Красо́ўкі (адз. л.
красоўка; ад анг. cross — «бег па перасечанай мясцовасьці») — лёгкі спартовы абутак на гумавай падэшце.
Віды: атлетычныя (кеды), баскетбольныя, бегавыя, тэнісныя, футбольныя (буцы). У выпадку прызначэньня для пазаспартовага штодзённага нашэньня могуць называцца паўчаравікамі. Упершыню зьявіліся пры канцы 18 стагодзьдзя ў Ангельшчыне ў выглядзе парусінавых туфляў на гумавай падэшве.
У падэшве красовак выкарыстоўваюць 3 віды разьмеркавальных (амартызацыйных) ўставак для зьніжэньня ўдарнай нагрузкі на апорна-рухальны апарат: 1) спружыны з палімераў і ўрэтанавай пены; 2) поласьці з адмысловым газам; 3) сыліконавы гель. Наяўнасьць разьмеркавальных уставак у пятачнай вобласьці падэшвы зьмяншае пагрозу пашкоджаньня каленяў і ахілавых сухажыльляў. Іх разьмяшчэньне ў пальчыкавай вобласьці павышае каэфіцыент карыснага дзеяньня бегу. Вытворцы пазначаюць надпісамі на красоўках месцазнаходжаньне разьмеркавальных уставак.
У сярэднім бегавыя красоўкі захоўваюць устойлівасьць да сьціраньня і служаць 500—1200 км у залежнасьці ад частасьці і працягласьці заняткаў. Маюць цьвёрды заднік вышынёй ніжэй за шчыкалатку для аховы ад пашкоджаньня ахілавага сухажыльля і пазьбяганьня ператамленьня ног. Найбольш зносаўстойлівымі зьяўляюцца красоўкі з натуральнай скуры. Пагатоў у цёплую пару пасуе абутак з праветрывальнасьцю для вылучэньня вільгаці. Таму ўлетку і ўвесну аддаюць перавагу красоўкам зь верхам, які выкананы зь сеткавых уставак з сынтэтыкі і тэкстылю. Скураныя ўстаўкі могуць тады пакідаць у мыску і пятцы, якія маюць найбольшую схільнасьць да зносу. Вусьцілку ў летніх бегавых красоўках робяць порыстай для адводу вільгаці. Для дадатковага зьмякчэньня нагрузкі на ступню пры бегу вусьцілка можа зьмяшчаць дробную поласьць. Таксама вусьцілкі дастаюць з красовак для прасушкі між заняткамі. Для абароны ступні ад празьмернага прагіну пад ці ў вусьцілку ўстаўляюць супінатар.
Падэшва бегавых красовак нягладкая і мае глюбіню пратэктара да 1,5 мілімэтру. Для паляпшэньня хуткасьці бегу і пазьбяганьня спатыканьня аб сучкі і камяні падэшву красоўкі робяць скошанай бліжэй да пальцаў. Мысок (насок) узьнімаюць угару прыблізна на 5 мм. Вышыня падэшвы ў пятачнай вобласьці складае прынамсі 2 сантымэтры, у пальчыкавай — 1 см. Каб зьменшыць стамляльнасьць ад павышанай нагрузкі на ногі, падэшву робяць згінальнай на 45 градусаў у месцы прыроднага згіну ступні. Шматслойнасьць падэшвы служыць для выкананьня адразу некалькіх задачаў. Для зьмякчэньня ўдару аб паверхню пры бегу зьнешні слой падэшвы робяць мяккім і порыстым. Сярэдні слой, наадварот, цьвёрдым. У бегавых красоўках на лета выкарыстоўваюць падэшву, пасаджаную толькі на клей.
Вылучаюць 4 віды бегавых красовак:
У Беларусі красоўкі зьявіліся на пачатку 1980-х гадоў. На 2017 год красоўкі ў Беларусі выраблялі ТАА «Белвэст» (Віцебск), ТАА «Марко» (Віцебск) і ЗАТ «Белкельме» (Белаазёрск, Бярозаўскі раён, Берасьцейская вобласьць), ААТ «Прамень» (Менск) і ААТ «Праца» (Гомель).
Красоўкі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Красоўкі, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.