Cariñosa

An cariñosa guminikan sa Isla nin Panay asin pinabisto kan mga Espanyol durante kan saindang kolonisasyon kan Pilipinas. Konektado ini sa nagkapira sa mga bayleng Kastila arog kan bolero asin sa Mehikanong bayle na jarabe tapatio o sa bayle Mehikanong gamit an kupya.

Segun sa libro ni Francisca Reyes-Aquino na Philippine Folk Dances, Tomo 2, igwa nin laen na bersion kan cariñosa sa rehiyon nin Bikol. Si Reyes-Aquino sarong Pilipinong parabayli nin katutubo asin parasaligsig sa kultura na nadiskubre asin pinagdokumento an mga bayleng tradisyunal na Pilipino arog kan Cariñosa. Sa Bicol cariñosa, an hiro matago asin mahanap nin paghiro sa iba-ibang paagi. Sa orihinal na bersyon, an mga parabayle ginamit an pamaypay asin panyo bilang paagi nin paggibo kan tagoan asin paghanap na hiro, sa Bicol naggamit sinda nin duwang panyong may kapot kan duwang kanto kan panyo asin ginigibo an tagoan asin paghanap nin paghiro mantang sinda minadoon kan saindang bitis sa enotan asin an saindang mga kamot minataas sa saindang mga panyo kasunod kan hiro. Saro iyan na komplikadong lakdang minsan ngani ginagamit pa iyan sa Bicol durante nin mga kapiyestahan asin sosyal na pagtiripontipon.

Sa orihinal, an cariñosa kaiba an bado na Maria Clara asin Barong Tagalog ta ini sarong bayleng Espanyol. Dugang pa, sulot kan Filipino an patadyong kimona asin camisa de chino tanganing ihayag an nasyonalismo. (sarong gubing kan mga rehiyon na Tagalog), camisa (sarong puting sleeve) o patadyong kimona (sarong gubing kan mga taga Visaya) asin para sa mga aking lalaki, sarong barong Tagalog asin de kolor na pantalon.

An cariñosa konsideradong opisyal na bayle nasyonal kan Filipinas, ta mayo man nin ley na inaapod sindang siring. Kan 2014, an Representante kan Kamara na si Rene Relapagos nag introdusir nin sarong bill sa Kamara nin Representantes tanganing tawan nin siring na posisyon an cariñosa, na dai nagin ley.