Міжзем’е: кантынэнт у легендарыюме Толкіна

Цалкам адбываюцца ў Міжзем’і падзеі, апісаныя ў «Хобіце» ды «Ўладары Пярсьцёнкаў», часткова — у «Сыльмарыльёне» ды «Няскончаных казаньнях». Тым ня меней, Міжзем’е — толькі цэнтральны кантынэнт значна большага сьвету Арды.

Міжзем’е
Мапа Арды ў Першую эпоху
«Хобіт» «Уладар Пярсьцёнкаў»
Стваральнік	Дж.Р.Р. Толкін
Жанр	раман/фільм
Тып	Фэнтэзійны сьвет
Істотныя мясьціны	Фангарн Гондар Ізэнградак Казад-Дум Барад-Дур Латлорыйн Мордар Долы Яр Рохан Шыр Ліхалесьсе Мінас Тырыт
Істотныя асобы	Валар Маяр Эльфы Людзі Гномы Хобіты Энты Арлы Оркі Тролі Цмокі Магі

Толкін стварыў некалькі мапаў Міжзем’я і асобных яго частак, у якіх адбываліся падзеі ягоных твораў. Асноўныя мапы выйшлі ў кнігах «Хобіт», «Уладар Пярсьцёнкаў», «Сыльмарыльён» і «Няскончаныя казаньні». Большасьць падзеяў Першай эпохі праходзілі на субматэрыку Белерыяндзе, які напрыканцы Першай эры быў паглынуты акіянам; Сінія горы на правым краі мапы Белерыянду — тыя самыя горы, што знаходзяцца на левым краі мапы Другой і Трэцяй эпохаў Міжзем’я. Аднак гэтыя мапы адлюстроўваюць толькі малую дзелю ўсяго сьвету; большасьць земляў Руну і Хараду на іх адсутнічаюць, да таго ж існуюць і іншыя матэрыкі.

Толкін неаднойчы зьвяртаў увагу на тое, што Міжзем’е знаходзіцца на нашай Зямлі. Ён апісваў яго як уяўны пэрыяд мінулага нашай плянэты, канец Трэцяй эпохі датаваў прыкладна 6000 гадамі да свайго часу, а месцапалажэньне Шыру адпавядала цяперашняй паўночна-заходняй Эўропе (напрыклад, Хобіцак знаходзіўся на той самай даўгаце, што й Оксфард). У іншых лістах ды інтэрвію Толкін называў месцам падзеяў сваіх гісторыяў «іншую рэальнасьць» або «іншую ступень уяўленьня». Тым ня меней, у сваіх апошніх лістах ён схіляўся да месцазнаходжаньня Міжзем’я на Зямлі і атаясамліваў яго зь Мідгардам.

  Міжзем’е — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Вікі пра Міжзем’е і Толкіна
• Толкін Мэта-FAQ
• Радзіма Гобітаў магла быць сьпісаная зь Беларусі // Радыё «Свабода»