Аһал Вилайәте
Аһал вилайәте (рус. Ахалский велаят, төркм.
Башта административ үҙәге Ашхабад булған, әммә һуңғараҡ ул айырым административ берәмеккә сығарыла, ә үҙәге итеп Әнеү ҡалаһын билдәләйҙәр.
| Аһал вилайәте | |
| төркм. Ahal welaýaty | |
| Нигеҙләү датаһы | 14 декабрь 1992 |
|---|---|
 | |
| Рәсми атамаһы | Ahal welaýaty |
| Дәүләт |  Төркмәнстан |
| Административ үҙәк | Әнеү |
| Административ-территориаль берәмек | Төркмәнстан |
| Сәғәт бүлкәте | UTC+05:00[d] |
| Геомәғлүмәттәр | Data:Turkmenistan/Ahal.map |
| Хөкүмәт башлығы | Сердар Гурбангулыевич Бердымухамедов[d] |
| Халыҡ һаны | 939 700 кеше (2005) |
| Сиктәш | Ташуғыҙ вилайәте, Балканский велаят[d], Ашхабад, Лебапский велаят[d], Марый виләйәте[d], Северный Хорасан[d], Хорасан-Резави[d] һәм Герат[d] |
| Ҡулланылған тел | Сығатай теле |
| Майҙан | 97 160 км² |
 | |
| Урындағы телефон коды | 13 |
| Номер тамғаһы коды | AH |
 Аһал вилайәте Викимилектә | |
Тарихы
Аһал вилайәте 1992 йылдың 14 декабрендә элекке Ашхабад өлкәһе биләмәһендә ойошторола.
Географияһы
Вилайәт майҙаны — 97 160 км². Ул Төркмәнстандың үҙәк өлөшөнөң көньяғында урынлашҡан, Копетдаг тауы итәгендә Иран һәм Афғанстан менән сиктәш.
Аһал вилайәте Аһал-Тәкә оазисында булған 1881 йылғы Гөк-Тепе яуы, шулай уҡ Бәһерден (төркм. Bäherden) мәмерйәһендәге йылы һыулы Коу-Ата күле менән танылған.
Халҡы
Аһал вилайәтендә 2005 йылда — 939 700 кеше йәшәгән ().2000 йылда Аһал вилайәтендә Төркмәнстандың 14% халҡы йәшәгән .
Иҡтисады
Аһал вилайәтенең иҡтисады аграр-индустриаль характерға эйә. Уның үҫешенә төбәктең дәүләт баш ҡалаһы янында булыуы ҙур йоғонто яһай. Дөйөм Төбәк иҡтисад өлөшө тулайым регион продуктының 23%- тан артығын тәшкил итә. 2000 йылда Аһал вилайәтенә Төрөкмәнстандың барлыҡ эш урындарының 11% - ы, ауыл хужалығы продукцияһының 23% - ы, шулай уҡ илдә сәнәғәт етештереүенең дөйөм күләменең 31% - ы тура килә. .
Регион газ сығарыу күләме буйынса илдә лидер булып тора (43,8 %). Уның территорияһында бер нисә эре газ ятҡылыҡтары бар.
Аһал вилайәтенең ауыл хужалығы төбәктең буйынан-буйына көнбайыштан көнсығышҡа йүнәлгән Ҡараҡом каналынан һуғарыла . Икенсе һыу сығанағы - Теджен йылғаһы, ул көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә ике ҙур һыуһаҡлағыс аша Теджен ҡалаһынан көньяҡҡа табан уҙа. Рухабат этрабында «Рухубелент» ҙур агросәнәғәт комплексы булдырылған, уның үҙ баҫыуҙары, теплица хужалыҡтары, шулай уҡ йәшелсә һәм еләк-емеш эшкәртеү буйынса производство ҡеүәттәре бар.
Башҡа тармаҡтар ҙа — текстиль, мамыҡ эшкәртеү сәнәғәте, төҙөлөш индустрияһы үҫешә.
Шулай уҡ ҡара
Иҫкәрмәләр
Һылтанмалар
- ТУРИЗМ АХАЛСКОГО ВЕЛАЯТА (недоступная ссылка — история).(недоступная ссылка)
- Ахалский велаят. Архивировано из оригинала 21 март 2013 года. 2013 йыл 21 март архивланған. Информация на сайте Государственного комитета Туркменистана по статистике.
- Ахалский велаят 2010 йыл 29 июль архивланған. Данные на официальном сайте Академии науке Туркменистана.
- О Ахалском велаяте. Архивировано из оригинала 13 сентябрь 2008 года. 2008 йыл 13 сентябрь архивланған.
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Аһал вилайәте, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.