Os khalkhas (en mongol Халх) son un pueblo mongol oriental que representan o 80% d'a población en Mongolia.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Khalkhas Халх | |||
---|---|---|---|
| |||
Khalkha | |||
Budismo | |||
Pueblos mongols | |||
|
Son de relichión budista lamaísta.
O khalkha ye a luenga oficial en Mongolia Exterior (a Mongolia independient), y tamién se fa servir en Mongolia Interior (a Mongolia baixo sobiranía china). Ye una continación d'o mongol clasico, que s'escribe en un alfabeto derivato de l'alfabeto uigur dende o sieglo XIII, alfabeto que s'ha seguito fendo servir pa escribir o khalkha en Mongolia Interior, pero que fue substituyiu en Mongolia Exterior en a decada de 1940 por l'alfabeto latín pa encomenzar a ser recuperato recientment.
Son mencionatos dende principios d'o sieglo XVI, cuan atros pueblos mongols orientals se sozmeteban a los manchuz d'a dinastía Qing de China. En o sieglo XVII prenen importancia politica en relación a atros pueblos mongols orientals, pero entran en conflicto con os Dzhungaros en a decada de 1680, o que fa que en 1691 accepten a sobiranía d'os Qing.
Dimpués d'a caita d'os Qing os khalkhas proclaman a independencia respecto a China en aviento de 1911, y con o refirme de l'Imperio Ruso conseguirán formar un estato independient, que se convertirá en un estato satelite primero de Rusia y dimpués d'a URSS. Como estato satelite d'a URSS estioron protechitos d'o proceso de sinización que sufrioron os atros mongols orientals en Mongolia Interior y Manchuria, que se convertioron en minorías en meyo d'a gran masa de población china. A l'igual que en a URSS tenioron una "revolución" que condució a la creyación d'un rechimen comunista que duró dica a decada de 1990.
This article uses material from the Wikipedia Aragonés article Khalkhas, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O texto ye disponible baixo a Creative Commons Attribution/Share-Alike License; puede que sigan d'aplicación atros termins. Se veiga as Condicions d'uso ta más detalles. Wikipedia ye una marca rechistrada d'a Wiki Du học, una organización sin animo de lucro. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Aragonés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.