A nanotecnolochía ye un campo d'as ciencias aplicatas adedicato a lo control y manipulación d'a materia a una escala menor que un micrometro, ye decir, a nivel d'atomos y moleculas.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
O mas habitual ye que ista manipulación se faiga en un rango d'entre un y cient nanometros. Ta fer-se una ideya d'a mida tan chicota que puet estar un nanobot (un robot de proporcions microscopicas feito con nanotecnolochía), alto u baixo, un de 50 nm tien a mida de 5 capas de moleculas u atomos (pendendo de que sía feito lo nanobot).
Nano- ye un prefixo griego que indica una mesura, no un obchecto, asinas que a nanotecnolochía se caracteriza por estar un campo esencialment multidisciplinar, y unito nomás por a escala d'a materia con a que treballa.
Tot prencipia cuan Richard Feynman (1918-1988), d'a Universidat Tecnolochica de California, ganó lo Premio Nobel de Fisica o 29 d'aviento de 1959 y fació una charrata que significó lo prencipio d'a nanosciencia. I dició:
Dende allora, os cientificos intresatos en o tema no han deixato d'investigar dica obtener uns resultatos que han embrecato a una gran variedat de ciencias, como a quimica (molecular ye computacional), a bioquimica, a biolochía molecular, a fisica, a electronica, a informatica, a medicina, a robotica, etc.
As presents aplicacions d'a nanotecnolochía son: explorar volcans, agafar información d'as misions espacials extraterrestres, simular a vida y o comportamiento d'insectos y atros animals, fer operacions elementals en ambients periglosos (radioactivos, submarins, corrosivos, ecetra), cusirar y activar alarmas en zonas de seguridat, catalizadors, desalinización de l'augua, etc.
E como futuras aplicacions: nuevos sensors ta la medicina, ta o control medioambiental, y ta la fabricación de productos quimicos y farmaceuticos, materials mas liuchers ta las industrias d'aeronautica y de l'automobil, tecnolochías visuals que permitan millors pantallas (mas liucheras y mas flexibles), aparatos tan comuns como imprentadoras, reprodutors de CDs, airbags, ecetra.
This article uses material from the Wikipedia Aragonés article Nanotecnolochía, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O texto ye disponible baixo a Creative Commons Attribution/Share-Alike License; puede que sigan d'aplicación atros termins. Se veiga as Condicions d'uso ta más detalles. Wikipedia ye una marca rechistrada d'a Wiki Du học, una organización sin animo de lucro. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Aragonés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.