Курайдыҥ Јурт Јеезези

Администрациялык тӧс јер – Курай. «Муниципал тӧзӧлмӧлӧрди јӧптӧп, олорго келиштире статус ла гран-кыйулар тургузары» деп Алтай Республиканыҥ 2005 јылда чаган айдыҥ 13 кӱнинде чыккан Јасагы № 10-Р3 аайынча Курайдыҥ јурт јеезезине статус ла гран-кыйулар тургузылган.

Россияныҥ јурт јеезези
Курайдыҥ јурт јеезези
орустап Курайское сельское поселение
HGЯOL
Эл-тергее	Россия
Муниципал тӧзӧлмӧзи	Алтай Республикада Кош-Агаш аймак
Кирет	2 јурт
Тӧс јурт	Курай
Тӱӱкизи ле географиязы
Бийиги
• Эҥ кӧп	1497 м
Ойдиҥ поязы	MSK+7
Эл-јон
Эл-јонныҥ тоозы	↗1319 кижи (2021) (6,63 %)
Ук-калыктар	казактар, телеҥиттер, алтайлар, орустар ла о.ӧ.
Кудай јаҥы	христиан јаҥ, мусульмане-сунниты и другие
Окылу тил	орус, алтай
Тоолорлу идентификаторлор
МТТК-ныҥ коды	84610435
Телефонныҥ коды	+7 38842
Почтаныҥ индекси	649792
Кӧлӱктиҥ коды	04
Официальный сайт

Јурт јеезениҥ јери Туулу Алтайдыҥ тӱштӱк-кӱнчыгыш келтейинде, Курайдыҥ чӧлинде, Актуруныҥ, Сайлугемниҥ, Ирбистӱниҥ сындарыныҥ ортозында јадат. Бу јер калкалардыҥ гранына јуук. Чӧлдӧ агаштар каа-јаа ла јерде ӧзӧт, ӧлӧҥ кыска, тайа-јыралар, тегенектӱ тайалар, чӧлдиҥ чычырганазы тӱжӱм берет (облепиха), кӧп саба бу сооко чыдажар агаш — ол тыт. Чуйдыҥ чӧлинде сӱреен кӧп кӧлдӧр, бого кеткин куштар кыска јайда учуп келип, уйа базат. Суугуштар, таркаттар, турналар ла о.ӧ. Ырак тайгаларында "Кызыл бичикке" кирген ас тоолу аҥдар бар: ирбис, јуҥма, јердиҥ текези. Бичикке кирбеген аҥ кужы - эликтер, марал аҥ, айу, бӧрӱ, тӱлкӱ, тарбаган, тооргы, ӧркӧ, агас...кезиги бийик кырларда, тайга-ташта, кезиги чӧлдӧ. Талайдыҥ кемјӱзинеҥ 1492—1497 метрге бийик.

Јуртта 2002 јылдыҥ тооалыжы аайынча 1374 кижи болгон, олордыҥ телеҥиттер, казактар, алтайлар ла оноҥ до ӧскӧ укту улус болгон.

Окылу тил: орус, алтай.

•  
  Обоо-Таш - священное место алтайцев на 841-й км Чуйского тракта
•  
  Чуйдыҥ трагы