«Спакойнага шчасьця ня зычу нікому…» — верш Аркадзя Куляшова, напісаны ў 1961 року.
У гэтым невялікім творы паэт паспрабаваў выявіць сваё разуменьне сэнсу чалавечага існаваньня.
Спакойнага шчасьця ня зычу нікому | |
Аўтар: | Аркадзь Куляшоў |
---|---|
Мова арыгіналу: | беларуская |
Твор мае дзьве часткі: першая складаецца ўсяго з двух радкоў, у якіх паэт выказвае сваё пажаданьне ўяўным чытачам. Другая частка — гэта аргумэнтацыя сэнсу аўтарскага пажаданьня. Яна напісаная паводле аналёгіі з народнай формай перакананьня суразмоўцы: «Навошта табе гэта».
Навошта грымотам
маланка без грому,
Навошта ручай
без пякучае смагі…
Верш пачынаецца радкамі «Спакойнага шчасьця ня зычу нікому…». Як вынікае з самой назвы, паэт уступае ў канфлікт з агульнапрынятай чалавечай аксыёмай: «Хачу жыць спакойна і шчасліва». У пачатку 1960-х гадоў у сваёй «Новай кнізе» аўтар разбурае звыклую формулу жыцьця. Усё ў сьвеце, на думку паэта, існуе ў сыстэмным, а не выпадковым адзінстве: маланка і гром, зязюля і лес, ручай і смага — усё мае сваё прызначэньне. Спакой у гэтым кантэксьце траціць сваю пасіўную адзнаку, і набывае значэньне дзейснага выяўленьня: усё жыве дзеля існаваньня іншага, усё існае павіннае мець сэнс: «Навошта грымотам маланка без грому?..» Вобразы, якія супрацьпастаўляюцца і адначасова аб’ядноўваюцца ў вершы, выяўляюць як матэрыяльную, так і духоўную прыналежнасьць: ручай — смага, зязюля — лес. Сьвет, на думку А. Куляшова, — гэта цэласнае адзінства канкрэтных жыцьцёвых праяўленьняў, якія ўтвараюць гармонію, што ў разуменьні паэта і ёсьць шчасьце. Матэрыяльнае без духоўнага страчвае сэнс жыцьця, сутнасьць чалавечага існаваньня.
Паэт нікому ня зычыць спакойнага шчасьця, бо інакш жыцьцё страчвае сэнс. Бяскрылыя і бязьдзейсныя жаданьні таксама недарэчнасьць. Мэта патрабуе працы, змаганьня, настойлівасьці.
Максім Багдановіч у «Апокрыфе» таксама разважаў над вартасьцю матэрыяльных і духоўных каштоўнасьцяў, над сэнсам прыгожага, — па сутнасьці, над складальнікамі шчасьця: «Я ж кажу вам: добра быць коласам; але шчасьлівы той, каму дадзена быць васільком. Бо нашто каласы, калі няма васількоў?»
У вершы Аркадзя Куляшова выразна адбіўся дух часу — пачатку 1960-х гадоў, калі народ крыху адышоў ад жахаў мінулай вайны і сталіншчыны, асэнсоўваў пэрспэктывы свайго разьвіцьця. Сэнс чалавечага існаваньня не абмяжоўваўся цяпер толькі захаваньнем самога жыцьця — ён напоўніўся іншымі формуламі. Іх пошук, адкрыцьцё, аналіз сталі кірункамі творчых задачаў паэта.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Спакойнага шчасьця ня зычу нікому, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.