Adi Ağ Balıq
Adi ağ balıq (lat.
| Adi ağ balıq | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
editDOB.JPG) | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: ParaHoxozoa Klad: Nephrozoa Tipüstü: Tip: Klad: Olfactores Yarımtip: İnfratip: Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Actinopteri Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Acipenserinae Cins: Növ: Adi ağ balıq | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Morfoloji əlamətləri
Ağzı aypara formasındadır, çox böyük olub, başın bütün alt tərəfini tutur. Qəlsəmə pərdələri bütöv qırış əmələ gətirir. Bığcıqlarında yarpaqşəkilli çıxıntılar var. Bel lövhəciklərinin sayı 9-17, yan - 37-53, qarın - 7-14-dür. Xəzər dənizinin hər yerində, 70–100 m-ə qədər dərinliklərdə yayılmışdır.
Yayılması
Nərəkimilərə aid olan Ağ balıq hazırda yaşayan balıqların ən qədimidir. Keçmişdə bəzi fərdləri 120 ilə qədər yaşayırdılar. Adətən, yalqız olur, sürü halında yığışmır. Adi bölgə Aralıq, Xəzər, Qara və Azov dənizləri hövzələrində yayılıb. Xəzərdə növ 2 popoulyasiya ilə təmsil olunmuşdur - Volqa və Kür.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Kür bölgəsi keçici balıqdır. Yırtıcı balıqdır. Xul, kilkə, siyənək, aterinalar və sıf ilə, həmçinin xırda balıqlar, balıq körpələri və dib onurğasızları ilə qidalanır. Uzunluğu 5 m-ə, kütləsi 1500 kq-a qədər çatır. 60-100 il yaşayır. Təkcə Xəzər hövzəsində deyil, həm də bütün şirin su onurğalıları arasında ən böyük balıqdır. Kütləsi 1 tona, uzunluğu 4,2 m-ə qədər olur. 1,5 hətta 2 tona qədər, 9 m uzunluğunda fərdlərin tutulması halları məlumdur. Bölgənin orta kütləsi 70-80 kq-dır. Xəzər dənizi balıqlarındandır.
Çoxalması
Gecyetişən növdür: dişilər 16-27, başlıca olaraq 20-25 yaşında, erkəklər isə 13-21 yaşnda cinsi yetkinliyə çatır. Hazırda cinsi yetkinlik bir qədər tez-erkəklər üçün 10, dişilərdə isə 14 yaşında baş verir. Dişilər erkəklərə nisbətən bir qədər sürətlə böyüyürlər. Kürdən tutulmuş 18 yaşlı fərdlərin uzunluğu 184 sm-ə çatmışdır. Mart-apreldə və oktyabr-noyabrda iki zirvə ilə bütün il boyu Kürə keçirlər. Payızda kürünün yetişmə dərəcəsi az olduğundan balıqlar çayda qışlayırlar, mart-apreldə yetkinlik ən yüksək həddə çatır (Derjavin, 1956). Kürütökmə martın sonunda - suyun temperaturu 10-120 C olarkən başlanır. Kürülər yapışqanlı olub, 5–11 m dərinliyə tökülür.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Bölgə - yağlı balıqlar kateqoriyasına aid edilən vətəgə balığıdır: onun bədənində 11,3-14,9%, kürüsündə isə 14% yağ vardır. Ayrı-ayrı illərdə Azərbaycanda bölgə tutulması 23-24 min sentner, yaxud bütün nərəkimilərin yarıdan çoxunu təşkil etmişdir. Dənizdə intensiv tutulma nəticəsində bölgə ehtiyatları və uyğun olaraq tutulması güclü şəkildə azalmışdır. Hazırda balıqartırma zavodlarında süni çoxaltmanın sayəsində dənizdə ehtiyatı xeyli artmışdır.
Bilirsinizmi
- 1915-1998-ci illərdə dünya üzrə nərəkimilərin ovunun 95%-ə qədərini Xəzər dənizi verirdi.
İstinadlar
Həmçinin bax
This article uses material from the Wikipedia Azərbaycanca article Adi ağ balıq, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Azərbaycanca (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.