O mardán u mardano (probablement d'etimolochía prerromana, con a radiz MARR-) ye o masclo adulto d'as diferents especies d'o chenero Ovis y, mas especificament, o masclo d'a ovella domestica (Ovis orientalis aries).
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Anque a parola mardano ye cheneral en buena cosa d'Aragón, y s'ha documentau en puestos que van dende Torres dica Ansó, y dende a val de Tena en o Pireneu dica Fuent de Todos en o Campo de Belchit y Torrociella d'Alcanyiz en o Baixo Aragón, existen lugars en os que s'emplega belatros termins ta dicir-ne, como «carnero» que se diz en Echo y «moltón» (cognato d'o cat. moltó pero no necesariament un catalanismo) en Veri, en a val de Benás, y documentau chunto con carnero en os documentos de Sant Veturián d'Asán escritos en latín medieval.
A documentación medieval de mardano se puet trobar en os documentos d'a Casa de Ganaders de Zaragoza, en o "Libro d'el Trasoro" y en o libro de collidas d'o sieglo XV d'Exea d'Albarracín.
En aragonés, anque o nombre de l'animal haiga encriptau o grupo -RR-, tot evolucionando a -rd-; iste reamaneix cuan se tracta de parolas relacionadas. P. ex. O verbo con que se fa alusión a cuan o mardano cubre a la ovella ye «marrir» u «marrecer», y una uella ye «marridera» u «marrecedera» cuan se troba receptiva a'l mardano.
This article uses material from the Wikipedia Aragonés article Mardano, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O texto ye disponible baixo a Creative Commons Attribution/Share-Alike License; puede que sigan d'aplicación atros termins. Se veiga as Condicions d'uso ta más detalles. Wikipedia ye una marca rechistrada d'a Wiki Du học, una organización sin animo de lucro. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Aragonés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.