Мәрүәт (от нем. Perlmutter (мәрүәт) — «ынйы әсәһе») — сөсө һәм диңгеҙ һыуҙарында йәшәгән моллюск ҡабырсаҡтарының эске ҡатламы, органик һәм органик булмаған тәбиғи композит.
Ынйы менән мәрүәт бер үк тиерлек матдәләрҙән тора.
Мәрүәтле ҡабырсаҡтарҙы иң күп сығарған урындар: Фарсы ҡултығы, Ҡыҙыл диңгеҙ, Цейлон, Япония, Борнео һәм Филиппин, Тымыҡ океандың ҡайһы бер тропик утрауҙары. Йыш ҡына бул ҡабырсаҡтар ынйы өсөн аҫралған моллюскыларҙан ҡала.
Мәрүәт ҡайһы бер сөсө һыу моллюскыларынан да алына, атап әйткәндә, ғәҙәти мәрүәтле ҡабырсаҡ файҙаланыла.
Мәрүәт алты мөйөшлө арагонит пластинкаларынан тора ( Кальций карбонаты CaCO кристалдары)3), дәүмәлдәре - киңлеге 10-20 микрон, ҡалынлығы ярты микрон (0,5) в толщину, улар параллель ҡатлам булып урынлашҡан.
Кристалл үҙәге аша үткән яҡтылыҡ икенсе кристалдарҙа сағыла, йәйғор эффекты барлыҡҡа килә.
Мәрүәт борондан көнкүрештәге төрлө нәмәләрҙе инкрустациялау һәм биҙәүестәр эшләү өсөн ҡулланыла.
Мәрүәт шулай уҡ төймә, музыка ҡоралдары баҫмаҡтары, ювелир әйберҙәре, декоратив сәнғәттә — мәҫәлән, Федоскино миниатюраһы эшләүҙә ҡулланыла.
Алыҫ Көнсығыш сәнғәтендә — Японияла, Ҡытайҙа, Кореяла, Вьетнамда — мәрүәт юғары урында тора, уның менән ширмаларҙы, шкатулкаларҙы, елпеүестәрҙе, тараҡтарҙы, төрлө панноларҙы биҙәйҙәр.
Беҙҙең көндәрҙә мәрүәт косметология сәнәғәтендә, музыка ҡоралдарын биҙәүҙә (атап әйткәндә, электрогитаралар) ҡулланыла.
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Мәрүәт, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.