Дэклярацыя Аб Незалежнасьці Рэспублікі Малдова
Дэклярацыя пра незалежнасьць Рэспублікі Малдова (па-румынску: Declarația de independență a Republicii Moldova) ці Дэклярацыя незалежнасьці Малдовы — ліст, зацьверджаны 27 жніўня 1991 года Вярхоўным Саветам Малдаўскай ССР у законе №691 «Пра дэклярацыю пра незалежнасьць» пасьля правалу Жнівеньскага путчу ДКНС і аб'яўляў пра выхад Малдовы са складу СССР.
Зьмест
Вярхоўны Савет Малдаўскае Савецкае Сацыялістычнае Савецкае Рэспублікі абвяшчаў у гэтай дэклярацыі незалежнасьць Рэспублікі Малдова, прымаючы да ўвагі тысячагадовае мінулае малдоўскага народа і яго бесперапынную дзяржаўнасьць (пачынаючы з часоў Малдаўскага княства), а таксама падкрэсліваючы поўнае права на падобны крок. Дэклярацыя аб'яўляла несапраўднымі рашэньні Кючук-Кайнарджыйскага (1775) і Бухарэсцкага мірных дагавораў (1812) паміж Расеяю і Турэччынаю, вінавацячы абодва бакі ў рассячэньні нацыянальнай тэрыторыі; несапраўднымі таксама былі абвешчаны закон Вярхоўнага Савета СССР ад 2 жніўня 1940 «Пра ўтварэньне саюзнай Малдаўскай ССР» і Пакт Молатава-Рыбентропа ад 23 жніўня 1939 года, бо яны былі прыняты без уліку думкі насельніцтва Бэсарабіі, Букавіны і вобласьці Герца.
Дэклярацыя незалежнасьці спасылалася на дэклярацыю пра сувэрэнітэт Рэспублікі Малдова ад 23 чэрвеня 1990 года і шэраг апошніх дакументаў Вялікіх Нацыянальных Сходаў у Кішынёве, прынятых у 1989—1991 гадах, а таксама прызнавала поўнае права насельніцтва рэспублікі на байкот рэфэрэндуму пра захаваньне СССР ад 17 сакавіка 1991 года. Гэтыя лісты складалі глебу для прызнаньня сувэрэнітэту і дзяржаўнасьці Малдавіі. На глебе Хартыі ААН, у якой гаварылася пра раўнапраўе народаў і іх права на самавызначэньне, а таксама Гельсінскага апошняга акта Парлямант Малдовы афіцыйна абвясьціў Рэспубліку Малдову як сувэрэнную, незалежную і дэмакратычную дзяржаву. Афіцыйнай мовай, паводле Дэклярацыі, аб'яўлялася румынская мова на лацінскай графіцы, прынятая як афіцыйная яшчэ 31 жніўня 1989 года Парлямэнтам Малдовы.
Наступствы
278 дэпутатаў падпісалі гэты дакумент у 1991 годзе, і 27 жніўня стала дзяржаўным сьвятам краіны пад назвай Дзень незалежнасьці Рэспублікі Малдова. Прызнаньне незалежнасьці Малдавіі афіцыйна было адзначана 2 сакавіка 1992 года, калі краіна стала членам ААН.
Арыгінальны дакумент згарэў у 2009 годзе падчас хваляваньняў у Малдове, аднак у 2010 годзе ліст Дэклярацыі атрымалася аднавіць.
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Дэклярацыя аб незалежнасьці Рэспублікі Малдова, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.