Вугорскія Круглыя сталы (па-вугорску: Kerekasztal-tárgyalások) — шэраг упарадкаваных перамоваў паміж кіруючай уладай і апазыцыяй у Вугорскай Народнай Рэспубліцы, праведзеных улетку і ўвосень 1989 году па ўжо адпрацаванай польскай мадэлі.
Вынікам перамоваў стала пагадненьне аб правядзеньні цалкам свабодных, шматпартыйных выбараў у парлямэнт, якія прынесьлі за сабой зьмену дзяржаўнага ладу ў краіне.
У 1988 годзе ў пасьля сыходу ў адстаўку з пасады Генэральнага сакратара Вугорскай сацыялістычнай рабочай партыі Янаша Кадара кіраўніцтва краіны ўсьвядоміла неабходнасьць адыходу ад аўтарытарнага рэжыму кіраваньня. Пад канец 1980-х гадоў у Вугоршчыне не існавала якой-небудзь арганізаванай апазыцыі, аднак зьмена палітычнага клімату даволі хутка справакавала стварэньне шэрагу аб’яднаньняў апазыцыйнай накіраванасьці, сярод якіх можна вылучыць: «Вугорскі дэмакратычны форум» і «Саюз свабодных дэмакратаў». Малады апазыцыйны рух ня меў ціску рэжыму, а наадварот выкарыстоўвалася тымі ці іншымі яго прадстаўнікамі ў барацьбе за лідэрства. На пачатак 1989 году вугорская апазыцыя ўяўляла сабой шэраг аб’яднаньняў якая яднала каля 15000 чалавек, якія знаходзяцца паміж сабой у няпростых адносінах. Аб’яднаньня не аказвалі істотнага ўплыву на палітычнае жыцьцё краіны. Кардынальным чынам сытуацыя зьмянілася пасьля таго, як улады абвясьцілі аб плянах правядзеньня палітычнай рэформы. Улада не бачыла вялікі пагрозы ў дэмакратызацыі краіны, разьлічваючы на разьяднанасьць апазыцыі. Гэта рабіла яе, на думку ўлады, зручным мэханізмам для маніпуляцыі.
На адмысловым пасяджэньні камуністычнае кіраўніцтва Вугоршчыны даручыў сакратару ЦК Дзёрдзю Фэйт зьвязацца з апазыцыйнымі структурамі і знайсьці найбольш зручных для ўлады партнэраў для кансультацыяў. У гэтай сытуацыі апазыцыянэры вырашаюць стварыць «Апазіцыйны круглы стол», тым самым даўшы зразумець уладзе што ёй давядзецца мець справу з адзінай структурай. Улада пагаджаецца на такое разьвіцьцё падзей і прымае ўдзел у паседжаньні «Нацыянальнага круглага стала», аднак на перамовах спрабуе задзейнічаць у якасьці асобнай сілы прадстаўнікоў грамадзянскай супольнасьці, якімі зьяўляюцца афіляваныя з кампартыяй структуры (прафсаюзы і т. Д.). Аднак апазыцыянэры даюць зразумець, што перамовы носяць двухбаковы характар з кіруючай партыяй і ні кім больш.
Вынікам перамоваў сталі дамоўленасьці па пяці вызначальных пытаньнях: зьмяненьне Канстытуцыі, стварэньне Канстытуцыйнага суду, функцыянаваньне шматпартыйнай сыстэмы, правядзеньне шматпартыйных выбараў Нацыянальнага сходу, зьмены ў крымінальна-працэсуальны кодэкс, накіраваныя на падзел партыі і дзяржаўнага апарату. Свабодныя выбары былі прызначаны на пачатак сакавіка 1990 году, агульныя арганізацыйныя і працэсуальныя пытаньні іх правядзеньня таксама былі вызначаны за круглым сталом.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Круглы стол (Вугоршчына), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.