «Чуеш, Беларусь! Веру — будзе вольная Беларусь працоўных, рабочых і сялян!» «Чуем!» — Гучыць у адказ.

• Игорь Авдеев, Лариса Зайцева Все белорусские фильмы : каталог-справочник. Игровое кино (1926-1970). — Минск: Беларуская навука, 2001. — Т. 1. — 240 с. — ISBN 985-08-0023-2