«Росквіт і заняпад беларускага нацыяналізму, 1906—1931» (па-ангельску: The Rise and Fall of Belarusian Nationalism, 1906-1931) — кніга швэдзка-амэрыканскага гісторыка Пэра Андэрса Рудлінга 2014 году пра ўзаемаадносіны Беларусі з суседзямі, а таксама пра рухавікоў і супярэчнікаў беларускага нацыянальнага руху з 1906 па 1931 год.
Кніга атрымала моцную пахвалу й крытыку і атрымала кніжную прэмію імя Кульчыцкага па паляністыцы ў 2015 годзе.
Кніга была апублікаваная друкарняй University of Pittsburg Press і мае 436 старонак.
Кніга прытрымліваецца храналягічнай пасьлядоўнасьці, адсочваючы ўзаемадзеяньне паміж прыхільнікамі нацыяналізму і іх адносіны з галоўнымі рэгіянальнымі дзяржаўнымі ўладамі і сацыялістычнымі і нацыяналістычнымі рухамі. У кнізе сьцьвярджаецца, што нацыяналізм быў рухаючай сілаю эліты ў Беларусі, насуперак пажаданьням менскіх камуністычных актывістаў. Рудлінг піша, што ў той час як актывісты ўсё яшчэ падтрымлівалі «беларускую тэрытарыяльную адзінку», яны супрацоўнічалі з Летувіскай савецкай дзяржавай, каб не даць ІІ Рэчы Паспалітай захапіць тэрыторыі. У кнізе сьцьвярджаецца, што кіраўнік Другой Польскай Рэспублікі Юзэф Пілсудзкі фактычна падтрымліваў беларускую дзяржаву, але хацеў, каб яна была часткай фэдэрацыі з Польшчай і Украінай; а Масква спрыяла стварэньню Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі.
У кнізе сьцьвярджаецца, што беларускі нацыяналізм адсутнічаў у сялянскім саслоўі не з-за рэпрэсій і цэнзуры, а з-за галечы і невуцтва. Нацыяналісты спрабавалі вярбаваць праз распаўсюд пісьмовых матэрыялаў, але непісьменнасьць была перашкодай для іх посьпеху.
Мэцью Паўлі з гістарычнага факультэту Мічыганскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту назваў аналіз Рудлінга адметным тым, што гэта першая асобная кніга, якая дэталізуе напружанасьць паміж савецкай нацыянальнай палітыкай і наступствамі для груп меншасьцяў пад польскім кіраваньнем, асабліва для беларусаў, на якіх глядзелі праз прызму таго, што яны небясьпека для таго, што Паулі называе «саветафільствам». Дэвід Брандэнбергер з Унівэрсытэта Рычманда ахарактарызаваў кнігу як праніклівую і заявіў, што яна заслугоўвае таго, каб яе прачытаў «кожны, хто цікавіцца сучаснымі выпрабаваннямі і нягодамі будаўніцтва нацыі ва Усходняй Еўропе і былых рэспубліках СССР». Сайман М. Льюіс са Свабоднага ўнівэрсытэта Берліна назваў кнігу «бліскучым дасьледаваньнем», якое пралівае «вельмі неабходнае сьвятло на краіну, у значнай ступені маргіналізаваную ад заходняй навукі».
Польска-амэрыканскі гісторык Марэк Ян Хадакевіч, пішучы у « East/West: Journal of Ukrainian Studies», рэзка крытычна адзначыў кнігу, якую ён назваў «рэгургітацыяй праўдзівага верніка левых тэорый нацыяналізму». Ежы Барзэцкі з Унівэрсытэта Таронта ахарактарызаваў спробу кнігі разабрацца з гэтай тэмай як «менш паспяховыя», але таксама сказаў, што кніга прапануе «некаторыя каштоўныя ідэі».
Кніга атрымала Кніжную прэмію імя Кульчыцкага па Паляністыцы ў 2015 годзе.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Росквіт і заняпад беларускага нацыяналізму, 1906—1931, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.